Kontent qismiga oʻtish

Alabama iqtisodiyoti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Robert Trent Jones Golf Trail shtatga katta iqtisodiy taʼsir koʻrsatadi.

Alabama shtati aerokosmika, taʼlim, sogʻliqni saqlash, bank va turli ogʻir sanoat tarmoqlariga, jumladan, avtomobilsozlik, mineral qazib olish, poʻlat ishlab chiqarishga sarmoya kiritdi. 2006-yilga kelib, Alabamada oʻsimlik va chorvachilik mahsulotlari 1,5 milliard dollarga baholandi. Oʻtgan asrning asosan qishloq xoʻjaligi iqtisodiyotidan farqli oʻlaroq, bu davlat yalpi ichki mahsulotining atigi 1 % ini tashkil etdi. 1960-yillardan boshlab xususiy fermer xoʻjaliklari soni barqaror surʼatda kamaydi, chunki shu davrda xoʻjalik yerlari mahsulot ishlab chiqaruvchilar, yogʻoch ishlab chiqaruvchi kompaniyalar va yirik fermer xoʻjaliklari konglomeratlariga sotila boshlagan edi[1].

2008-yilda qishloq xoʻjaligidan tashqari bandlik 121 800 nafar kishini qamrab oldi: tadbirkorlik va moliyaviy operatsiyalarda 71 750 nafar; kompyuter bilan bogʻliq va matematika sohasidagi kasblarda 36 790 nafar; arxitektura va muhandislikda 44,200 nafar; hayotiy, fizikaviy va ijtimoiy fanlarda 12 410 nafar; jamiyat va ijtimoiy xizmatlarda 32 260 nafar; yuridik kasbda 12 770 nafar; taʼlim, kadrlar tayyorlash va kutubxona xizmatlarida 116 250 nafar; sanʼat, dizayn va ommaviy axborot vositalarida 27 840 nafar; sogʻliqni saqlash sohasida 121 110 nafar; yongʻinga qarshi kurash, huquqni muhofaza qilish va xavfsizlik sohasida 44 750 nafar; taom tayyorlash va xizmat koʻrsatishda 154 040; bino va maydonlarni tozalash va saqlashda 76 650 nafar; shaxsiy parvarish va xizmatlarda 53 230 nafar; sotuvda 244 510 nafar; ofis va maʼmuriyatni qoʻllab-quvvatlashda 338 760 nafar; dehqonchilik, baliqchilik va oʻrmon xoʻjaligida 20510 nafar; qurilish va konchilik, gaz va neft qazib olishda 120 155 nafar; texnika oʻrnatish, texnik xizmat koʻrsatish va taʼmirlashda 106 280 nafar; ishlab chiqarishda 224 110 nafar hamda transport va materiallarni tashishda 167 160 nafar[2].

Guverdagi Riverchase Galleria — janubi-sharqdagi eng yirik savdo markazlaridan biri

AQSh Iqtisodiy tahlil byurosi maʼlumotlariga koʻra, 2008-yilda umumiy yalpi ichki mahsulot 170 milliard dollarni tashkil qilgan yoki aholi jon boshiga 29 411 dollardan toʻgʻri kelgan. Alabama shtatining 2012-yildagi yalpi ichki mahsuloti oʻtgan yilga nisbatan 1,2 foizga oshdi. Shulardan eng katta oʻsish axborot sohasida kuzatildi[3]. 2010-yilda davlat uchun aholi jon boshiga daromad 22 984 dollarni tashkil etdi[4].

Shtatning mavsumiy tuzatilgan ishsizlik darajasi 2015-yil aprel oyida 5,8 % ni tashkil etdi[5]. Bu butun mamlakat boʻylab mavsumiy tuzatilgan 5,4 % ga nisbatan hisoblangan koʻrsatkichdir[6].

Alabama shtatida eng kam ish haqi yoʻq va u federal eng kam ish haqi — 7,25 dollardan foydalanadi. 2016-yil fevral oyida shtat Alabama munitsipalitetlariga oʻz hududida eng kam ish haqini oshirishga toʻsqinlik qiluvchi qonun qabul qildi. Qonun Birmingham shahrining eng kam ish haqini 10,10 dollarga koʻtarish haqidagi qarorini bekor qilgan[7].

2018-yil holatiga koʻra, Alabama AQShdagi shtatlar orasida qashshoqlik darajasi boʻyicha oltinchi oʻrinda turadi[8]. 2017-yilda Birlashgan Millatlar Tashkilotining maxsus maʼruzachisi Philip Alston Alabama shtatining bir qismini aylanib chiqdi va atrof-muhit sharoitlari u rivojlangan dunyoda koʻrgan har qanday joydan ham qashshoqroq ekaniga iqror boʻldi[9].

Eng yirik ish beruvchilar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Space Shuttle Enterprise 1978-yilda Marshall kosmik parvozlar markazida sinovdan oʻtkazilmoqda
Hyundai Motor Manufacturing Alabama, Montgomery, 2010-yil
Shelby Hall, Mobileda Janubiy Alabama universitetidagi Hisoblash maktabi
Air Force One 2015-yilda Maxwell havo kuchlari bazasini tark etmoqda

2011-yil aprel oyida Alabama shtatida eng koʻp ishchilarni ish bilan taʼminlagan beshta ish beruvchilar roʻyxati[10]:

Ish beruvchi Xodimlar
Redstone Arsenal 25 373
Birminghamdagi Alabama universiteti (UAB kasalxonasini oʻz ichiga oladi) 18 750
Maxwell havo kuchlari bazasi 12 280
Alabama shtati 9500
Mobile tuman davlat maktabi tizimi 8100

2011-yil holatiga koʻra kiritilgan keyingi yigirmata eng yirik ish beruvchilar[11]:

Ish beruvchi Manzil
Anniston armiyasi ombori Anniston
AT&T Bir nechta
Auburn universiteti Auburn
Baptist janubiy tibbiyot markazi Montgomery
Birmingham shahar maktablari Birmingham
Birmingham shahri Birmingham
DCH sogʻliqni saqlash tizimi Tuscaloosa
Huntsville shahar maktablari Huntsville
Huntsville kasalxonasi tizimi Huntsville
Hyundai Motor Manufacturing Alabama Montgomery
Tibbiyot tizimi Mobile
Jefferson okrugi taʼlim kengashi Birmingham
Marshall kosmik parvozlar markazi Huntsville
Mercedes-Benz US International Vance
Montgomery davlat maktablari Montgomery
Mintaqalar moliya korporatsiyasi Bir nechta
Boeing Bir nechta
Alabama universiteti Tuscaloosa
Janubiy Alabama universiteti Mobile
Walmart Bir nechta

Qishloq xoʻjaligi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Alabama qishloq xoʻjaligi mahsulotlari orasiga parrandachilik, tuxum, qoramol, baliq, oʻsimlik koʻchatlari, yeryongʻoq, paxta, makkajoʻxori va joʻxori kabi donlar, sabzavotlar, sut, soya va shaftoli kiradi. Garchi „Paxta shtati“ nomi bilan tanilgan boʻlsa-da, Alabama milliy paxta ishlab chiqarish boʻyicha sakkizinchi va turli maʼlumotlarga koʻra, oʻninchi oʻrinda turadi[12][13], paxta yetishtirish Texas, Jorjiya va Missisipi shtatlari birinchi uchlikka kiradi.

Sanoat

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Alabama shtatining sanoat mahsulotlari orasiga temir va poʻlat mahsulotlari (shu jumladan, quyma temir va poʻlat quvurlar); qogʻoz, yogʻoch va yogʻoch mahsulotlari; qazib olish (asosan koʻmir); plastik mahsulotlar; yengil va yuk mashinalari hamda kiyim-kechaklar kiradi. Bundan tashqari, Alabama aerokosmik va elektron mahsulotlarni ishlab chiqaradi, bunday ishlab chiqarishlar asosan Huntsville hududida joylashgan, jumladan NASAning George Marshall kosmik parvozlar markazi va shtab-kvartirasi Redstone Arsenalda joylashgan AQSh armiyasining moddiy-texnik qoʻmondonligi shu yer tarkibiga kiradi.

Tuscaloosa okrugidagi Mercedes-Benz US International shtat ichida joylashgan birinchi avtomobil zavodi edi

1990-yillardan beri Alabama iqtisodiy oʻsishining katta qismi shtatning avtomobilsozlik sanoatining kengayishi bilan bogʻliq. Shtatda katta avtomobilsozlik zavodlaridan Honda Manufacturing of Alabama, Hyundai Motor Manufacturing Alabama, Mercedes-Benz US International va Toyota Motor Manufacturing Alabama, shuningdek ularning turli yetkazib beruvchilari joylashgan. 1993-yildan beri avtomobil sanoati shtatda 67,8 mingdan ortiq yangi ish oʻrinlarini yaratdi. Alabama hozirda avtomobil eksporti boʻyicha mamlakatda 4-oʻrinni egallaydi[14].

2012-yilda shtatdagi sanoat oʻsishining taxminan uchdan bir qismi avtomobil ishlab chiqaruvchilar hissasiga to‘g‘ri keldi[15]. Shtat avtozavodlarida ishlab chiqarilgan sakkizta model asosida 2012-yilda jami 74 335 ta avtomobil sotilgan. Ushbu davrdagi eng kuchli model sotuvi Hyundai Elantra ixcham avtomobili, Mercedes-Benz GL-Class sport avtomobili va Honda Ridgeline sport yuk mashinasi hissasiga toʻgʻri keldi[16].

Mobileda Brookley Aeroplexdagi Airbus Mobile muhandislik markazi

Poʻlat ishlab chiqaruvchilari Outokumpu, Nucor, SSAB, ThyssenKrupp va US Steel Alabama shtatida zavodlarga ega va 10 000 dan ortiq odamni ish bilan taʼminlaydi. 2007-yil may oyida nemis poʻlat ishlab chiqaruvchisi ThyssenKrupp Mobile Countydagi Calvertni 4,65 milliard dollarga zanglamaydigan va karbonli poʻlatga ishlov berish zavodi ochish uchun tanladi[17]. ThyssenKrupp kompaniyasining Inoxum zanglamaydigan poʻlat yasaladigan boʻlimi, shu jumladan Calvert zavodining zanglamaydigan poʻlat ishlab chiqaruvchi qismi 2012-yilda Finlandiyaning Outokumpu zanglamaydigan poʻlat kompaniyasiga sotilgan[18]. ThyssenKrupp zavodining qolgan qismi 2013-yil mart oyida ArcelorMittal va Nippon Steel tomonidan 1,6 milliard dollarga taklif qilingan yakuniy takliflarga ega edi. Companhia Siderúrgica Nacional Calvertdagi zavodni va Braziliyadagi ThyssenKrupp zavodidagi asosiy ulushni 3,8 milliard dollarga sotib olish toʻgʻrisida umumiy taklifni taqdim etdi[19]. 2013-yil iyul oyida zavod ArcelorMittal va Nippon Steel kompaniyalariga sotilgan[20].

Hunt Consolidated, Inc.ning shoʻba korxonasi boʻlgan Hunt Refining Company Tuscaloosada joylashgan va u yerda neftni qayta ishlash zavodini boshqaradi. Kompaniya, shuningdek, Mobile, Melvin va Moundville shaharlaridagi terminallarni boshqaradi[21]. JVC America, Inc. kompaniyasi Tuscaloosada optik disklarni nusxalash va qadoqlash zavodiga egalik qiladi[22].

Goodyear Tire and Rubber kompaniyasi Gadsden shahrida 1400 ga yaqin odamni ish bilan taʼminlaydigan yirik zavodga egalik qiladi. U Alabamada 1929-yildan beri ishlaydi.

Mobileda Airbus A320 samolyotlarini yig‘ish zavodi qurilishi haqidagi xabarlarni Airbus bosh direktori Fabris Bregier 2012-yil 2-iyul kuni Mobile konferensiya markazidan rasman eʼlon qildi. Bu haqidagi rejalar tarkibiga A319, A320 va A321 samolyotlarini yigʻish uchun Brookley Aeroplexdagi quriladigan 600 million dollarlik zavod kiradi. Qurilish 2013-yilda boshlangan, 2015-yilgacha foydalanishga topshirilishi rejalashtirilgan edi va 2017-yilga kelib yiliga 50 tagacha samolyot ishlab chiqarishi koʻzda tutilgan[23][24]. Yigʻish zavodi kompaniyaning Qoʻshma Shtatlarda qurilgan birinchi zavodidir[25]. 2013-yil 1-fevralda Airbus Alabama shtatidagi Hoar Construction kompaniyasini obyekt qurilishini nazorat qilish uchun yollagani eʼlon qilindi[26]. 2015-yil 14-sentyabrda korxonada ishlab chiqarish boshlandi[27]. 2020-yilda Airbus zavodda ikkinchi yigʻish liniyasini ochdi[27].

Turizm va oʻyin-kulgi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Alabama plyajlari shtatning asosiy sayyohlik joylaridan biri hisoblanadi

Turizm shtatda kuchli sanoatdir. Business Insider maʼlumotlariga koʻra, Alabama 2014-yilda tashrif buyuradigan eng mashhur shtatlar orasida 14-oʻrinni egalladi[28]. 2018-yilda shtatga taxminan 26 million sayyoh tashrif buyurgan[29]. Ularning 100 000 dan ortigʻi boshqa mamlakatlardan, jumladan, Kanada, Buyuk Britaniya, Germaniya va Yaponiyadan kelgan. 2006-yilda 22.3 million sayohatchilar tashrif buyurib, sayohat uchun 8,3 milliard dollar sarflagan va taxminan 162,000 ish oʻrinlarini ish bilan taʼminlagan[30][31]. 

Shtatda dunyoning turli burchaklaridan tashrif buyuruvchilarni jalb qiladigan turli diqqatga sazovor joylar, tabiiy xususiyatlar, bogʻlar va tadbirlar mavjud, bulardan eng diqqatga sazovorlari ushbulardir: Fors koʻrfazi qirgʻoqlarining jamoat plyajlarida oʻtkaziladigan yillik Hangout musiqa festivali; Alabama Shakespeare festivali — dunyodagi eng katta oʻnta Shakespeare festivalidan biri[32]; Robert Trent Jones Golf Trail — shtat boʻylab tarqalgan golf maydonlari toʻplami; Victoryland kabi kazinolar; Alabama Splash Adventure kabi oʻyin parklari; janubi-sharqdagi eng yirik savdo markazlaridan biri Riverchase Galleria; Guntersville koʻli — Southern Living Magazine oʻquvchilari tomonidan Alabamadagi eng yaxshi koʻl deb ovoz berilgan[33] va Alabama tabiiy tarix muzeyi — shtatdagi eng qadimgi muzey[34].

Mobile — AQShdagi Mardi Grasning tugʻilgan joyi

Mobile 1703-yildan boshlab Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi eng qadimgi Mardi Gras bayramini oʻtkazishi bilan mashhur[35]. Shuningdek, u 1830-yilda Qoʻshma Shtatlarda birinchi rasmiy tashkil etilgan Mardi Gras paradiga mezbonlik qilgan, bu anʼana bugungi kungacha davom etmoqda[35]. Mardi Gras Mobile va Bolduin okruglarida rasmiy davlat bayrami hisoblanadi[36].

2018-yilda Mobilening Mardi Gras paradi 892 811 kishi tashrif buyurgan eng koʻp sayyohlarni toʻplagan shtatdagi eng yaxshi tadbir boʻldi. Eng diqqatga sazovor joy 849 981 kishi tashrif buyurgan Huntsvilledagi AQSh kosmik va raketa markazi, keyin esa 543 090 tashrif buyuruvchi bilan Birmingham hayvonot bogʻi boʻldi. Parklar va tabiiy joylar orasida Alabama shtatining Fors ko‘rfazi qirg‘og‘i 6 million 700 ming tashrif buyuruvchi bilan birinchi o‘rinni egalladi[37].

Alabama tarixan xilma-xil landshaftlari va atrof-muhitning koʻrinishi tufayli kino suratga olish uchun mashhur mintaqa boʻlib kelgan[38]. Alabamada suratga olingan filmlar orasiga Close Encounters of the Third Kind, Get Out, 42, Selma, Big Fish, The Final Destination, Due Date, Need For Speed va boshqalar kiradi[39].

Sogʻliqni saqlash

[tahrir | manbasini tahrirlash]

UAB kasalxonasi Alabamadagi yagona I darajali travma markazidir[40][41]. UAB Alabama shtatidagi eng yirik davlat ish beruvchisi boʻlib, 18 000 nafarga yaqin ishchi kuchiga ega[42]. 2017-yilgi tadqiqot shuni koʻrsatdiki, Alabama mamlakatda eng kam raqobatbardosh tibbiy sugʻurta bozoriga ega: Alabamadagi Blue Cross va Blue Shield bozor ulushi 84 %, UnitedHealth Group esa 7 %[43].

Bank sohasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Birmingham moliyaviy tumanidagi Regions-Harbert Plaza, Regions Center va Wells Fargo Tower

Regions Financial Corporation shtab-kvartirasi Alabamada joylashgan va faoliyat yurituvchi eng yirik bankdir. PNC Financial Services va Wells Fargo ham Alabama shtati iqtisodiyotida katta ishtirokka ega[44].

Birminghamdagi Wells Fargo mintaqaviy shtab-kvartirasi, operatsion markaz kampusi va maʼlumotlar markazi 400 million dollarga ega. Koʻpgina kichik banklar Birmingham hududida joylashgan, jumladan ServisFirst va New South Federal Savings Bank shular ichiga kiradi. Birmingham, shuningdek, Harbert Management korporatsiyasini oʻz ichiga olgan bir qancha yirik investitsiya boshqaruv kompaniyalarining shtab-kvartirasi boʻlib ham xizmat qiladi.

Elektronika va aloqa

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ilgari BellSouth boʻlgan telekommunikatsiya provayderi AT&T, Birminghamda bir nechta yirik ofislari bilan Alabama shtati iqtisodiyotida katta ishtirokka ega.

Koʻpgina texnologiya kompaniyalari shtab-kvartirasi Huntsvilleda joylashgan, masalan, ADTRAN — tarmoqqa kirish kompaniyasi, Intergraph — kompyuter grafikasi kompaniyasi va Avocent — IT infratuzilmasi kompaniyasi.

Qurilish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Alabamada joylashgan Brasfield & Gorrie, BE&K, Hoar Construction, B. L. Harbert International va URS korporatsiyasining shoʻba korxonalari muntazam ravishda eng yaxshi dizayn, xalqaro qurilish va muhandislik firmalarining Engineering News-Record roʻyxatiga kirib kelgan.

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ Ijaz. „Food Production in Alabama“. The Encyclopedia of Alabama. Auburn University (2009-yil 6-iyul). 2013-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-oktyabr.
  2. ↑ „Alabama Occupational Projections 2008–2018“. Alabama Department of Industrial Relations. State of Alabama. 2013-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 22-sentyabr.
  3. ↑ „GDP by State (2008)“. Bureau of Economic Analysis, Regional Economic Accounts (2009-yil 2-iyun). Qaraldi: 2009-yil 9-oktyabr. full release with tables (Wayback Machine saytida 2017-06-30 sanasida arxivlangan)
  4. ↑ „United States Census Bureau“. State and County Quick Facts. 2012-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 25-fevral.
  5. ↑ „Local Area Unemployment Statistics – Alabama“. Bureau of Labor Statistics. Qaraldi: 2013-yil 15-iyun.
  6. ↑ „Bureau of Labor Statistics Data“. United States Department of Labor. Qaraldi: 2015-yil 6-iyul.
  7. ↑ Kasperkevic, Jana. „Alabama passes law banning cities and towns from increasing minimum wage“. The Guardian (2016-yil 26-fevral).
  8. ↑ Scott. „AP_PovertyFactSheet_2018_Web“.
  9. ↑ Ballesteros, Carlos. „Alabama Has the Worst Poverty in the Developed World, U.N. Official Says“. Newsweek (2017-yil 10-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 13-sentyabr.
  10. ↑ Aneesa Macmillan. „Top of the List: Alabamaʼs largest employers“ (April 22, 2011). Birmingham Business Journal.
  11. ↑ „Alabama's Largest Employers“. Birmingham Business Journal. American Registry (2011-yil aprel). Qaraldi: 2012-yil 19-sentyabr.
  12. ↑ „Alabama and CBER: 75 Years of Change“. Alabama Business. Center for Business and Economic Research, Culverhouse College of Commerce, The University of Alabama (2005). 2006-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 23-sentyabr.
  13. ↑ „State Highlights for 2004–2005“. Alabama Cooperative Extension System. USDA, NASS, Alabama Statistical Office (2005). 2006-yil 21-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 23-sentyabr.
  14. ↑ „Vehicle Technologies Program: Fact #539: October 6, 2008, Light Vehicle Production by State“. .eere.energy.gov (2008-yil 6-oktyabr). 2008-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 24-oktyabr.
  15. ↑ McCreless, Patrick. „Automakers account for about a third of the state's industrial expansion“. The Anniston Star (2012-yil 31-oktyabr). 2013-yil 22-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 15-iyun.
  16. ↑ Kent, Dawn. „U.S. auto sales see gains in March, as Alabama-made models rise 4 percent“. AL.com (2013-yil 2-aprel). Qaraldi: 2013-yil 15-iyun.
  17. ↑ „ThyssenKrupp's Alabama incentive package tops $811 million“. Press-Register (2007-yil 11-may). 2011-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 22-iyul.
  18. ↑ „New owners of ThyssenKrupp stainless steel division plan visit in June“. Press-Register (2012-yil 31-may). Qaraldi: 2013-yil 15-iyun.
  19. ↑ „Report: ThyssenKrupp gets final bids for Steel Americas plants“. AL.com (2013-yil 1-mart). Qaraldi: 2013-yil 15-iyun.
  20. ↑ „Alabama: Ende 2014 bei voller Kapazität – stahl-online.de“. stahl-online.de. 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 21-iyul.
  21. ↑ "Hunt Refining Company." Linkedin.
  22. ↑ "Company Overview." JVC America, Inc.
  23. ↑ Melissa Nelson-Gabriel. „Airbus to Build 1st US Assembly Plant in Alabama“. Associated Press (2012-yil 2-iyul). Qaraldi: 2012-yil 2-iyul.
  24. ↑ „Airbus confirms its first US factory to build A320 jet“. BBC News (2012-yil 2-iyul). Qaraldi: 2012-yil 2-iyul.
  25. ↑ Nicola Clark. „EADS to Build United States Assembly Line for Airbus A320“. The New York Times. Qaraldi: 2012-yil 2-iyul.
  26. ↑ „Airbus Appoints Program Manager for its Mobile Assembly Line“. Airbus. 2013-yil 6-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 7-fevral.
  27. ↑ 27,0 27,1 Underwood. „Airbus marks 5 years of aircraft production at Alabama facility“ (en). Made in Alabama (2020-yil 23-sentyabr). 2020-yil 3-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 1-avgust.
  28. ↑ Polland. „A Detailed Look At How Americans Travel Within The US“. Business Insider.
  29. ↑ „Tourist spending in Alabama hit all-time high in 2017“. al (2018-yil 23-may).
  30. ↑ Encyclopedia of Alabama (Wayback Machine saytida 2011-09-21 sanasida arxivlangan). Alabama Tourism Department (ATD)
  31. ↑ Fahrenthold, David A.. Obama to survey environmental damage in gulf. Washington, DC: Washington Pose (2010-yil 2-may), s. A6.
  32. ↑ Jim Volz (February 21, 2007). "Alabama Shakespeare Festival (ASF)". The Encyclopedia of Alabama. Auburn University. Archived from the original on 2012-03-08. https://web.archive.org/web/20120308041406/http://encyclopediaofalabama.org/face/Article.jsp?id=h-1023. Qaraldi: April 3, 2012. 
  33. ↑ „Guntersville Dam and Lake“. Encyclopedia of Alabama.
  34. ↑ „Planning Your Alabama Visit“. alabama.travel.com. Sweet Home Alabama. Qaraldi: 2016-yil 16-sentyabr.
  35. ↑ 35,0 35,1 „Carnival/Mobile Mardi Gras Timeline“. Museum of Mobile. Museum of Mobile. Qaraldi: 2012-yil 18-iyul.
  36. ↑ „HOLIDAYS ENUMERATED; PERSONAL LEAVE DAYS; STATE HOLIDAYS OBSERVED BY CLOSING OF STATE OFFICES; COMPENSATORY LEAVE DAYS“, Alabama Code: 1–3–8(c), qaraldi: December 2, 2014
  37. ↑ Editor. „Alabama ranks top tourist attractions“. Tuscaloosa News.
  38. ↑ „Four Alabama-Filmed Movies to Watch In 2013“. LocationsHub.
  39. ↑ Walburn. „A Growing List of Movies Have Been Made in Alabama“ (2018-yil 10-dekabr).
  40. ↑ „Verified Trauma Centers“. American College of Surgeons, Verified Trauma Centers (2010-yil 30-dekabr). 2014-yil 7-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 9-yanvar.
  41. ↑ „College Research Data“. University of Texas. 2012-yil 4-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 18-aprel.
  42. ↑ „UAB – Human Resources – Home“. uab.edu. Qaraldi: 2015-yil 21-iyul.
  43. ↑ „Competition in health insurance research“ (en). American Medical Association. Qaraldi: 2019-yil 15-iyun.
  44. ↑ „Deposit Market Share Report“. Federal Deposit Insurance Corporation. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Alabama_iqtisodiyoti&oldid=3971064" dan olindi