Big Mac
 Big Mak | |
| Turi | Fast food |
|---|---|
| Asl nomi | Big Mac |
| Kelib chiqishi |
 Amerika Qoʻshma Shtatlari |
| Muallifi | Jim Delligatti |
| Asosiy komponentlari | ikkita mol goʻshti, Bic Mac sousi, marul, pishloq, tuzlangan bodring, piyoz, uch qavatli kunjut sepilgan bulochka |
"Big Mak"[1] (inglizcha: Big Mac — bu McDonald's xalqaro tez ovqatlanish tarmogʻi tomonidan sotiladigan gamburger . U 1967 yilda Pitsburg hududida, 1968 yilda esa Qoʻshma Shtatlar boʻylab taqdim etilgan. Bu kompaniyaning eng mashhur mahsulotlari va mashhur taomlaridan biridir. Big Mac uch qavatli kunjut urugʻi bulochkasidagi ikkita mol goʻshti, sous, salat, pishloq, tuzlangan bodring va piyozdan iborat.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Big Mak-ni Jim Delligatti ixtiro qilganinglizcha: Jim Delligatti, Rey Krokning dastlabki franchayzerlaridan biri[2], Pitsburgda, Pensilvaniya shtatida bir nechta restoranlarni boshqargan[3]. U Ross shaharchasi chekkasida McKnight Roadda joylashgan Delligatti kompaniyasining birinchi franchayzing McDonald’s restorani oshxonasida ixtiro qilingan[4] .
Big Makning oldingi ikkita nomi bor edi, ikkalasi ham bozorda muvaffaqiyatsizlikka uchragan: amerikaliklar talaffuzi va tushunishi qiyin bo‘lgan „Aristokrat“ va „Blue Ribbon Burger“. Uchinchi nom, „Big Mak“ ni Illinoys shtatining Oak Bruk shahridagi McDonald’s shtab-kvartirasida ishlagan 21 yoshli reklama kotibi Ester Glikshteyn Rouz oʻylab topgan[5].
Big Mac 1967-yil 22-aprelda Pensilvaniya shtati, Uniontown shahridagi Delligatti kompaniyasiga tegishli McDonald’s’da debyut qildi, narxi 0,45 AQSh dollari (2021-yilda 3,66 AQSh dollariga teng)[6][7].
Dastlab, u xuddi shunday Big Boy restoran gamburgeriga raqobatchi sifatida yaratilgan, ammo keyinchalik shu qadar mashhur boʻlib chiqdiki, 1968 yilda u AQShning barcha shtatlarida sotila boshladi[8]. Uni oʻsha davrdagi barcha burgerlardan ajratib turadigan xususiyatlaridan biri bu uchinchi boʻlak non edi (inglizcha: "club" layer) tarkibni barqarorlashtirish va gamburgerni yiqilmasligi uchun.
Bugungi kunda „Big Mak“ dunyoning koʻplab mamlakatlarida tanilgan. The Economist jurnali ushbu gamburgerdan turli mamlakatlarda yashash qiymati indeksining qiyosiy koʻrsatkichi sifatida foydalanadi (yaʼni Big Mak indeksi), chunki u juda keng tarqalgan va har qanday mamlakatning asosiy qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini oʻz ichiga oladi. Ingliz tilida soʻzlashadigan mamlakatlarda bu yondashuv "Burgeronomika" deb ataladi[9].
2019 yil yanvar oyida McDonald’s Big Mak savdo belgisiga eksklyuziv huquqlar uchun Irlandiya tez ovqatlanish tarmogʻi Supermac’sga qarshi sudda yutqazdi. Bu qaror Yevropa Ittifoqi intellektual mulk idorasi (EUIPO) tomonidan qabul qilindi[10] .
Mahsulot tavsifi
[tahrir | manbasini tahrirlash]"Big Mak" uch qismga boʻlingan bulochkadan iborat (eng yuqori qismiga kunjut sepiladi), har biri taxminan 50 (±10) gramm ogʻirlikdagi ikkita kotlet, bitta yupqa pishloq, ikki boʻlak tuzlangan bodring, piyoz, Aysberg salati va Big Mak sousi.
Variantlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „Mega Mak“ (inglizcha: Mega Mac) yoki „Double Big Mak“ — har biri 45,4 gramm boʻlgan toʻrtta kotlet va qoʻshimcha pishloq boʻlagi. Xitoy, Irlandiya, Serbiya, Yaponiya, Turkiya, Malayziya, Ozarbayjon va Tailandda taklif etiladi[11]. Endi Avstraliya, Yangi Zelandiya va Buyuk Britaniyada taklif etilmaydi; baʼzan AQSh, Kanada va boshqa mamlakatlarda topilgan. 2020 yil 1 yanvardan boshlab u Rossiyada „Double Big Mak“ nomi bilan paydo boʻldi.
- „Monster Mak“ — gamburgerda sakkizta kotlet . Germaniyada bir muddat taklif qilingan.
- „MakKinli Mak“inglizcha: the Mckinley-Mac — ikki qismli) — Alyaskadagi togʻ nomi bilan atalgan va faqat u yerda sotilgan.[12][13][14][15]Katta Big Mak sifatida ham tanilgan inglizcha: Bigger Big Mak soʻz oʻyini), 2006 yilgi FIFA Jahon kubogi uchun reklama mahsuloti.
- Hindular mol goʻshti isteʼmol qilmaydigan Hindistonda „Big Mak“ „Maharaja Mak“ deb oʻzgartirildi va mol goʻshti qoʻzichoq bilan almashtirildi; hozirda kompaniyaning qolgan mahsulotlari bilan birga tovuq go‘shtidan ham tayyorlanadi[16][17].
- „Makning oʻgʻli“ (inglizcha: Son of Mac shuningdek, Mini Mak yoki Baby Mak sifatida ham tanilgan, Big Makning „bir qavatli“ versiyasidir. Avstraliya va Yangi Zelandiyada sotiladi, endi AQSHda „Mak Jr“ cheklangan nashri sifatida mavjud.
- Aholining diniy qismi orasida sut va goʻsht mahsulotlarini aralashtirish odat boʻlmagan Isroilda „Big Mak“ ning (pishloqsiz) maxsus kosher versiyasi taklif etiladi.
- Yaponiyada ikkinchi kotlet oʻrniga tuxum (Mega Egg) va pomidor (Mega Pomidor) bilan variantlar mavjud edi. Hozir ishlab chiqarilmaydi.
Maxsus sous
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu nom 1975 yilgi reklama shioridan olingan — „Big Mak“ ning barcha ingredientlar bilan birinchi chiqishi (inglizcha: "Two all beef patties, special sauce, lettuce, cheese, pickles, onions on a sesame seed bun").
Oziqlanish qiymati
[tahrir | manbasini tahrirlash]AQShda Big Mak 540 kkal (2260 kJ), 29 gramm yogʻ va 25 gramm oqsilni oʻz ichiga oladi. Avstraliyada esa gamburger kichikroq va 480 kkal (2010 kJ), 24,9 gramm yog 'bor[18].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Don Gorske(ingl.) )
- Big King(ingl.)
- Big Boy(ingl.),
- Quick’s Giant(ingl.)
- Big Shef(ingl.)
- Kmart Chef's Big K(ingl.)
- Vopper
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Takje vstrechayutsya napisaniya Big-Mak i bigmak
- ↑ Eldridge, D.. Moon Pittsburgh, Moon Handbooks. Avalon Publishing, 2014 — pt389-bet. ISBN 978-1-61238-846-5. Qaraldi: 2017-yil 7-noyabr.
- ↑ „McDonald's Corporate History“. 2012-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ Vancheri, Barbara. „Golden Arch Angel“. Pittsburgh Post-Gazette (1993-yil 4-may), s. C1. 2016-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-oktyabr.
- ↑ „Woman Who Named Big Mac Finally Recognized“. Associated Press (1985-yil 31-may). 2013-yil 13-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 22-fevral.
- ↑ „New! Big Mac [Advertisement“]. The Uniontown Evening Standard (1967-yil 21-aprel), s. 11. Qaraldi: 2022-yil 22-aprel.
- ↑ McDonald's. „Jim Delligatti Biography“. Press-reliz. 26-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2011-yil 18-may.
- ↑ „McDonald's history 1965-1973“. www.mcdonalds.com. 2012-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 22-iyun.
- ↑ „Burgernomics Article“ (PDF). 2012-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „McDonald’s лишили права на товарный знак Big Mac в Евросоюзе“. 2019-yil 16-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 16-yanvar.
- ↑ „Mega Mac and Big Mac Chant - sixthseal.com“. 2008-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „City Girl in Alaska: 2007-01-21“. 2012-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „The Hometown Invasion Tour // Taking over hometowns one state at a time“. 2012-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Mega Mac & More New Fast Food On Japanese TV » TV in Japan“. 2007-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Cynical-C Blog - » Royale with Cheese“. 2012-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „McSpotlight: press cutting“. 2012-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „::Welcome to McDonald's India ::“. 2006-yil 28-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „McDondalds.com“ (PDF). 2006-yil 25-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Official product information for the Big Mac(ingl.)
- Official product information for the Maharaja Mac(ingl.)
- The Big Mac Museum in North Huntingdon, PA(ingl.)
- The Big Mac Index (Wayback Machine saytida 2007-04-06 sanasida arxivlangan)(ingl.)
- Photo Tour of Big Mac Museum(ingl.)