Affektiv xotira

Affektiv xotira yoki hissiy xotira — bu xotiraning tajribali his-tuygʻularni va his-tuygʻularni eslab qolish qobiliyati, ularni faktlar va vaziyatlarga mustahkamlamaydi, balki hissiyotning jismoniy hissiyotlariga eʼtibor beradi^[1]. Kontseptsiyani Konstantin Stanislavskiy tomonidan ishlab chiqilgan va uning tizimini yaratishda asos boʻlgan. Bu termin psixolog T. Ribotning asarlaridan olingan boʻlib, u odamning his-tuygʻulari, shuningdek, tovushlar va vizual ob’ektlarni idrok etish qobiliyatini qoldirishga qodir^[2]. Bunday xotiralarning qaytishi qandaydir hodisa yoki vaziyat tomonidan qoʻzgʻatiladi. Stanislavskiy eʼtiborini I. P. Pavlovning ijodiga qaratdi, hamkorlik unga aktyorlikning psixofiziologik tabiatini oʻrganishda yordam berdi^[3].

Stanislavskiy tomonidan affektiv xotiraning kashfiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Stanislavskiy affektiv xotiraning rolini birinchi marta 1906-yilda Ibsenning „Xalq dushmani“ spektaklidagi Shtokman roli haqidagi asarida payqagan^[4]. Bu rol K. S. Stanislavskiyga aktyor haqidagi fandagi yutuqni amalga oshirishga imkon berdi. Oʻsha paytda Stanislavskiy affektiv xotirani oʻrganishni chuqur oʻrganmadi va Shtokman obraziga oʻzining aktyorlik tabiati olib borganidek — oʻz his-tuygʻularidan boshlab keldi^[5].

Affektiv xotiraning tizimdagi roli[tahrir | manbasini tahrirlash]

K. S. Stanislavskiy oʻz tizimini ong osti va taʼsirchan xotira sohasidagi kashfiyotlarga tayanib yaratdi. Tizim xarakterning chuqur organik mohiyatini oʻz zimmasiga oladi^[6]. Stanislavskiyning fikricha, affektiv xotira va yorqin xotiralar orqali aktyor hissiy xotirani doimiy mashq qilish orqali avval boshdan kechirgan hissiyotlarni ongli ravishda qayta tiklashi mumkin^[7]. U aktyor faqat his-tuygʻulari bilan yashashi kerak, deb hisoblaydi. Taʼsirchan xotira yordamida aktyor Pyesa jarayonida zarur boʻlgan va bir vaqtlar oʻz hayotining tegishli sharoitlarida boshidan kechirgan kechinmalarni oʻzida uygʻotadi^[8]. Rassomning hissiy xotirasining boyligi uning rol tajribasining chuqurligi va rang-barangligining asosiy koʻrsatkichidir. U qanchalik oʻtkir va kuchli boʻlsa, ijodkorning ishi shunchalik chuqur mushohadaga ega boʻladi^[9]^[10]^[11].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

N. V. Demidovning Texnikasi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

[1] ttps://www.psychologies.ru/glossary/15/pamyat-emotsionalnaya/

[2] ttps://www.psychologies.ru/glossary/15/pamyat-emotsionalnaya/

[3] ttps://4brain.ru/blog/%D1%8D%D0%BC%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F-%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D1%8C/

[4] ttps://www.psychologies.ru/glossary/15/pamyat-emotsionalnaya/

[5] ttps://www.psychologies.ru/glossary/15/pamyat-emotsionalnaya/

[6] ttps://www.psychologies.ru/glossary/15/pamyat-emotsionalnaya/

[7] ttps://www.psychologies.ru/glossary/15/pamyat-emotsionalnaya/

[8] ttps://www.psychologies.ru/glossary/15/pamyat-emotsionalnaya/

[9] ttps://4brain.ru/blog/%D1%8D%D0%BC%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F-%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D1%8C/

[10] ttps://www.psychologies.ru/glossary/15/pamyat-emotsionalnaya/

[11] ttps://www.psychologies.ru/glossary/15/pamyat-emotsionalnaya/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]