Kontent qismiga oʻtish

Gvineyada Islom

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Gvineyada islom dinidan yoʻnaltirildi)

Islom Gvineyadagi eng katta dindir. CIA World Factbook maʼlumotlariga koʻra, aholining 89,1 % Islomga eʼtiqod qiladi[1]. Asosan sunniylar islom diniga eʼtiqod qiladilar, ular Molikiy mazhabi va soʻfiy birodarliklari Qodiriya va Tijoniya anʼanalariga amal qiladilar. Mamlakatda shialarning soni ham ortib bormoqda.

Islom Gvineyaga XVIII asrda kirib keldi. Islom Gvineyaga kirishi bilan bir vaqtda Shimoliy Afrikada rivojlanayotgan Tijoniya soʻfiy birodarligiga koʻplab musulmonlar aʼzo boʻlishdi. XX asrda mamlakatda Ahmadiya harakatining koʻplab tarafdorlari paydo boʻldi.

1958-yilda Gvineya mustaqillikka erishgach, dastlab islomni maʼqullamagan Ture Ahmad uning prezidenti boʻldi. U 1970-yillarda, mashhurligi pasaya boshlagan paytda musulmonlarga ko‘proq sodiq bo‘la boshlagan. 1984-yilda Ture vafotidan keyin islom jamoati va hukumat oʻrtasidagi hamkorlik davom etdi.

Hozirda hukumat musulmonlarning ayrim bayramlarini milliy bayram sifatida nishonlamoqda.

Islom maktablari va madrasalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Islom maktablari butun mamlakat boʻylab tarqalgan va diniy taʼlimning anʼanaviy joyidir. Baʼzi islom maktablari xususiy, boshqalari esa mahalliy hukumatlar tomonidan qoʻllab-quvvatlanadi. Mamlakatda islom maktablaridan farqli o‘laroq, milliy boshlang‘ich maktab o‘quv dasturida dars o‘tmaydigan, fransuz tilida emas, balki arab tilida dars o‘tadigan va Qur’on o‘rganishga eʼtibor qaratadigan qator madrasalar ham mavjud. Davlat maktab tizimiga aloqador bo‘lmagan va o‘quv dasturi talablariga javob bermaydigan madrasalarni hukumat tan olmaydi. Saudiya Arabistoni, Quvayt va boshqa Fors koʻrfazi davlatlarining mablagʻlari baʼzi madrasalarni qoʻllab-quvvatlaydi[2].

Hozirda Gvineyaning poytaxti Konakrida ikkita masjid mavjud:

  • Konakri katta masjidi Gʻarbiy Afrikadagi eng katta masjid boʻlib, uning ichki zali 10 000 kishini sigʻdira oladi[3];
  • Muhammad VI masjidi 4040 m² maydonga ega boʻlib, 3000 kishi sigʻadigan namoz zali, kutubxona, konferentsiya zali, avtoturargoh va parklarni oʻz ichiga oladi[4].
  1. „Guinea“. Всемирная книга фактов ЦРУ. 2021-yil 10-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022.02.24.
  2. „GUINEA 2012 INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM REPORT“.
  3. „Famous Places in Guinea, Africa“. USA Today. 2022-yil 24-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-iyul.
  4. „HM the King Inaugurates Construction Works of New Mosque in Conakry“. MOHAMMED VI FOUNDATION OF AFRICAN OULEMA.