Aizik Aronchik
Aizik Borisovich Aronchik (ruscha: Айзик Борисович Арончик ; 1859-yil 28-dekabr – 1888-yil 2-aprel) — yahudiy millatiga mansub boʻlgan rus inqilobchisi, podshoh Aleksandr II ga boʻlgan suiqasdda qatnashgan va jazolangan. [1][2]
Faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Aronchikning oilasi yahudiy savdogarlari boʻlib, hozirgi Belarusiyaning Gomel shahridan boʻlib, u Sankt-Peterburg temir yoʻl muhandislari institutida tahsil olgan, ammo inqilobchilar bilan aloqada boʻlganidan keyin kursni tugatmasdan, 1879-yilda oʻqishni tashlab ketgan. [3]
U Nikolai Kletochnikov bilan uchrashish va xabar almashish ishonib topshirilgan ikkita inqilobchidan biri edi, inqilobchilarning politsiya boʻlimi ichidagi agenti hisoblangan. [1] 1879-80-yillarda u Silantiev nomi bilan oʻzini er-xotin sifatida koʻrsatgan inqilobchi Galina Cheryavskaya bilan Narodnaya Volya aʼzolari uchrashishi mumkin boʻlgan xavfsiz uyda joylashadi.
1879-yil noyabr oyida u „Narodnaya Volya“ tomonidan podshohni oʻldirishga urinishda ishtirok etdi, uning poyezdi oʻtayotganda Moskva — Kursk temir yoʻli ostidagi minani portlatib yubordi. Aronchik 188- yil 17-martda hibsga olindi, u yigirmalik sudida ayblanuvchilardan biri edi. U sudda shunday dedi: "Men hech qachon „Narodnaya volya“ va „ Cherniy Peredel“ fraksiyalarining tamoyillarini ajratmaganman va hozir ham ajratmayman. Ularning har biri Rossiyada inqilobni amalga oshirish uchun kurashga asoslanadi. Men birinchi navbatda sotsialist, ikkinchidan esa inqilobchi boʻlsam ham, men ular bilan birgaman." [3]
U umrbod qamoq jazosiga hukm qilindi. Toʻrt yildan keyin Alekseyev Ravelin unda ruhiy kasallik belgilarini koʻrsatdi va 1884-yil avgustda Shlisselburg qal’asiga koʻchirildi, u yerda uning ruhiy holati jismoniy kasallik bilan birlashdi. U 1888-yil 2-aprelda uzoq davom etgan azob-uqubatlardan so‘ng vafot etguniga qadar kamerasini hech qachon tark etmatmagan. [1]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Арончик, Айзик Борисович“. Chronos. Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name "Chronos" defined multiple times with different content - ↑ Aronchik, Aizik Borisovich on Brokhaus and Efron Jewish Encyclopedia in 16 volumes, Moscow 1908-1913
- ↑ 3,0 3,1 Great Soviet Encyclopedia 1st edition (1926) v.3 p.451