Kontent qismiga oʻtish

Qalmoq oti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Qalmoq oti

Qalmoq — Kaspiy dengizining shimoliy va shimoli-gʻarbiy qismidagi dasht mintaqalarida yashovchi ot zoti. Uning katta, qoʻpol ilgaksimon burunli boshi, kuchli rivojlangan pastki jagʻi va qisqa boʻyni bor. Orqa qismi tekis, old va orqa oyoqlari kuchli, mushaklari rivojlangan. Rangi odatda dafna yoki soyasimon jigarrang rangda[1]. Otlar juda kuchli, yengil va tez boʻlib, qirgʻiz oti kabi 100 kilometrgacha dam olmasdan va oziqlanmasdan yugurishga qodir[2]. XIX asrda ularning soni kamida yarim million edi.

Qalmoq oti Qirgʻiz oti bilan bogʻliq[1]. Ushbu zor XVII asr boshlarida qalmoqlar Oʻrta Osiyodan Kaspiy choʻllariga koʻchish chogʻida olib kelgan moʻgʻul otlaridan kelib chiqqan[3]. U chidamlilik va kuch bilan ajralib turadi, ular nisbatan katta oʻsishga ega, shuning uchun u otliqlar uchun ishlatilgan. XIX asrning boshida Elista qishlogʻida ushbu zotning xususiyatlarini yaxshilash uchun zavod otxonasi ochildi[1]. Biroq, 1930-yillarga kelib, zotli otlarning xususiyatlari boshqa zotlar bilan aralashganligi sababli juda oʻzgarib turardi (boʻyi 140 dan 160 sm gacha) va va noyob tipik vakillar standartdan turli xil oʻzgarishlargacha ega edi. XX asrning oxirida zotni tiklash ishlari olib borildi[3] .

  1. 1,0 1,1 1,2 Калмыцкая лошадь // Военная энциклопедия : [в 18 т.] / под ред. В. Ф. Новицкого … [и др.]. — СПб. ; [М.] : Тип. т-ва И. Д. Сытина, 1911—1915.
  2. Доброхотов А. Ф. „Калмыцкая лошадь“, . Частное животноводство. Москва — Ленинград: Государственное издательство колхозной и совхозной литературы, 1935. 
  3. 3,0 3,1 „Калмыцкая лошадь“ (ru). Сельскохозяйственная электронная библиотека знаний. Центральная научная сельскохозяйственная библиотека. Qaraldi: 2022-yil 11-iyul.