Kontent qismiga oʻtish

Rosa woodsii

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Rosa woodsii
Gulning yaqin koʻrinishi
Muhofaza qilish holati
Scientific classification edit
Olam: Plantae
Yuqori sinf: Tracheophytes
Oʻrta sinf: Angiosperms
Oʻrta sinf: Eudicots
Kichk sinf: Rosids
Tartib: Rosales
Oila: Rosaceae
Turkum: Rosa
Tur:
R. woodsii
Binomial nomi
Rosa woodsii

Rosa Woodsii — yovvoyi atirgul turlarining biri boʻlib, Vuds atirgul, ichki atirgul[1] oddiy yovvoyi atirgul, tog 'atirgul, nok atirgul va dasht atirgullari kabi bir qancha nomlari bilan mashhur[2].

Tarqalishi va yashash joyi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning vatani Shimoliy Amerika hisoblanib, shu jumladan Kanada va Alyaskaning katta hududida hamda AQShning gʻarbiy va markaziy qismlarida keng tarqalgan. Ochiq oʻrmonlar, tekisliklar, soy boʻylari, toshli yonbagʻirlar[3] va kimsasiz hududlar kabi turli xil yashash joylarida oʻsadi.

Sierra Nevadasda u 11-200 fut (3400 metr) gacha boʻlgan balandliklarda oʻsadi. Aralash ignabargli oʻrmonlarda, yuqori togʻli oʻrmonlarda va subalp oʻrmonlarida nam, toshloq tuproqlarda yovvoyi turlarini uchratish mumkin[4].

Oʻsish shakllari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rosa Woodsii — balandligi uch metrgacha oʻsadigan koʻp yillik[5] buta hisoblanadi. Butalarning tanasi katta, zich muhitdagi chakalakzorlarni hosil qilishi mumkin. Oʻsimlik urugʻi shanol yoʻli bilan yoki jinsiy yoʻl bilan koʻpayib, ildiz bachkilaridan koʻkarib chiqadi, hamda, qatlamlanib, ildiz soʻrgʻichlari hosil qilib vegetativ yoʻl bilan ham koʻpayishi mumkin.

Barglari va poyalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Poyasi toʻgʻri, qizil rangli kulrang-jigarranggacha boʻlib, tikanli tuzilgan[6]. Bargli yaproqchalari har birining uzunligi 5 santimetrgacha boʻlgan bir nechta keng enli oʻtkir tishli yaproqlardan iborat.

Gullashi va mevai

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Inflorescence — pushti rangli har qanday soya joylarda oʻsuvchi, beshpansa bargli va uzunligi 2,5 santimetrgacha boʻlgan bir necha xushboʻy gullardan iborat. Gullari may oyidan iyul oyigacha gullaydi va koʻplab stamens va pistillar hosil qiladi[6]. Meva uzunligi bir santimetrdan ortiq boʻlishi mumkin boʻlgan qizil gulli boʻlib, avgustdan sentyabrgacha pishib yetiladi[6] Ularni isteʼmol qilish, hamda, choy yoki dori sifatida ishlatish mumkin[7].

  1. name="SNW">Wiese, Karen. Sierra Nevada Wildflowers, 2nd, 2013 — 89-bet. 
  2. name=":0">Pavek, P.L.S. Plant guide for Woods’ rose (Rosa woodsii Lindl.). Pullman, WA: USDA Natural Resources Conservation Service, 2013.  (Wayback Machine saytida 2022-10-20 sanasida arxivlangan)
  3. „Lady Bird Johnson Wildflower Center - The University of Texas at Austin“. www.wildflower.org. Qaraldi: 2021-yil 11-noyabr.
  4. Wiese, Karen. Sierra Nevada Wildflowers, 2nd, 2013 — 89-bet. Wiese, Karen (2013). Sierra Nevada Wildflowers (2nd ed.). p. 89.
  5. name=":1">„Lady Bird Johnson Wildflower Center - The University of Texas at Austin“. www.wildflower.org. Qaraldi: 2021-yil 11-noyabr.„Lady Bird Johnson Wildflower Center — The University of Texas at Austin“. www.wildflower.org. Retrieved 2021-11-11.
  6. 6,0 6,1 6,2 Pavek, P.L.S. Plant guide for Woods’ rose (Rosa woodsii Lindl.). Pullman, WA: USDA Natural Resources Conservation Service, 2013.  (Wayback Machine saytida 2022-10-20 sanasida arxivlangan)Pavek, P.L.S; Skinner, D.M. (2013). Plant guide for Woods’ rose (Rosa woodsii Lindl.) (Wayback Machine saytida 2022-10-20 sanasida arxivlangan) (PDF). Pullman, WA: USDA Natural Resources Conservation Service.
  7. Fagan, Damian. Wildflowers of Oregon: A Field Guide to Over 400 Wildflowers, Trees, and Shrubs of the Coast, Cascades, and High Desert. Guilford, CT: FalconGuides, 2019 — 222-bet. ISBN 978-1-4930-3633-2. OCLC 1073035766.