Ajiriya madrasasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Ajiriya Aliya madrasasi
আজিরিয়া আলিয়া মাদরাসা
Joylashgan yeri
Fulbari, Ward 6, Golapganj, Silhet tumani
Bangladesh
Maʼlumot
Type Madrasa
Diniy mansublik Islom
Asos solingan sanasi 1860 (163 yil avval) (1860)
Asoschi Muhammad Ajiruddin Ahmad
School board Bangladesh madrasasi taʼlim kengashi
Medium of language Bengal, arabcha

Ajiriya Aliya Madrasasi (bengalcha: আজিরিয়া আলিয়া মাদরাসা, arabcha: المدرسة العالية الأجيرية) — aliya madrasasi, Bangladeshning Silhet tumani, Golapganj Upazila, Fulbari shahrida joylashgan[1][2].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Moʻgʻul davlat arbobi va zamindori Mir Hazoraning avlodlari Fulbari qishlogʻida madrasa tashkil qilgan[3]. Uning avlodlari orasida 19-asrning tasavvuf olimi Shoh Abduvahhob Choudhuriy ham boʻlgan, u madrasa hozirgi koʻrinishga aylantirilishidan oldin uni boshqargan. Uning soʻfiyligi madrasani Silhet Nagri yozuvida adabiy asarlar yaratish boʻyicha koʻzga koʻringan markazga aylantirgan va sobiq talabalar orasida soʻfiy shoirlar Shitalong Shoh va Ibrohim Ali Tashna ham boʻlgan[3].

1860-yilda Abduvahhob Choudhuriyning shogirdi Alloma Muhammad Ajiruddin Ahmad Choudhuriy oʻz oilasining boyligidan uni qayta vaqf qilish va Kalkuttadagi Aliya madrasasi uslubiga mos madrasasga aylantirish uchun foydalangan. Shundan keyin u Ajiriua Aliua madrasasi deb nomlana boshlgan[4]. Ahmad mashhur forszabon muallif[5] boʻlib, uning kitoblari orasida Guldasta-i-Aqoid va Aqoid-i-Ajiria (Ajiriya aqidasi) bor. U urdu tilida ham kitoblar yozgan[6][7]. 20-asrda soʻfiy Habibur Rahmon Choudhuriy madrasaga direktor boʻlgan[8]. Uning oʻgʻli Majdiddin Choudhuriy taniqli choy kashshofi va Murari Chand kollejining sobiq direktori boʻlgan. Shuningdek, u madrasaning rivojlanishida muhim rol oʻynagan Mohius Sunna Choudhuriyning otasi edi[9].

Madrasa Pokiston Harakati uchun muhim markazga aylangan, uning bitiruvchilari orasida Gohorpur shahridan boʻlgan Silhet tumani musulmon talabalar uyushmasiga asos solgan Abdumusabbir va Balikandlik Sayad Naziruddin Ahmad kabilar bor[10][11]. Boshqa taniqli bitiruvchilari Ibrohim Chatuli va Ismoil Alam[3]. Institutning taniqli oʻqituvchilari orasida Deobandiy yetakchisi Mavlono Abdujalil Choudhuriy boʻlib, u mintaqadagi boʻlinishga qarshilik qilganlar orasida boʻlgan va oxir-oqibat Pokistonning yaratilishiga norozilik sifatida Hindistonga koʻchib oʻtgan.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Mohanta, Rasamay. সিলেট অঞ্চলের শিক্ষাঙ্গন: অতীত ও বর্তমান (bn). Sarasvatī Mohānta, 1990 — 3 bet. 
  2. The Muslim Year Book of India and Who's who: With Complete Information on Pakistan, 1948-49 Jamil, SM: . Bombay Newspaper Company, 1948 — 247 bet. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Rahman, Fazlur „ফুলবাড়ী আজিরিয়া মাদ্রাসা“,. সিলেটের মাটি, সিলেটের মানুষ (bn), 1991 — 151 bet. Rahman, Fazlur (1991). „ফুলবাড়ী আজিরিয়া মাদ্রাসা“ [Phulbari Ajiriya Madrasah]. সিলেটের মাটি, সিলেটের মানুষ [Sylhetʼs soil, Sylhetʼs people] (in Bengali). p. 151.
  4. Rahman, Fazlur. সিলেটের কাব্য সাধনা (bn), 1993 — 101 bet. 
  5. Sajjadi, Hasnain. „গোলাপগঞ্জের প্রথম লিখিত ইতিহাসগ্রন্থ এবং একজন আনোয়ার শাহজাহান“ (bn). Anupom News 24.
  6. Sylhet: History and Heritage. Bangladesh Itihas Samiti, 1999 — 610 bet. 
  7. Husam, Shamshad. „বাংলা সাহিত্যে সিলেট“ (bn). Thikana.
  8. Biographical Encyclopedia of Pakistan. Pakistan: Biographical Research Institute, 1960 — 375-376 bet. 
  9. Siddiquee, Iqbal. „Remembering Mohius Sunnah Chowdhury“. The Daily Star (Bangladesh) (2009-yil 7-noyabr).
  10. Choudhury.
  11. Laskar, Mahbubur Rahman (2015), „Madrassas of Surma-Barak Valley in Partition“ (PDF), Madrassas and Partition 1940-1947: a study of the Madrassas of Surma-Barak Valley and their Responses to the Partition and Anti-partition Movement, Assam University

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Choudhury, Mustansirur Rahman. আঞ্চলিক ইতিহাস: ফুলবাড়ী আজিরিয়া আলিয়া মাদ্রাসা (bn). 
  • Choudhury, Mustansirur Rahman. ফুলবাড়ী, ইতিহাস খ্যাত একটি গ্রাম (bn), 1992. 

Koordinatalari: 22°58′23″N 90°13′41″E / 22.973°N 90.228°E / 22.973; 90.228 G O