Kontent qismiga oʻtish

Allium roseum

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Atirgul sarimsoq
Ilmiy tasniflash
O‘simliklar
Yuksak oʻsimliklar
Gulli oʻsimliklar
Bir urugʻpallalilar
Asparagales
Amaryllidaceae
Allioideae
Allium
A. roseum
Binar nomi
Allium roseum

L. 1753 not Krock. 1787[1]
Sinonimlar
  • Molium roseum (L.) Fourr.
  • Nectaroscordum roseum (L.) Galasso & Banfi

Allium roseum, odatda pushti sarimsoq deb ataladi, yovvoyi sarimsoqning eski dunyoda o‘sivchi turi. Vatani Oʻrta yer dengizi mintaqasi va unga yaqin hududlar boʻlib, tabiiy diapazoni Portugaliya va Marokashdan Turkiya va Falastin mintaqasigacha choʻzilgan[2].

Allium roseumning boʻyi yovvoyi holatda 18 inches (46 cm)gacha yetishi mumkin. Yevropada bahor oxiridan yozning boshigacha gullaydi[3].

A. roseumning to‘pgullar soyabon shaklida. Gullari xushbo‘y uzunligi taxminan 3 inches (76 mm), oltita pushti gulbargdan tuzilgan[4].

Piyozchaning hidi va taʼmi juda kuchli bog‘dam turli xil kemiruvchilarni haydaydi. Shu sababli, ular lolalar va shunga oʻxshash turlarga hamroh oʻsimliklar sifatida mos keladi[4].

Taksonomiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Allium roseum dastlab Karl Linney tomonidan oʻzining Species Plantarum tasvirlangan[1].

Kichik turlar + navlar[5]

Kichik turlar va navlar uchun ko‘plab nomlar taklif qilingan taklif qilingan, ammo hozirda faqat bir nechtasi qabul qilingan:

  • Allium roseum subsp. gulekense Koyuncu & Eker — Turkiya
  • Allium roseum subsp. roseum — koʻpgina turlar oraligʻi
  • Allium roseum var. roseum — koʻpgina turlar oraligʻi
  • Allium roseum var. Tourneuxii Boiss. — Isroil, Falastin, Misr, Liviya, Tunis, Jazoir
ilgari kiritilgan[5]
  • Allium roseum var. kasiy, hozir Allium kassiy deb ataladi
  • Allium roseum subsp. permixtum, hozir Allium permixtum deb ataladi
  • Allium roseum subsp. persicum, hozir Allium tripedale deb ataladi
  • Allium roseum var. puberulum, hozir Allium casium deb ataladi
  1. 1,0 1,1 Allium roseum. Germplasm Resources Information Network (GRIN). Agricultural Research Service (ARS), United States Department of Agriculture (USDA). Retrieved July 28, 2010.
  2. Kew World Checklist of Selected Plant Families
  3. „Tips on Growing Allium Roseum“. Gardening Central. 2010-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 29-iyul.
  4. 4,0 4,1 „Tips on Growing Allium Roseum“. Gardening Central. 2010-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 29-iyul.
  5. 5,0 5,1 Kew World Checklist of Selected Plant Families