Ziyor ibn Shahrakuya
Ziyor ibn Sharakuya (forscha: کوی کشت و ابنشهر; shuningdek Shahravayh deb ham talaffuz qilinadi) buvayhiylarga xizmat qilgan yuqori darajali gilyaniy zobit.
Ziyor ziyoriylar hukmdori Mardavijning togʻasi Harusindanning oʻgʻli Shahravoyhning oʻgʻli boʻlgan. Ziyorning amakivachchasi ham bo‘lib, u buvayhiylar hukmdori Adud ud-Davlaga turmushga chiqqan hamda undan Abu Kalijar Marzubon ismli bir o‘g‘il farzandni dunyoga keltirgan. Bu davrda Ziyor Fulad ibn Manazar ismli daylamiy zobiti bilan birga Bag‘doddagi buvayhiylar saroyida hukmronlik qilgan. 983-yilda Adud ud-Davla vafotidan keyin uning ikki oʻgʻli Abu Kalijar Marzuban (Samsam ud-Davla nomini qabul qilgan) va Sharaf ud-Davla oʻrtasida vorislik masalasida fuqarolar urushi boshlangan. Iroq turkiy askarlari qisqa vaqt ichida Samsam ud-Davlaga xiyonat qilib, Sharaf ud-Davla saroyi tomon yoʻl olishgan. Biroq, Ziyor ulardan ko‘pchiligining fikrini o‘zgartirib, Samsam ud-Davloga sodiq qolishga majbur qilgan. 987-yilda Sharaf ud-Davla Bagʻdod tomon yurish qilib, Samsam ud-Davlani taxtdan agʻdargan. Shundan soʻng Fuladni qamoqqa tashlagan. Ziyorni esa qatl qilgan.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Donohue, John J.. The Buwayhid Dynasty in Iraq 334 H./945 to 403 H./1012: Shaping Institutions for the Future. Leiden and Boston: Brill, 2003. ISBN 90-04-12860-3.
- Madelung, W. „The Minor Dynasties of Northern Iran“, . The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs. Cambridge: Cambridge University Press, 1975 — 198–249-bet. ISBN 0-521-20093-8.
- Madelung, W. (1992). "Religious and ethnic movements in medieval Islam". Religious and ethnic movements in medieval Islam. ISBN 0860783103. https://books.google.com/books?id=eksMAQAAMAAJ&q=Religious+and+ethnic+movements+in+medieval+Islam.<!--->