Abdulfattoh Fumaniy

(qachon tug‘ilgan va vafot etgan yili ma’lum emas) – Shoh Abbos I davrida o‘tgan davlat xizmatchisi va tarixshunos. Gilonning qadimgi poytaxti Fumanda vazir Behzodbekning mulozimi bo‘lgan. Vazir mansabidan bo‘shatilgandan keyin (1611-12 y.) mahalliy hokimning moliyaviy ishlarini taftish qilish uchun Lohijonga yuborildi. O‘shanda u Lohijonda xizmatda qoldirilgan deb taxmin etish mumkin. Gilonda Odilshoh (Qolipjor sulton) qo‘zg‘oloni tufayli, 1629-yili oilasi bilan Gilonni tark etishga majbur bo‘ldi va Iroqi Ajamga ko‘chib

ketdi.

Abulfattoh Fumaniy “Tarix-i Gilon” (boshqacha nomi: “Futuxot” yoki “Tarix-i Ahmadxon”) degan muhim asar yozgan (1629 y.dan keyin yozilgan). Asarda Eronning muhim o‘lkalaridan hisoblangan Gilonning 1517-1629-yillar orasidagi tarixi bayon etilgan.