Ishlatuv tizimi

Ubuntu Linux ishlatuv tizimining ish stoli.

Ishlatuv tizimi (yoki operatsion tizimi) — kompyuterning asosiy dasturidir va boshqa dasturlar uchun platformasi. Zamonaviy kompyuterlarda ishlatuv tizimi BIOSdan keyin yuklanadi.

Bosh ishlatuv tizimlari oilalari:

Microsoft Windows	macOS
Linux	Solaris
FreeBSD, OpenBSD, NetBSD	HP-UX
MS-DOS	UNIX

Ishlatuv tizimi — kompyuter programmalarining yigʻindisidir. Ishlatuv tizimi(Operatsionnaya sistema)kompyuter va foydalanuvchi orasidagi koʻprik boʻlib, u foydalanuvchi uchun kompyuterni ishlatishni osonlashtiradi. U barcha kompyuterdagi programmalarga va kompyuterning har xil qismlari(hardware: printer, disk oʻqiydigan, harddisk, matritsa)ga link yaratadi. Shunda kompyuterdagi bitta ikonkani bosib biron programmani ochish mumkin. Avvallari esa Ishlatuv tizimi buyruq oynalaridan iborat boʻlgan. U paytlar faqat oynada buyruqni yozib keyin programmani ochish mumkin boʻlgan. Hozirgi Ishlatuv tizimlari oson va qulayroq. Sichqonchani programma ikonkasiga olib borib bir yoki ikki marta bosish bilan programmani ochish mumkin.

Tarixi

Asosiy maqola: Operatsion tizimlar tarixi

Oʻqish uchun

• Auslander, Marc A.; Larkin, David C.; Scherr, Allan L. (1981). „The evolution of the MVS Operating System“ (PDF). IBM J. Research & Development. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
• Deitel, Harvey M.; Deitel, Paul; Choffnes, David. Operating Systems. Pearson/Prentice Hall, 25-dekabr 2015-yil. ISBN 978-0-13-092641-8. 
• Bic, Lubomur F.; Shaw, Alan C.. Operating Systems. Pearson: Prentice Hall, 2003. 
• Silberschatz, Avi; Galvin, Peter; Gagne, Greg. Operating Systems Concepts. John Wiley & Sons, 2008. ISBN 978-0-470-12872-5. 
• OʻBrien, J. A., & Marakas, G. M.(2011). Management Information Systems. 10e. McGraw-Hill Irwin.
• Leva, Alberto; Maggio, Martina; Papadopoulos, Alessandro Vittorio; Terraneo, Federico. Control-based Operating System Design. IET, 2013. ISBN 978-1-84919-609-3. 
• Arpaci-Dusseau, Remzi; Arpaci-Dusseau, Andrea. Operating Systems: Three Easy Pieces, 2015. 

Havolalar

• Operating Systems Curlie katalogida ^(ingl.)
• Multics History va operatsion tizimlar tarixi ^(ingl.)