Olatogʻ za’faroni
| Zaʼfaron Alatava | |
|---|---|
 | |
Ilmiy tasniflash | |
| Olam: | O‘simliklar |
| Tip: | Gul |
| Sinf: | Monokotlar |
| Oila: | Iris |
| Xalqaro ilmiy nomi | |
| Crocus alatavicus Regel & Semen. | |
Alatav zaʼfaroni[1] yoki olatogʻ krokusi (lotincha: Crócus alatávicus) — piyozboshchali koʻp yillik oʻsimlik boʻlib, gulsafsardoshlar oilasiga mansub zaʼfaron (Crocus) yoki Iridaceae turkumining bir turi sanaladi.
Tarqatishi va ekologiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ushbu oʻsimlik Markaziy Osiyoda topilgan.
Zaʼfaron odatda togʻ yonbagʻirlarida oʻsadi.
Botanik tavsifi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu oʻsimlikning balandligi 10-30 sm ni tashkil etadi.
Piyozboshchasi — yumaloq-sharsimon, diametri 1,2-2 sm keladi.
Barglari 6-9 tacha, kengligi taxminan 1,5 mm, gullaganda 8-10 sm, meva berishda esa 20 sm gacha yetib boradi.
Okolosvetnik v zeve jeltovatiy, doli sujenniye, belovatiye, tri narujnix okrasheni v gryazno-purpurniy ili bledno-jyolto-korichneviy svet, reje chisto beliye. Rilsa oranjeviye, syelniye. Svetyot v konse marta. Plodonosheniye v iyule.
Xromosoma toʻplami 2n = 20.
Tasniflash
[tahrir | manbasini tahrirlash]Uning gulkosasi sargʻish, gulbarglari kalta, oq rangga ega, uning ichki qismi uchta siyohrang yoki oqish-sariq-qoʻngʻir tusga boʻyalgan, ayrim holatlarda sutdek oq rangi ham uchraydi. Gulchangdoni olovrang, yaxlit holatda. Mart oyining oxirida gullaydi. Iyul oyida mevasi yetiladi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Fedchenko B. A. Flora SSSR : v 30 t. / gl. red. V. L. Komarov. — L. : Izd-vo AN SSSR, 1935. — T. 4 / red. toma V. L. Komarov. — S. 505. — 760, XXX s. — 5175 ekz.