Sulton Mahmud Mangkat Di Julang maqbarasi
| Sulton Mahmud Mangkat Di Julang maqbarasi | |
|---|---|
| malaycha: Makam Sultan Mahmud Mangkat Di Julang | |
 | |
| Hudud | Kampung Makam, Kota Tinggi, Johor |
Sulton Mahmud Mangkat Di Julang maqbarasi (malaycha: Makam Sultan Mahmud Mangkat Di Julang) Malayziyaning Johor shahridagi Kota Tinggi tumanida bunyod etilgan tarixiy maqbara. U Kota Tinggi shahri yaqinidagi Kampung Makam qishlogʻida joylashgan. U Malakka sultonlari avlodidan boʻlgan Johorning oxirgi hukmdori Sulton Mahmudshoh II maqbarasi bilan mashxur[1].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qabr haqidagi afsona „Tuhfat an-Nafis“ kitobida keltirilgan. 1699-yilda Mahmudshoh II davrida qaroqchilar janubiy Johor qirgʻoqlariga, Mersingdan Pulau Penyengat va Riaugacha bostirib kirishadi. Laksamana (Admiral) Megat Seri Rama (Laksamana Bentan nomi bilan tanilgan, oʻz ulgʻaygan Bintan oroli nomi bilan atalgan) tahdidni toʻxtatishni buyurgan. U qaroqchilar hujumini toʻxtatish uchun ketayotganda homilador boʻlgan sevimli rafiqasi Dang Anumni uyida qoldirgan.
Uning yoʻqligi Megat Seri Ramaga hasad qilgan sobiq saroy zobitiga unga qarshi fitna uyushtirish imkoniyatini beradi. Dang Anum sultonga sovgʻa sifatida taqdim etilgan, saroy bogʻida oʻsadigan Artocarpus heterophyllus mevasidan yeb koʻrishni istagan. Saroyga meva yuborayotgan pengulu yoki tuman rahbari Dang Anumga yordam bermoqchi boʻlgan. Saroy zobiti bir dona mevani oʻgʻirlab, Dang Anumga beradi. U mevani tatib koʻrmasdanoq mevaning uzilganini payqagan Sulton penguluning bu qiligʻidan qattiq gʻazablandi. Sulton ayollarni jazolash uchun saroyga boradi. Oʻz hayoti va qornidagi hali tugʻilmagan bolasidan havotir olgan Dang Anum, sultonga yegan mevasi farzandi uchun ekanligini ayatdi. Sulton dalil talab qiladiva ayolning qorni yoriladi, bola esa meva boʻlagini ushlagan holida topiladi.
Qotillik saroy ahlidan sir tutiladi. Megat Seri Rama urushdan qaytgach, xotini va tugʻilmagan bolasining oʻldiriliganini bilib, qasos olishga qaror qiladi. Bir kuni juma tushdan keyin, juma namozi paytida, Sulton oʻz odamlari tomonidan olib ketilyotganda, Rama tomonidan qoʻyilgan pistirmaga tushib, pichoqlab oʻldiriladi. Sulton soʻnggi nafasini chiqarar ekan, Bintanning barcha oʻgʻillariga Kota Tinggi yerlariga abadiy qoʻl tegizishni taqiqlaydi va ularni laʼnatlaydi. Rama ham sulton kabi vafot etadi.
Bugungi kungacha odamlar hali ham laʼnat mavjudligiga ishonishadi va koʻpchilik bintanliklar Kota Tinggiga kelishdan qoʻrqishadi. Ushbu hikoyaning boshqa versiyalarida laʼnat yetti avlodda davom etishi aytiladi.
Diqqatga sazovor xususiyatlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Makam Sulton Mahmudshoh. Bu minorali uzun maqbara boʻlib, bu yerda shohona qabrlari joylashgan.
- Makam Kucing Bertanduk („Shoxli mushuk maqbarasi“) Maqbaraning yonida joylashgan yagona qabr.
- Masjid Sulton Rogaiyah. Qabr yonidagi masjid.
- Sulton Mahmudning afsonada aytilgan oʻldirilgan joyi
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Mausolea and Monuments Trust, gazetteer of mausolea in England“ (ingliz). 2007-yil 30-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 6-iyul.