Afrosiyob (tezyurar poyezd)
„Afrosiyob“ tezyurar poyezdi — Oʻzbekiston boʻylab eng yuqori tezlikda harakatlanuvchi, Ispaniyaning Patentes Talgo S.L.U. kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan Talgo-250 rusumli elektropoyezdlardir. Eng yuqori tezligi 250 km/s[1]. 2010-yil 5-yanvarda prezident Islom Karimov ikkita tezyurar poyezdlarni sotib olish boʻyicha qarorni imzolagan. Shu asosda „Afrosiyob“ poyezdlarini yoʻlga qoʻyish loyihasi „Oʻzbekiston temir yoʻllari“[2] va Oʻzbekistonni rekonstruksiya qilish va rivojlantirish jamgʻarmasi hisobidan amalga oshirilgan. 2011-yil 22-iyulda birinchi „Afrosiyob“ poyezdi Toshkentga keltirilgan[3]. Ikkinchisi sentabr oyida olib keltirilgan. Elektropoyezd ikkita lokomotiv, sakkizta passajir vagoni va bitta vagon-restorandan iboratdir. Poyezdda VIP, birinchi va ekonom klass joylari va imkoniyati cheklangan yoʻlovchilar uchun maxsus joylar mavjuddir[3]. 2021-yil iyul oyida Ispaniyadan yana ikkita Talgo elektropoyezdi lokomotivi, 15 ta vagon sotib olindi. Ular Bilbao shahridan yoʻlga chiqarilib, Sankt-Peterburg orqali Oʻzbekistonga yetkazildi[4]. 2021-yilning iyul oyida Oʻzbekistonga keltirilgan yangi Afrosiyob poyezdi Buxoro—Xiva yoʻnalishida harakatlanishi maʼlum boʻldi[5]. Buxoro—Xiva yoʻnalishida harakatlanuvchi poyezdda nogironlar uchun ham qulayliklar mavjud[6]. Toshkent — Samarqand — Qarshi[7] va Toshkent — Samarqand — Buxoro tezyurar liniyalarida ishlaydi. Hozirgi Samarqandning shimoliy chekkasida joylashgan qadimiy Afrosiyob shahri shohi sharafiga nomlangan.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash].jpg)
O‘zbekiston Prezidenti Islom Karimovning 2009-yil may oyida Ispaniyaga tashrifi chog‘ida O‘zbekistonda tezyurar elektropoyezdlar harakatini tashkil etish loyihasini amalga oshirish bo‘yicha kelishuvga erishilgan edi. 2009-yil noyabr oyida „Oʻzbekiston temir yoʻllari“ AJ va " Patentes Talgo SL " oʻrtasida umumiy qiymati 38 million yevro bo‘lgan ikkita Talgo 250 tezyurar elektr poyezdi sotib olish bo‘yicha shartnoma imzolandi. 2010-yil 5-yanvarda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti „Ikkita tezyurar Talgo 250 yo‘lovchi elektropoyezdini xarid qilish loyihasini amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida“gi qarorga imzo chekdi[2]. Ushbu loyihani moliyalashtirish „Oʻzbekiston temir yoʻllari“ AJ mablagʻlari, shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamgʻarmasi krediti hisobidan amalga oshirildi.
2011-yil 22-iyul kuni Toshkentga to‘qqizta oraliq va ikkita tortish vagonidan iborat birinchi tezyurar „Afrosiyob“ elektropoyezdi yetib keldi. Poyezd Rossiya temir yoʻllarining TEP70 BS teplovozi yordamida Sankt-Peterburgdan temir yoʻl orqali olib kelindi. Avgust oyi boshida sinovlar o‘tkazildi, unda „Afrosiyob“ aʼlo natijalarni ko‘rsatdi va 26-avgust kuni u o‘zining birinchi safarini amalga oshirdi va bu safar davomida 253 km/soat tezlikka erishib, Toshkentdan Samarqandgacha bo‘lgan 344 kilometr masofani 120 daqiqada bosib o‘tdi[8].
2011-yil 30-avgust kuni Toshkentda Toshkent-Samarqand yo‘nalishida birinchi tezyurar „Afrosiyob“ elektropoyezdining ishga tushirilishiga bag‘ishlangan taqdimot marosimi bo‘lib o‘tdi . Tadbirda O‘zbekistonning tegishli vazirliklar vakillari, boʻlimlari va tashkilotlari, " Patentes Talgo " kompaniyasi, qator xorijiy davlatlarning temir yo‘l kompaniyalari, diplomatik korpus vakillari, ommaviy axborot vositalari xodimlari ishtirok etdi.
2011-yil 8-oktyabridan Afrosiyob tijorat reyslarini amalga oshira boshladi. Oʻsha yilning 9-dekabrida ikkinchi „Afrosiyob“ keldi, faqat 2012-yil may oyida ishga tushdi. 2015-yil 5-sentyabridan „Afrosiyob“ Qarshi shahriga, 2016-yil 15-sentyabridan esa Buxoro shahriga kengaytirildi. 2015-yil 12-oktyabridan boshlab temir yo‘l chiptalarini elektron tarzda sotish boshlandi.
2017-yil mart oyida uchinchi, oʻsha yilning aprel oyida esa toʻrtinchi „Afrosiyob“ poyezdi Oʻzbekistonga yetib keldi[9].
2021-yil iyul oyida yangi poyezd yetkazib berildi, unga 11 ta vagondan tashqari yana 4 tasi biriktirilib, 9 vagonli ikkita poyezdni muddatidan oldin yetkazib berishni yakunladi. Poyezd avvalgidek, Sankt-Peterburg orqali olib kelindi. 2021-yil 1-oktyabr kuni oltinchi poyezd Toshkentga yetib keldi[10].
Yoʻl harakati jadvali
[tahrir | manbasini tahrirlash]| poezd raqami | Yoʻnalish | Ketish | Kelish | oraliq toʻxtash joylari | Jadval |
|---|---|---|---|---|---|
| Toshkentdan joʻnab ketish | |||||
| № 762 | Toshkent — Buxoro | 07:28 | 11:19 | Jizzax, Samarqand, Navoiy | Kundalik |
| № 760 | Toshkent — Kitob | 08:00 | 12:25 | Samarqand, Qarshi | Kundalik |
| № 764 | Toshkent — Samarqand | 08:30 | 10:38 | Juma, shanba, yakshanba | |
| № 766 | Toshkent — Buxoro | 18:50 | 22:39 | Samarqand, Navoiy | Kundalik |
| Toshkentga yetib kelish | |||||
| № 765 | Buxoro — Toshkent | 04:55 | 08:47 | Navoiy, Samarqand | Kundalik |
| № 761 | Buxoro — Toshkent | 15:50 | 19:44 | Navoiy, Samarqand, Jizzax | Kundalik |
| № 759 | Kitob — Toshkent | 15:43 | 20:10 | Qarshi, Samarqand | Kundalik |
| № 763 | Samarqand — Toshkent | 17:00 | 19:10 | Juma, shanba, yakshanba[11]. | |
Sayohat tezligi chegaralari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tezlikka taʼsir qiluvchi omillar:
- Temir yoʻl toʻgʻri chiziqda joylashmagan va relyefi bir xil boʻlmagan turli balandlik sathlaridan oʻtadi (masalan, Jizzax viloyatida temir yoʻlning eng baland nuqtasi 699 metr, Sirdaryo viloyatida esa atigi 155 metr),
- Temir yoʻlda tezlik chegaralari boʻlgan temir yoʻl va aloqa tarmogʻining uchastkalari mavjud,
- Koʻp sonli egri yoʻllar.
Tezlik rejimi:
- Toshkent va Yangiyer stansiyalari orasidagi uchastkada — soatiga 160 km.
- Yangiyer va Jizzax stansiyalari orasidagi uchastkada — soatiga 230 km.
- Jizzax va G‘allaorol stansiyalari oralig‘ida soatiga 120 dan 160 km gacha.
- G‘allaorol va Bulung‘ur stansiyalari oralig‘idagi uchastkada — 200 km/soat.
- Bulung‘ur va Samarqand stansiyalari oralig‘ida — 160 km/soat.
- Samarqand va Qarshi stansiyalari oʻrtasidagi uchastkada — soatiga 165 km.
- Samarqand va Navoiy vokzallari oʻrtasidagi uchastkada — 230 km/soat
- " Navoiy " va " Buxoro " stansiyalari oʻrtasidagi uchastkada — 160 km/soat
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]
_(3).jpg)
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Brandis. „Высокоскоростные поезда. Ташкент - Самарканд“. Venividi.ru. 2022-yil 28-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15 декабря 2010.
- ↑ 2,0 2,1 „В столицу Узбекистана прибыл первый высокоскоростной электропоезд из Испании — Новости России — ИА REGNUM“. 2014-yil 22-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-may.
- ↑ 3,0 3,1 „Высокоскоростной поезд Talgo прибыл в Ташкент“. Газета.uz. Qaraldi: 24 июля 2011.
- ↑ „Россиядан «Афросиёб» тезюрар поездлари учун янги локомотив ва вагонлар Ўзбекистонга юборилди“. Bugun.uz. 2022-yil 3-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021 йил 21 июль.
- ↑ „Ўзбекистонга келтирилган янги «Афросиёб» қайси шаҳарларга қатнов амалга ошириши маълум бўлди“. Bugun.uz. 2022-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021 йил 30 июль.
- ↑
Unboxing поезда! Новый Talgo - Афрасиаб прибыл в Ташкент YouTubeda // Nikita Makarenko. 25 июл. 2021 г.
- ↑ „Afrosiyob начал регулярные рейсы Ташкент-Карши“. 2015-yil 14-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 20-sentyabr.
- ↑ „Метроблог — Скоростной поезд Afrosiyob совершил первый рейс“. 2014-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-may.
- ↑ „В Ташкент прибыл новый скоростной испанский поезд“ (ru). Podrobno.uz. 2019-yil 4-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 4-avgust.
- ↑ „«Узбекистон темир йуллари» получила ещё один поезд Talgo“ (ru). Газета.uz (2021-yil 1-oktyabr). 2021-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 1-oktyabr.
- ↑ „Акционерное общество Узбекистон темир йуллари“. 2017-yil 1-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 25-sentyabr.
