Newton (Massachusetts)

Newton
Newton
	Shahar
	{{{rasmiy_nomi}}}ning bayrogʻi; Bayroq
	42°20′13″N 71°12′35″W / 42.33694°N 71.20972°W
Mamlakat	AQSh
{{{mintaqa_turi}}}	Middlesex
Asos solingan	1630-yil
Maydon	18.16 km2 (7.01 kv mi)
Rasmiy til(lar)i	Ingliz tili
Aholisi (2020)	88 923
Zichligi	4987.83 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC-5

Newton (talaffuzi: Nyuton) — AQShning Massachusetts shtatida joylashgan shahardir. Taxminan 7 milya (11 km) Boston markazidan gʻarbda joylashgan. 2020-yilgi AQSh aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Newton aholisi 88 923 kishini tashkil etgan^[1].

Geografiyasi

Newton shimolda Waltham va Watertown, janubda Bostonning Needham va West Roxbury mahallasi, gʻarbda Wellesley va Weston, sharqda Brookline va Bostonning Brighton mahallasi bilan chegaradosh.

Charles daryosi Nyutonning shimoliy va gʻarbiy qismlari boʻylab oqib oʻtadi.

Amerika Qoʻshma Shtatlari aholini roʻyxatga olish byurosiga koʻra, shaharning umumiy maydoni 18.2 kvadrat milya (47.1 km²) ni tashkil qiladi, shundan 18.0 kvadrat milya (46.6 km²) quruqlik va 0.2 kvadrat milya (0.5 km²) suvdan iborat.

Iqlimi

Shahardagi rekord past harorat 1934-yil fevralda −21 °F (−29 °C) ni tashkil qilgan; rekord yuqori harorat esa 1975-yil avgustda 101 °F (38 °C) gacha koʻtarilgan^[2].

Newton iqlimi
Koʻrsatkich	Yan	Fev	Mart	Apr	May	Iyun	Iyul	Avg	Sen	Okt	Noy	Dek	Yil
Mutlaq maksimal, °C	20	20	32	34	34	37	38	38	37	31	27	23	38
Mutlaq minimal, °C	−26	−29	−21	−14	−3	2	7	4	−2	−7	−15	−28	−29
Yogʻingarchilik meʼyori, mm	110	108	142	116	104	109	102	102	103	119	121	124	1 360

Demografiyasi

Aholi o‘sish tarixi
Yil	Aholi	%±
1900	33 587	—
1910	39 806	185%
1920	46 054	157%
1930	65 276	417%
1940	69 873	70%
1950	81 994	173%
1960	92 384	127%
1970	91 263	−12%
1980	83 622	−84%
1990	82 585	−12%
2000	83 829	15%
2010	85 146	16%
2020	88 923	44%

2010-yildagi aholini roʻyxatga olish holatiga koʻra^[3], shaharda 85 146 kishi, 32 648 xonadon va 20 499 oila istiqomat qilgan. Aholi zichligi — har kvadrat milga 4643,6 nafar kishi (1793,2/km²). Shaharning irqiy tarkibi 79,6% oq tanli, 11,5% osiyolik, 2,5% afro-amerikalik, 0,07% tubjoy amerikalik, 0,03% Tinch okeani orollari, 0,71% boshqa irqlardan va 1,46% ikki yoki undan ortiq irqlardan iborat edi. Har qanday irqning ispan yoki lotin aholisi 4,1% ni tashkil qiladi.

Shaharda 31 201 ta uy xoʻjaliklari boʻlib, ulardan 31,1% 18 yoshgacha boʻlgan bolalari bor, 55,2% er-xotinlar, 8% eri boʻlmagan, 34,3% oilasizlar edi. Barcha uy xoʻjaliklarining 25,5 foizini jismoniy shaxslar, 11,1 foizini esa 65 yosh va undan katta boʻlgan yolgʻiz yashaydigan kishilar tashkil etgan^[4].

Shahar aholisi yosh taqsimotiga koʻra 21,2% 18 yoshgacha, 10,3% 18 yoshdan 24 yoshgacha, 28,2% 25 yoshdan 44 yoshgacha, 25,2% 45 yoshdan 64 yoshgacha va 15,1% 65 yosh yoki yoshi kattaroqdir. Aholining oʻrtacha yoshi 39 yoshni tashkil etadi. Har 100 ayolga 86,8 erkak toʻgʻri keladi. 18 va undan katta yoshdagi har 100 ayolga 82,7 erkak toʻgʻri keladi.

Shahardagi uy xoʻjaliklarining oʻrtacha daromadi 107 696 dollarni, oilaning oʻrtacha daromadi esa 136 843 dollarni tashkil etdi. Erkaklar oʻrtacha daromadi 95 387 dollar, ayollar uchun 60 520 dollar edi. Shaharning jon boshiga toʻgʻri keladigan daromadi 56 163 dollarni tashkil etdi. Oilalarning qariyb 3,6 foizi va aholining 5,9 foizi qashshoqlik chegarasidan past boʻlganlar, shu jumladan 18 yoshgacha boʻlganlar 5,2 foizi va 65 va undan katta yoshdagilarning 9,4 foizi qashshoq hisoblanadi^[5].

2015-yil holatiga koʻra, Newton aholisining 21,9 foizi Qoʻshma Shtatlardan tashqarida tugʻilgan^[6].

Iqtisodiyoti

Daromadi

Maʼlumotlar 2009—2013-yillardagi Amerika hamjamiyatining 5 yillik smetalaridan olingan^[7]^[8]^[9].

Daraja	Pochta indeksi (ZCTA)	Aholi jon boshiga daromadi	Uy xoʻjaliklri daromadi	Oilalar daromadi	Aholi	Uy xoʻjaliklari soni
1	02468	86 528 dollar	201 731 dollar	213 958 dollar	5267	1868
2	02465	75 857 dollar	139 763 dollar	163 898 dollar	11 673	4,251
3	02462	74 279 dollar	83 438 dollar	211 779 dollar	1412	682
4	02459	71 128 dollar	133 801 dollar	173 613 dollar	18 339	6,694
	Newton	63 872 dollar	119 148 dollar	154 787 dollar	86 241	31 295
5	02460	61 686 dollar	102 276 dollar	139 917 dollar	9046	3625
6	02461	61 088 dollar	122 283 dollar	146 343 dollar	6808	2526
7	02458	59 071 dollar	95 216 dollar	132 207 dollar	11 602	4,791
8	02467	55 288 dollar	115 493 dollar	151 495 dollar	23 092	6575
9	02464	51 744 dollar	81 771 dollar	83 816 dollar	2947	1337
10	02466	47 551 dollar	105 893 dollar	131 705 dollar	9,105	3098
	Middlesex okrugi	42 861 dollar	82 090 dollar	104 032 dollar	1 522 533	581 120
	Massachusets	35 763 dollar	66 866 dollar	84 900 dollar	6 605 058	2 530 147
	Qoʻshma Shtatlar	28 155 dollar	53 046 dollar	64 719 dollar	311 536 594	115,610,216

Hukumati

Newton hokimiyat meri-kengash shakliga ega. Kengash shahar kengashi deb ataladi. Hozirda shahar hokimi — Ruthanne Fuller. Fuller Newton meri etib saylangan birinchi ayoldir.

Palata	Hudud maslahatchisi	Kengash aʼzosi	Kengash aʼzosi
1	Maria Scibelli Greenberg	Alison Leary	John Oliver
2	Emily Norton	Tarik Lucas	Susan Albright
3	Julia Malakie	Andrea Kelley	Pam Wright
4	Chris Markiewicz	Lenny Gentile	Joshua Krintzman
5	Bill Humphrey	Deb Crossley	Andreae Downs
6	Brenda Noel	Alicia Bowman	Vicki Danberg
7	R. Lisle Baker	Rebecca Walker-Grossman	Marc Laredo
8	Holly Ryan	Rick Lipof	David Kalis

Manbalar

↑ „U.S. Census Bureau Quickfacts: United States“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2021-yil 16-sentyabr.
↑ „Monthly Averages for Newton, MA (02458)“. The Weather Channel. Qaraldi: 2012-yil 16-mart.
↑ „U.S. Census website“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2008-yil 31-yanvar.
↑ „Jewish Population in the United States, 2002“. Center for Judaic Studies and Contemporary Jewish Life4. 2006-yil 13-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
↑ „2011–2015 American Community Survey 5-Year Estimates“. Qaraldi: 2017-yil 1-iyul.^{[sayt ishlamaydi]}
↑ „QuickFacts Newton City, Massachusetts“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2017-yil 3-yanvar.
↑ „SELECTED ECONOMIC CHARACTERISTICS 2009–2013 American Community Survey 5-Year Estimates“. United States Census Bureau. 2015-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-yanvar.
↑ „ACS DEMOGRAPHIC AND HOUSING ESTIMATES 2009–2013 American Community Survey 5-Year Estimates“. United States Census Bureau. 2015-yil 5-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-yanvar.
↑ „HOUSEHOLDS AND FAMILIES 2009–2013 American Community Survey 5-Year Estimates“. United States Census Bureau. 2020-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-yanvar.

[United_States_Census_Bureau-1] „U.S. Census Bureau Quickfacts: United States“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2021-yil 16-sentyabr.

[Weather.com-2] „Monthly Averages for Newton, MA (02458)“. The Weather Channel. Qaraldi: 2012-yil 16-mart.

[GR2-3] „U.S. Census website“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2008-yil 31-yanvar.

[jewestimates-4] „Jewish Population in the United States, 2002“. Center for Judaic Studies and Contemporary Jewish Life4. 2006-yil 13-fevralda asl nusxadan arxivlangan.

[5] „2011–2015 American Community Survey 5-Year Estimates“. Qaraldi: 2017-yil 1-iyul.^{[sayt ishlamaydi]}

[6] „QuickFacts Newton City, Massachusetts“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2017-yil 3-yanvar.

[7] „SELECTED ECONOMIC CHARACTERISTICS 2009–2013 American Community Survey 5-Year Estimates“. United States Census Bureau. 2015-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-yanvar.

[8] „ACS DEMOGRAPHIC AND HOUSING ESTIMATES 2009–2013 American Community Survey 5-Year Estimates“. United States Census Bureau. 2015-yil 5-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-yanvar.

[9] „HOUSEHOLDS AND FAMILIES 2009–2013 American Community Survey 5-Year Estimates“. United States Census Bureau. 2020-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-yanvar.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]