Kontent qismiga oʻtish

OzodWiki

Vikipediya, erkin ensiklopediya
(OzodVikidan yoʻnaltirildi)
OzodWiki rukni banneri

OzodWiki (yoki OzodViki) — Ozodlik radiosining oʻzbekcha Vikipediya haqidagi rukni[1][2]. OzodWiki eshittirshlari 2014-yilning 6-fevralida taʼsis qilingan. Ruknning asosiy maqsadi oʻzbekcha Vikipediyaning rivojlanishiga hissa qoʻshishdir.

OzodWiki rukni ostida turli materiallar, jumladan faol Vikipediya tahrirchilaridan olingan intervyular[2][3][4][5][6][7] mavjud maqolalarga taqrizlar[3][4][8], hamda Vikipediyada tahrir qilish boʻyicha darslar[7] berildi. Bundan tashqari, oʻzbekcha Vikipediyani ommalashtirish uchun Ozodlik radiosi xabarlarida ishlatilgan ayrim soʻzlar ensiklopediyadagi mos maqolalarga ulandi[1]. OzodWiki loyihasi har ikki taraf uchun ham foydali boʻldi: „Ozodlik radiosi oʻquvchilari kengroq maʼlumotga yoʻnaltirildi va Vikipediya yangi oʻquvchilar va mavzular hisobiga ommalashdi. Bundan tashqari, Ozodlik radiosi Vikipediyaga turli mavzularni yoritishni taklif qildi, Vikipediyada boʻlsa oʻz navbatida Ozodlikka havolalar qoʻshildi.“[1] OzodWiki loyihasi 2014-yil 22-mayda vaqtincha toʻxtatilda. Loyiha 2014-yil 16-oktabrda besh oylik tanaffusdan keyin oʻz faoliyatini yana qaytadan boshladi[9]. 2015-yilning iyun oyida loyiha ikkinchi marta vaqtincha toʻxtatildi. Toʻrt oylik tanaffusdan keyin noyabr oyida loyiha ishi qayta tiklandi.

Oʻzbekcha Vikipediyaga koʻrsatgan taʼsiri

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qisqa vaqt ichida OzodWiki rukni ostida berilgan materiallarning oʻzbekcha Vikipediyaga ijobiy taʼsir qilayotgani kuzatildi[10]. OzodWiki eshittirishi boshlanganidan keyin roʻy bergan oʻzgarishlarning barchasi faqat OzodWiki eshittirishi taʼsirida boʻlgani ehtimoldan xoli boʻlsada, oʻzgarishlarning aksari aynan shu loyiha doirasidagi eshittirishlar boshlanganidan soʻng yuz berdi.

2014-yil yanvar oyida oʻzbekcha Vikipediyaning bosh sahifasiga 20 368 marta tashrif qilingan boʻlsa, shu yilning mart oyiga kelib bu koʻrsatkich 56 274 ga yetdi.[10] 2013-yil martida bosh sahifaga qilingan tashriflar soni 20 403 ni tashkil qilgan edi. 2014-yil aprel oyida bosh sahifaga qilingan tashriflar soni boʻlsa 136 592 ni tashkil qildi[11]. 2013-yil aprelida bosh sahifaga qilingan tashriflar soni 12 134 ni tashkil qilgan edi.

Yanvar oyiga qaraganda fevral oyida oʻzbekcha Vikipediyada faollik sezilarli darajada oshdi. Yanvarda taxminan 1 400 marta tahrir tugmasi bosilgan boʻlsa, fevralda qomus 2 200 atrofida tahrir qilindi[10]. Boshqacha qilib aytganda, fevralda avvalgi oyga qaraganda tahrirlar soni 59 foizga oshdi. Yanvar oyida dekabrga qaraganda tahrirlar soni 32 foizga ozaygani eʼtiborga olinsa, bu sezilarli oʻsishdir.

2014-yil yanvarda kuniga oʻrtacha bir dona maqola yaratilgan boʻlsa, fevralda bu koʻrsatkich uch baravarga oshdi[12]. Yaʼni, OzodWiki eshittirishi berila boshlangan oyda oʻzbekcha Vikipediyada kuniga oʻrta hisobda uchta maqola yaratildi. 2013-yilning oktabr, noyabr, dekabr oylarida kuniga oʻrtacha ikkita maqola yaratilgan edi.

Shunday boʻlsada, 2014-yilning fevral oyida yangi foydalanuvchilar sonida sezilarli oʻzgarishlar kuzatilmadi[13]. Mazkur oyda ham yanvar oyidagidek kamida oʻn dona tahrir qilgan yangi foydalanuvchilar soni avvalgi oyga solishtirganda uch kishiga oʻsdi: oʻzbekcha Vikipediyada dekabrda 184, yanvarda 187, fevralda boʻlsa 190 ta yangi foydalanuvchi paydo boʻldi. Shunday boʻlsada, mart va aprelda yangi foydalanuchilar soni bir oz oʻsdi. Kamida oʻn dona tahrir qilgan yangi foydalanuvchilar soni martda toʻrt, aprelda olti kishiga oʻsdi.

  1. 1,0 1,1 1,2 Omuemu, Sophia. „Fighting Censorship in Uzbekistan, One Entry at a Time“ (17-iyun 2014-yil). 2016-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyun 2014-yil.
  2. 2,0 2,1 „The Uzbek Wikipedia Is About to Become More Active“ (Uzbek) (6-fevral 2014-yil). Qaraldi: 20-aprel 2014-yil.
  3. 3,0 3,1 „Misha Ge of Uzbekistan will Take Part in the Sochi Winter Olympics on February 13“ (Uzbek) (13-fevral 2014-yil). Qaraldi: 20-aprel 2014-yil.
  4. 4,0 4,1 „The Uzbek Wikipedia Is Not Keeping up With Euromaidan“ (Uzbek) (19-fevral 2014-yil). Qaraldi: 20-aprel 2014-yil.
  5. „Uzbekistan Has Many Educated Young People Who Can Contribute to Wikipedia, But...“ (Uzbek) (6-mart 2014-yil). Qaraldi: 20-aprel 2014-yil.
  6. „21 Year Old Doniyor has Added an Article about NATO to the Uzbek Wikipedia“ (Uzbek) (20-mart 2014-yil). Qaraldi: 20-aprel 2014-yil.
  7. 7,0 7,1 „The Bell has Rung and the Wiki Lesson has Started“ (Uzbek) (27-mart 2014-yil). Qaraldi: 20-aprel 2014-yil.
  8. „The Uzbek Wikipedia is Closely Watching the Crisis in Crimea“ (Uzbek) (7-mart 2014-yil). Qaraldi: 20-aprel 2014-yil.
  9. „OzodWiki Warns: Beware of Ebola! It Kills!“ (Uzbek) (6-oktabr 2014-yil). Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil.
  10. 10,0 10,1 10,2 „OzodWiki has Increased Visits to the Uzbek Wikipedia by 300 percent“ (Uzbek) (10-aprel 2014-yil). Qaraldi: 20-aprel 2014-yil.urdi 6f ftdyjmfufjutdnyhfutdfko6fj4d5dfji5jd5454dju545d4dh4drh5dju
  11. „Wikipedia article traffic statistics“. Wikipedia article traffic statistics. Qaraldi: 22-may 2014-yil.
  12. „Articles - New articles per day“. Wikipedia Statistics. Qaraldi: 21-aprel 2014-yil.
  13. „Wikipedians - New wikipedians“. Wikipedia Statistics. Qaraldi: 21-aprel 2014-yil.