Kontent qismiga oʻtish

2019-yilgi Boku noroziliklari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
2019-yilgi Boku noroziliklari

Sanalar 2019-yil 8-19-20-oktyabr
Urush yeri Boku, Ozarbayjon
Sabab Siyosiy mahbuslarni ozod qilish, erkin va adolatli saylovlar, ayollarga nisbatan zoʻravonliklarni toʻxtatish, prezident Ilhom Aliyevning isteʼfosi
Raqiblar
Ozarbayjon militsiyasi
Tezkor politsiya boʻlimi
Demokratik kuchlar milliy kengashi
boshqa norozilar
Kuchlar
100 (19-oktyabr) 220 (19-oktyabr)[1]

2019-yilgi Boku noroziliklari 8-19-20-oktyabr kunlari Ozarbayjon poytaxti Bokuda boʻlib oʻtgan zoʻravonliksiz mitinglar edi. 8 va 19-oktyabr kunlari boʻlib oʻtgan norozilik namoyishlari muxolif partiyalar ittifoqi boʻlgan Demokratik kuchlar milliy kengashi (NCDF) tomonidan uyushtirilib, siyosiy mahbuslarni ozod qilish va erkin va adolatli saylovlar oʻtkazishga chaqirildi. Ular, shuningdek, oʻsib borayotgan ishsizlik va iqtisodiy tengsizlikka qarshi edilar. 19-oktyabrda hibsga olinganlar orasida Ozarbayjon Xalq fronti partiyasi rahbari Ali Karimli ham bor edi. 20-oktyabrda bir necha oʻnlab ayollar oiladagi zoʻravonlikka qarshi norozilik namoyishini oʻtkazdilar[2].

Ozarbayjon Respublikasi Konstitutsiyasida bu kabi tinch namoyishlarga ruxsat berilgan boʻlsada, ammo hukumat bunday namoyishlar boʻlishini yoqlamaydi va namoyishlarni oʻtkazish uchun mahaliy tuman munitsipalitetidan ruxsat olish kerakligini talab qiladi. Ayollarning miting oʻtkazish haqidagi iltimosnomasi rasmiylar taklif qilingan joyda koʻplab doʻkonlar va restoranlar borligi va yaroqsizligi tufayli rad etildi.

8-oktyabr kuni NCDF yigʻilishlar erkinligini qoʻllab-quvvatlovchi norozilik aksiyasini uyushtirdi. Ishtirokchilar Boku meriyasi oldiga toʻplanib, shahar rasmiylarining Boku markazidagi Mahsul stadionidagi mitingga ruxsat bermaslik haqidagi qaroriga norozilik bildirishdi. Namoyishchilarga Bokudan 20 km uzoqlikda joylashgan Lokbatan[3] hududi taklif qilindi. Hodisa joyida ellik nafar namoyishchiga ruxsat berildi, namoyishlarga qoʻshilishi taqiqlangan yana oʻnlab odamlar politsiya mudofaasini yorib oʻtishga urinishdi. Bu ishni qilmoqchi boʻlganlar tarqatib yuborildi va baʼzilari hibsga olindi[3]. Axborot vositalariga ham tadbirni yoritishga ruxsat berilmagan[3]. Politsiya maʼlumotlariga koʻra, oʻn yetti namoyishchi „ommaviy namoyishlar toʻgʻrisidagi qonunni“ buzganligi uchun tanbeh berildi, toʻrt kishidan xuddi shu sabab bilan maʼmuriy bayonnomalar olindi[3].

19-oktyabr kuni namoyish oʻtkazgan politsiya Boku markazidagi bir nechta koʻchalarni yopguniga qadar uchta metro stansiyasining (28-may, Jafar Jabborli va Shoh Ismoil Xatai[4]) ishi toʻxtatildi va Internetga kirish cheklandi. Boku politsiya departamenti 19-oktyabrdagi norozilik namoyishini „noqonuniy“ deb eʼlon qildi. Tezkor politsiya boʻlinmasining yuzlab xodimlari jalb qilindi. Oʻsha kuni Ali Karimli Boku markazida namoyishlarga qoʻshila boshlaganidan koʻp oʻtmay politsiya tomonidan hibsga olindi. Kechga yaqin uni ozod qilishdi[5]. Politsiya maʼlumotlariga koʻra, oltmish namoyishchi hibsga olingan, ulardan qirq ikkitasi „ogohlantirish“ bilan qoʻyib yuborilgan.

  1. „Azerbaijan: Peaceful Rallies Dispersed Violently“. Human Rights Watch (22-oktyabr 2019-yil). Qaraldi: 24-oktyabr 2019-yil.
  2. „UPDATE 1-Azeri police release opposition party leader after detention“. Reuters (19-oktyabr 2019-yil). Qaraldi: 24-oktyabr 2019-yil.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 „Opposition Activists Protest Outside Mayor’s Office In Baku“. RFERL (8-oktyabr 2019-yil). Qaraldi: 24-oktyabr 2019-yil.
  4. Murad Hemidov. „Mitinq zamanı polis vətəndaşlara şiddət edib“ (Azerbaijani). Sosxəbər (19-oktyabr 2019-yil). 2019-yil 27-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-oktyabr 2019-yil.
  5. „Baku Police Detain Dozens As Opposition Rallies“. RFERL (19-oktyabr 2019-yil). Qaraldi: 24-oktyabr 2019-yil.