AGBU

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

AGBU (inglizcha: The Armenian General Benevolent Union; Umumarman Xayriya Birlashmasi) dunyoning 30 dan ortiq mamlakatlarida faoliyat yurituvchi, notijorat arman xayriya tashkiloti.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1906-yilda Qohirada tashkil etilgan, asoschilari orasida Prezident Pogos Nubar va vitse-prezidentlar Yervand Agaton va Yakub Artinlarni[1] qayd qilish mumkin. Ikkinchi jahon urushi boshlanishi bilan shtab-kvartirasi Nyu-York shahriga koʻchirilgan. 1955-yilda u AQShda notijorat tashkilot sifatida roʻyxatga olingan[2]. 1950—1980-yillarda Birlashma uning prezidenti Aleks Manukyanning faoliyati tufayli mustahkamlandi, u oʻzining shaxsiy mablagʻlaridan turli dasturlar uchun 40 million dollarga yaqin mablagʻ ajratgan[3]. Uning qoʻl ostida 1968-yilda Nyu-Yorkdagi tashkilot boshqaruvi uchun besh qavatli bino sotib olingan[2]. 1985-yilda Sovet attashesi maʼlumotlariga koʻra, Qoʻshma Shtatlarda birlashmaning 101 ta boʻlimi boʻlib, 19 000 aʼzoni birlashtirgan[2]. 1953—1989-yillar davomida Birlashmaning daromadi 8 million dollardan 105 million dollargacha oshgan[3]. Sovuq urushning tugashi tashkilotga Sovet Armanistoni hududida oʻz faoliyatini faollashtirishga imkon berdi. 1990-yilda Birlashmaning Yerevanda vakolatxonasi ochilgan[4]. Birlashma dastlab Dashnaktsutun muxolifatiga qarshilik koʻrsatgan[4].

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Birlashma bir necha faoliyat yoʻnalishlariga ega[5]:

  • Madaniy. Birlashma yordamida AQShda arman maktablari ochildi va yozgi lagerlar tashkil etildi.
  • Chet eldagi armanlarga gumanitar yordam koʻrsatildi. Birlashma Islom inqilobidan keyin qochoq Eron armanlariga oziq-ovqat, Misr va Livan armanlari, Spitak zilzilasidan jabrlanganlarga yordam koʻrsatgan (bu maqsadda 10 million dollarga yaqin mablagʻ yigʻilgan), shuningdek, 1991—1993-yillarda mustaqillik Armaniston uchun gumanitar yordam koʻrsatgan va tan olinmagan Togʻli Qorabogʻ Respublikasiga urushdan keyingi tiklanishida yordam bergan.

Perch Sedrakyan hozirgi kundagi AGBU prezidentidir[6].

Rahbarlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1906—1928-yillarda — Pogos Nubar
  • 1930—1932-yillarda — Galust Gulbenkyan
  • 1953—1989-yillarda — Alek Manukyan
  • 1989—2002-yillarda — Luiza Manukyan

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „About AGBU Egypt – AGBU Egypt“ (en-US). 2020-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 16-noyabr.
  2. 2,0 2,1 2,2 Mkrtchyan T. G. Armyanskaya diaspora v SShA (1960-e — 1990-e gg.). Dissertatsiya na soiskanie uchenoy stepeni kandidata istoricheskix nauk. — Tambov, 2015. — S. 119. Rejim dostupa: „Архивированная копия“. 25-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-may 2016-yil. (Wayback Machine saytida 25-iyun 2016-yil sanasida arxivlangan)
  3. 3,0 3,1 Mkrtchyan T. G. Armyanskaya diaspora v SShA (1960-e — 1990-e gg.). Dissertatsiya na soiskanie uchenoy stepeni kandidata istoricheskix nauk. — Tambov, 2015. — S. 120. Rejim dostupa: „Архивированная копия“. 25-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-may 2016-yil. (Wayback Machine saytida 25-iyun 2016-yil sanasida arxivlangan)
  4. 4,0 4,1 Mkrtchyan T. G. Armyanskaya diaspora v SShA (1960-e — 1990-e gg.). Dissertatsiya na soiskanie uchenoy stepeni kandidata istoricheskix nauk. — Tambov, 2015. — S. 121. Rejim dostupa: „Архивированная копия“. 25-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-may 2016-yil. (Wayback Machine saytida 25-iyun 2016-yil sanasida arxivlangan)
  5. Mkrtchyan T. G. Armyanskaya diaspora v SShA (1960-e — 1990-e gg.). Dissertatsiya na soiskanie uchenoy stepeni kandidata istoricheskix nauk. — Tambov, 2015. — S. 119—121. Rejim dostupa: „Архивированная копия“. 25-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-may 2016-yil. (Wayback Machine saytida 25-iyun 2016-yil sanasida arxivlangan)
  6. „Перч Седракян - Наши - А1“ (deadlink). 1-iyul 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-may 2016-yil.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]