Kilovatt-soat
Kilovatt-soat (kVt⋅soat) — asosan kundalik hayotda va xalq xoʻjaligida elektr energiyasi isteʼmolini oʻlchash, shuningdek, elektr energiyasi sanoatida ishlab chiqarilayotgan elektr energiyasini oʻlchash uchun ishlatiladigan energiya miqdorining tizimdan tashqari birligi[1][2].
Taʼrif
[tahrir | manbasini tahrirlash]1 kilovatt-soat bu 1 kilovatt quvvatga ega elektr qurilma tomonidan 1 soatda isteʼmol qilingan (ishlab chiqarilgan[3]) energiya miqdori.
1 kVt ⋅ soat= 10³ Vt × 3600 s = 3,6 MJ.
Misol:
2 kVt quvvatga ega elektr pechka 15 daqiqada tarmoqdan 2 kVt × 0,25 soat = 0,5 kVt⋅soat ga teng energiya isteʼmol qiladi. (issiqlik energiyasiga aylantiradi)
Yozilishi „kVt⋅soat“ (quvvatni vaqtga koʻpaytmasi) yoki „kilovat-soat“.
Kundalik nutqda ishlab chiqarilgan yoki foydalanilgan elektr energiyasini baholashda „kilovat-soat“ oʻrniga „kilovat“ atamasidan foydalanish rasmiy ravishda notoʻgʻri, chunki quvvat energiya bilan bir xil emas. Agar biz mexanik miqdorlar bilan oʻxshashlik qilsak, „kVt“ va „kVt⋅soat“ oʻlchov birliklari orasidagi farq tezlik va masofa oʻrtasidagi farq bilan bir xil boʻladi.
Shuningdek, maqolalar va ommaviy axborot vositalari xabarlarida, hatto baʼzan rasmiy hujjatlarda ham uchraydigan „kVt/soat“ (soatiga kilovatt) imlosi notoʻgʻri. „KVt/soat“ oʻlchov birligining fizik maʼnosi quvvatning oʻzgarish tezligi: „qurilma tomonidan isteʼmol qilinadigan yoki ishlab chiqarilgan elektr quvvati 1 soat ichida qancha kilovattga oʻzgarishi“. Agar biz mexanik miqdorlar bilan taqqoslanadigan boʻlsak, „kVt⋅soat“ va „kVt/soat“ oʻlchov birliklari orasidagi farq masofa va tezlashuv oʻrtasidagi farq bilan bir xil boʻladi. Garchi bunday parametr amaliy qoʻllanishlarga ega boʻlishi mumkin boʻlsa-da, (masalan, elektr stantsiyasining yukning oʻzgarishiga tezda moslashish qobiliyatini tavsiflovchi)
bu, taʼrifiga koʻra, energiya miqdorini oʻlchash birligi boʻlib xizmat qila olmaydi.
Boshqa energiya birliklariga aylantirish
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Energiya birligini konvertatsiya qilish jadvali
| jaul | vatt-soat | elektron-volt | kaloriya | |
|---|---|---|---|---|
| 1 kg⋅(m/s)² = 1 Vt⋅s | 1 | 2,78 ×10−4 | 6,241 ×1018 | 0,239 |
| 1 kVt⋅soat | 3,6 ×106 | 1000 | ×1025 | 8,60 ×105 |
| 1 eV | 1,6 ×10−19 | 4,45 ×10−23 | 1 | 3,827×10−20 |
| 1 kal | 4.1868 | 1,163×10−3 | 2,613×1019 | 1 |
Boshqa nisbatlar:
- 1 MVt⋅soat (megavatt-soat) = 1000 kVt⋅soat = 859,8452 Mkal = 0,86 Gkal = 3,6 GJ
- 1 kkal = 1,163 Vt⋅soat
Bir nechta birliklar:
- 1 GVt⋅soat (gigavatt-soat) = 1000 MVt⋅soat = 1 million kVt⋅soat
- 1 TVt⋅soat (teravatt-soat) = 1000 GVt⋅soat = 1 million MVt⋅soat = 1 milliard kVt⋅soat
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Measuring Electricity — Energy Explained, Your Guide To Understanding Energy — Energy Information Administration“. 2018-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 12-avgust.
- ↑ „Measuring Electricity — Energy Explained, Your Guide To Understanding Energy — Energy Information Administration“. 2018-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 12-avgust.
- ↑ V sluchae elektrogeneratsii
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- GOST 8.417-2002. „Gosudarstvennaya sistema obespecheniya edinstva izmereniy. Yedinitsi velichin“. — Moskva: Standartinform, 2002. — S. 12-13. — 39 s.
- Orir Dj. Fizika, polniy kurs = Physics by Jay Orear, Cornell University / per. s angl. i nauchnaya redaktura Yu. G. Rudogo i A. V. Berkova. — 2-e. — Moskva: "Izdatelstvo „KDU“, 2010. — S. 100. — 752 s. — ISBN 978-5-98227-366-6.