Koreya Respublikasining maʼmuriy boʻlinishlari
Koreya Respublikasi 1 ta alohida maqomli shahar, 6 ta metropolitan shahar va 1 ta maxsus avtonomiya shaharlariga, 8 ta viloyat va 1 ta maxsus avtonomiya provinsiyasiga boʻlingan. Ular, o'z navbatida, bir qancha kichikroq tuzilmalarga bo'linadi, jumladan: shahar, okrug, munitsipal tuman, okrug shaharchasi, daha va qishloq.
Viloyatlar darajasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Alohida maqomga ega boʻlgan shahar (특별시; 特別市)
Alohida maqomga ega boʻlgan shahar — metropoliten shaharlar va viloyatlar bilan bir qatorda asosiy hududiy-maʼmuriy birliklardan biri. Janubiy Koreyada alohida maqomga ega bitta shahar bor: Seul. Seul tumanlarga bo'lingan.
Metropolitan Shahar (광역시; 廣域市)
Metropolitan shahar — alohida maqomga ega boʻlgan shahar va viloyat bilan bir qatorda asosiy hududiy-maʼmuriy birliklardan biridir. Janubiy Koreyada 6 ta metropolitan shahar mavjud: Busan, Tegu, Incheon, Kvanju, Tejon va Ulsan. Kvanju va Tejon munitsipal tumanlarga boʻlingan; qolganlarning hududlari shahar tumanlari va shahar tumanlariga bo'lingan.
Maxsus avtonomiyaga ega boʻlgan shahar (특별자치시; 特別自治市)
Maxsus avtonomiyaga ega shahar — alohida maqomga ega shahar, metropoliten shahar, viloyat va maxsus avtonom viloyat bilan bir qatorda asosiy hududiy-ma'muriy birliklardan biridir. Bu yerda o‘ndan ortiq vazirlik va boshqa rasmiy muassasalar joylashgan. Janubiy Koreyada maxsus avtonomiyaga ega bitta shahar bor: Sejong.
Viloyat (도; 道)
Viloyat — alohida maqomga ega shahar, metropolitan shahar va alohida muxtoriyatga ega boʻlgan shahar bilan bir qatorda asosiy hududiy-maʼmuriy birliklardan biridir. Janubiy Koreyada 8 ta provinsiya (Chungcheongbuk-do va Chungcheongnam-do, Gangvon-do, Gyeonggi-do, Gyeongsang-buk-do va Gyeongsang-nam-do, Jeolla-buk-do va Jeolla-namdo) va bitta maxsus avtonomiya provinsiyasi mavjud (Jedju-do). Har bir viloyat shahar va okruglarga bo'lingan.
Munitsipal daraja
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shahar (시; 市)
Shahar — okruglar bilan bir qatorda viloyatlarning eng yuqori shahar tarkibiy qismidir. Shaharlar aholisi kamida 150 000 kishidan iborat; agar tuman bu chegaradan oshib ketsa, u shahar maqomini oladi. 500 000 dan ortiq aholisi boʻlgan baʼzi shaharlar (masalan, Suvon, Cheongju, Chonju) munitsipal tumanlarga, ular oʻz navbatida shaharlarga boʻlingan; aholisi 500 000 dan kam bo'lgan shaharlarda munitsipal tumanlar mavjud emas va faqat shahar joylariga bo'lingan.
Munitsipal tuman (구; 區)
[tahrir | manbasini tahrirlash]Munitsipal tuman — katta shaharning majburiy qismidir. Seul, Kvanju va Daejon metropolitan shaharlari, shuningdek, Suvon yoki Cheongju kabi ba'zi yirik shaharlar faqat munitsipal tumanlarga bo'lingan, qolgan shaharlar shahar va qishloq tuzilmalarini - munitsipal tumanlar va okruglarni o'z ichiga oladi.
Daha (동; 洞)
[tahrir | manbasini tahrirlash]Daha — aholisi 500 000 dan kam bo'lgan munitsipal tumanlar va shaharlarning yagona ma'muriy-hududiy birligi, o'z boshqaruviga ega bo'lgan minimal shahar birligi. Aholi zich joylashgan ayrim hududlar "ka" (가; 可) ga boʻlingan, ular faqat manzilni shakllantirish uchun moʻljallangan va alohida boshqaruvga ega emas.
Okrug (군; 郡)
Okrug — shaharlar bilan bir qatorda viloyatlarning eng yuqori qishloq tarkibiy qismi. Shuningdek, munitsipal tumanlar bilan bir qatorda u Pusan, Tegu, Incheon va Ulsan munitsipal shaharlarida mavjud. Okrugda 150 000 dan kam aholi istiqomat qiladi va munitsipal okrugiga qaraganda kamroq aholi va urbanizatsiyalashgan.
Okrug shaharchasi (읍; 邑)
Okrug shaharchasi — okrug va ayrim shaharlarning maʼmuriy-hududiy boʻlinmalaridan biri boʻlib, aholisi 500 ming kishidan kam. Qishloq aholisi kamida 20 000 kishini tashkil qiladi. Okrugdagi asosiy tumanlar yoki shahar chegarasidagi kichikroq tumanlar shaharchalar sifatida qaraladi.
Qishloq (리; 里)
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qishloq — Koreyadagi eng kichiki, okrug shaharlarining yagona maʼmuriy-hududiy boʻlinmasi.
Beshta shimoliy viloyat
[tahrir | manbasini tahrirlash]Janubiy Koreya Konstitutsiyasiga binoan, uning suveren hududi - bu butun dunyoda joylashgan koreys yarim orolidir, shu jumladan KXDR nazorati ostida hudud. Shuning uchun Janubiy Koreya hukumati ostida beshta shimoliy viloyatlar, rasmiy ravishda ushbu erlarning qonuniy hukumati bo'lgan Janubiy Koreya nuqtai nazaridan, rasmiy ravishda to'rtta shimoliy viloyatlar boshqaruvi mavjud.
Tarix
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vaqt o'tishi bilan Koreyaning ma'muriy-hududiy bo'linmasi o'zgargan bo'lsa-da, 1896 yilda Kodjon hukmronligi davrida zamonaviy uch darajali tizimning asosiy printsiplari yotqizilgan. Shunga o'xshash tizim Shimoliy Koreyada ham saqlanadi.
Bu maqolada manbalar <ref></ref> teglariga olinmagan yoki umuman koʻrsatilmagan. |
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- https://saviya.uz/turfa-olam/koreya-respublikasi/ (Wayback Machine saytida 2022-12-02 sanasida arxivlangan)
- http://citymayors.com/government/southkorea_government.html
- https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%B2%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B8_%D0%9A%D0%BE%D1%80%D0%B5%D1%8F