Kontent qismiga oʻtish

Zaxira jamg‘armasi

Vikipediya, erkin ensiklopediya
(Zahira jamg‘armasidan yoʻnaltirildi)

Zaxira jamg‘armasi — kompaniyaning asosiy kapitalni toʻldirish va qayta tiklash maqsadida maʼlum majburiyatlar va kutilmagan xarajatlar yuzaga kelganda foydalanish uchun yillik sof foydadan ajratilgan summalardan tashkil topgan maxsus pul jamg‘armasi. Ajratmalarning miqdori baʼzan korxonalarning ustavlari bilan belgilanadi.

Odatda, zaxira jamg‘armasi umidsiz qarzlarni qoplash uchun, amortizatsiya uchun va foyda yetarli bo‘lmagan taqdirda dividendlar uchun yaratiladi[1]. Rossiyada aksiyadorlik jamiyatlari uchun zaxira jamg‘armasi uning ustav kapitalining kamida 5 foizini tashkil qilishi kerak. Shu bilan birga, zaxira jamg‘armasiga yillik ajratmalar miqdori sof foydaning 5 %dan kam boʻlmasligi kerak[2].

Rossiya qonunchiligi ijro etuvchi hokimiyat va mahalliy hokimiyat organlarining zaxira jamg‘armalarini yaratishni tartibga soladi[3], bu mamlakatning byudjet tizimining barcha darajalaridagi byudjetlarning xarajat qismlari uchun nazarda tutilgan. 2008-yilda Rossiya Federatsiyasining Zaxira jamg‘armasi tashkil etilgan (2018-yilda Milliy farovonlik jamg‘armasiga biriktirilgan)[4][5].

Sug‘urtada odatda sug‘urta zaxiralari deb ataladigan va maqsadi va shakllantirish usuli bilan farq qiluvchi bir necha turdagi zaxira jamg‘armalari yaratiladi. Sug‘urta jamiyatlarida quyidagilar mavjud:

  • ishlab topilmagan mukofot zaxirasi;
  • xabar qilingan, ammo bartaraf etilmagan zararlar zaxirasi;
  • sodir bo‘lgan, ammo xabar qilinmagan zararlar zaxirasi;
  • barqarorlashtirish zaxirasi;
  • boshqa turdagi zaxiralar.
  1. Rezervniy fond // Biznes. Tolkoviy slovar. — M.: „INFRA-M“, Izdatelstvo „Ves Mir“. Grexem Bets, Barri Brayndli, S. Uilyams i dr. Obщaya redaksiya: d.e.n. Osadchaya I.M.. 1998.
  2. Rezervniy fond // Bolshoy yuridicheskiy slovar. — M.: Infra-M. A. Ya. Suxarev, V. Ye. Krutskix, A.Ya. Suxareva. 2003.
  3. Finansovoe pravo. Uchebnik
  4. V Rossii perestal suщestvovat Rezervniy fond // Коммерсантъ
  5. Rezervniy fond Rossii prekratil suщestvovanie // RIA Novosti, 1 yanv 2018