Kontent qismiga oʻtish

Scar

Vikipediya, erkin ensiklopediya
(Skardan yoʻnaltirildi)
Scar
Qirol Sher obrazi
Ilk bora koʻringan Qirol Sher (1994)
Muallif(lar) Irene Mecchi
Jonathan Roberts
Linda Woolverton
Ovoz bergan(lar) Jeremy Irons
(Qirol Sher)
Jim Cummings
(Qirol Sher va Qirol Sher 2)
James Horan
(Kingdom Hearts II, Disney Dreamlight Valley; va Sorcerers of the Magic Kingdom)
David Oyelowo
(The Lion Guard)
Chiwetel Ejiofor
(2019-yilda ishlangan film)
Kelvin Harrison Jr.
(Mufasa: The Lion King)
Inspired by
Umumiy maʼlumotlar
Turi Arslon
Jinsi Erkak
Qarindoshlari Simba (jiyani)

Scar (talaffuzi: Skar) — xayoliy arslon hamda Disney'ning Qirol Sher franshizasidagi asosiy salbiy qahramonlardan biri. Irene Mecchi, Jonathan Roberts va Linda Woolverton tomonidan yaratilgan.

Ushbu personaj oʻz ismini chap koʻzidagi „chandiq“ (inglizcha: scar) tufayli olgan. U jismonan Mufasadek kuchli emas, lekin juda aqlli va ayyordir.

Qahramon yaratilishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Scar dastlab qirol Mufasa oilasiga va gʻururiga mansub boʻlmagan yovuz sher sifatida yaratilgan. Biroq, keyinchalik ijodkorlar agar Scar oila aʼzosi boʻlsa, bosh qahramonlar uchun kattaroq xavf tugʻdiradi, degan qarorga kelishdi. Aynan Scar qirolning ukasi boʻlganida, multfilm yaratuvchilari syujetda William Shakespearening „Hamlet“ asari asosini koʻrdilar, ammo ijodkorlar hozirgacha „Hamlet“ asariga murojaat qilishmagan. Keyin ijodkorlar filmga Gamletga oʻxshash yana bir nechta lahzalarni qoʻyishga qaror qilishdi. Dastlab, Scar Mufasani jardan uloqtirganda, u „Yashasin shoh“ deb emas, balki toʻgʻridan-toʻgʻri Gamletdan olingan ibora „Xayrli tun, aziz shoh“ (inglizcha: Good night, sweet prince)ni aytish klerakligini lozim deb topishdi. Keyinchalik bu iborani oʻzgartirib, bu juda bemaʼni deb qaror qildilar.

Scarning animatori Andreas Deja bu personajni yaratishda yangicha yondashuvni qoʻllashi kerak edi. Ilgari u Roger Rabbit va Mickey Mouse kabi kuchli antropomorfik personajlar ustida ishlagan. „Scar“ni yaratishda animator sherning yurishi, turishi kabi hayvoniy fazilatlarini saqlab qolish va ular orqali inson qiyofasini yetkazishni maqsad qilgan.

Animatsion filmlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Scar Arslon qirol Mufasaning ukasi va uning oʻgʻli Simbaning amakisi. Scarning orzusi va intilishi akasining oʻrnini egallash va Magʻrur oʻlkalar ustidan hukmronlik qilish edi; goʻyo u butun umri davomida Mufasa hukmronligining tugashini kutgan va oʻgʻli tugʻilganda vafot etishiga umid qilgan. Ammo Simba tugʻilgandan keyin Scarning taxtga chiqishi deyarli imkonsiz boʻlib qoldi. Mufasa ketganidan soʻng darhol taxtga oʻtirish imkoniyatidan mahrum boʻlgan va Simbaning jiyani merosxoʻrligiga hasad qilgan Scar, otasi bilan ikkinchisini oʻldirishni rejalashtiradi. Scar Simbani savannaning xavfli taqiqlangan hududiga — fillar qabristoniga borishga undaydi. Simba Nalaga bu hudud haqida aytib berdi va u bilan birga u yerga bordi. U yerda Simbani Scarning eski tanishlari boʻlgan va u bilan til biriktirgan uchta giena — Shenzi, Banzai va Ed kutgan. Ammo kichkina shahzodaning hayotiga suiqasd muvaffaqiyatsiz tugadi, chunki Mufasa unga yordamga keladi va dushmanlarni tarqatadi. Keyin Scar, agar Mufasa va Simbani oʻldirishda yordam berishsa, ularga beqaror hayot va ov qilishni vaʼda qilib, butun bir giyenalar armiyasini yollaydi, shundan soʻng u qirol boʻladi.

Shenzi, Banzai va Ed yordamida Scar yovvoyi hayvonlarning Simba boʻlgan daraga borishlarini tashkil qiladi va Mufasadan yordam soʻraydi: shu tariqa Scar antilopalar podasi Mufasani ham, Simbani ham oyoq osti qilishini xohlaydi. Ammo soʻnggi lahzada Mufasa oʻgʻlini chopayotgan jonivorlar oqimidan sugʻurib oldi, oʻzi esa qoyali yonbagʻirga yopishib oldi. Mufasa toshga chiqib, Scardan yordam soʻraganida, u unga engashib, panjalari bilan keskin ushlab oldi. Scar ukasini qoyadan yirtqich oqimga uloqtirib yubordi va u oʻlib ketdi. Shundan soʻng, Scar omon qolgan, hayratda qolgan va yigʻlagan Simbani Mufasaning oʻlimida aybdor ekanligini uqtirdi va unga Magʻrur yerlaridan qochishni buyurdi. U Shenzi, Banzay va Edga Simbaga yetib olish va uni oʻldirishni buyurdi. Biroq, Scar giyenalar merosxoʻrni qoʻlga kirita olmaganini bilmas edi. Giyenalar esa Simbaning sahroda oʻlishiga umidvor boʻlishdi. Scar esa Ajdodlar qoyasiga qaytib, shoh va uning oʻgʻlini yoʻqotgandek boʻlib, oʻzini yangi qirol deb eʼlon qildi.

Scar hukmronligi davrida qirollikka qurgʻoqchilik keldi va erkin yuradigan sirtlonlarning qoʻrquvi tufayli savannada deyarli oziq-ovqat qolmadi. Yillar oʻtib, Scar oʻlik deb ishongan Simba qaytib keldi va taxtini qaytarib olishga daʼvo qildi. Keyin makkor Scar barcha sherlarga otasining oʻlimida Simbaning aybi haqidagi „haqiqat“ni ochib berdi. Shu bilan birga, Scar asta-sekin Simbani Ajdodlar qoyasining chetiga olib bordi. Simba qoyadan yiqilib, zoʻrgʻa ushlab, tubsizlikka osilganida, Scar Mufasani oʻldirish lahzasini takrorlashga qaror qildi va Simbani panjalari bilan panjalari bilan ushlab oldi. Bu vaqtda Scar Simbaga otasini oʻldirgan shaxs ekanligini ochib beradi. Gʻazablangan Simba yerga sakrab tushdi va Scarni jinoyatni omma oldida tan olishga majbur qildirdi. Shu bilan birga, sirtlonlar Scarni himoya qilish uchun Simbaga yugurishdi, javoban ularga sherlar hujum qilishdi.

Jang oxirida Simba Scarni qoya tepasining chetiga mahkamladi. Qoʻrqib ketgan Scar Simbadan uni oʻldirmaslikni soʻradi va otasini oʻldirish gʻoyasi uchun gienalarni tilga oldi; u Shenzi, Banzai va Ed buni eshitganini bilmas edi. Simba uning hayotini saqlab qoladi va unga Magʻrurlik yerlarini tark etishni buyuradi. Scar orqasiga oʻgirilib, uzoqlasha boshladi, lekin birdan Simbaning koʻziga issiq choʻgʻ tashlab, jiyani tomon yugurdi. Qisqa va shafqatsiz jang boʻldi, lekin Scar yutqazdi va baland toshli togʻdan qulab tushdi. Pastda choʻloq Scarni undan gʻazablangan sirtlonlar kutib oldi, ularga xiyonat qilganiga ishonch hosil qilgan sirtlonlar sobiq rahnamosini oʻldirdilar[1].

Ushbu fotorealistik remeykda Scar rolini aktyor Chiwetel Ejiofor ijro etgan. Umuman olganda, uning roli asl multfilmdagi roli bilan bir xil, ammo baʼzi holatlar qandaydir tarzda oʻzgartirilgan. Jumladan, katta yoshli Simbani oʻldirmoqchi boʻlganida, u beixtiyor Mufasaning oʻlimidagi aybiga ishora qiladi va oʻlim vaqtida uning yuzini koʻrganini aytganida, Sarabi bunga eʼtibor qaratadi.

  1. Dave Smith. „Scar Character History“. Disney Archives. Disney Enterprises. 2010-yil 1-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-fevral 2013-yil.