Amarak

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Hozirgi joylashuv areali va aholi soni
Avstraliya
Til Amurdag va Ingliz tili
Dini Australian Aboriginal mythology
Amarak
Tarqalishi Avstraliya
Tili amurtak, ingliz tillari
Dini Avstraliya mifologiyasi
Irqiy tip avstraloidlar

[1]

Amarak (inglizcha: Amarak, Ngamarak; shuningdek amurtak, inglizcha: Amurdak) — AvstraliyaningShimoliy hududining mahalliy aholisi. Ular asosan Koburg yarim orolida yashaydilar[2].

Til[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xalqning mahalliy tili amurtak, 2016-yilda bu tilda soʻnggi soʻzlovchi Charli Mungulda vafoti bilan yoʻq boʻlib ketdi (inglizcha: Charlie Mungulda)[3][4]. Bu til varatpak (inglizcha: Wardadjbak) nomi bilan ham tanilgan va Ivitian tillariga tegishli. Bu til ikki dialektga ega edi: urrik (inglizcha: Urrik) va tityurra (inglizcha: Didjurra)[5].

Tarqalishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mahalliy aholi tarqalish maydoni taxminan 2300 km² ni tashkil qiladi. Ular Van Dimen koʻrfazining sharqiy qirgʻogʻida yashaydilar. Ularning shimoliy chegaralari Margenella-Krik va Kuper-Krik deb nomlangan hududlar, janubiy chegaralari esa Alligator daryolari hisoblanadi.

Rivoyatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amarak xalqi mifologiyasida Koburg yarim orolining Tushlardavrida yaratilganligi, shuningdek, amarak xalqining kelib chiqishi haqidagi afsona keng tarqalgan.

Amarak xalqi mifologiyasida Koburg yarim orolining tushlar davrida yaratilganligi haqidagi afsona keng tarqalgan, shuningdek, amarak xalqining kelib chiqishi.

Ular yaratuvchi-maʼbudasi Imberomber dunyo boʻylab sayohat qilganiga ishonishadi. Uning bolalari, Amarak xalqining ajdodlari, mahalliy aholi orasida Mamul (inglizcha: Mamul) nomi bilan mashhur boʻlgan Kuper-Krik hududida istiqomat qilishgan. Qizlaridan biri Kominuuru (inglizcha: Kominuuru) amarak ajdodlariga amurtak tilida gapirishni aytdi[6].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Tindale, Norman B. „Amarak (NT)“,. Aboriginal tribes of Australia: their terrain, environmental controls, distribution, limits, and proper names, Канберра, 1974. ISBN 0-7081-0741-9. 
  2. Eberhard, David M., Gary F. Simons, Charles D. Fennig „Amurdak“,. Ethnologue: Languages of the World, 23-е изд, Даллас: SIL International, 2020. 
  3. „Census 2016, Language spoken at home by Sex (SA2+)“ (en) (deadlink). ABS.Stat. stat.data.abs.gov.au. 2018-yil 26-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-iyul. (Wayback Machine saytida 2018-12-26 sanasida arxivlangan)
  4. Schmid, Randolph E.. „Researchers Say Many Languages Are Dying“. The Washington Post (2007-yil 18-sentyabr). 2017-yil 26-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-iyul.
  5. Диксон, Роберт. Australian languages: their nature and development. Кембридж: Издательство Кембриджского университета, 2002. ISBN 0-521-47378-0. 
  6. Baldwin Spencer. Native Tribes of the Northern Territory of Australia. Лондон: Macmillan Publishers, 1914. ISBN 978-0-511-75120-2.