Kontent qismiga oʻtish

Amerika Qo'shma Shtatlarida boshlang'ich ta'lim

Vikipediya, erkin ensiklopediya
O`qituvchi va uning o'quvchilari boshlang'ich sinfda

Qo'shma Shtatlardagi boshlang'ich ta'lim aksariyat yurisdiksiyalarda[1], boshlang'ich maktablarda shu jumladan, o'rta maktablarda rasmiy ta'limning dastlabki yetti-to'qqiz yilini anglatadi[2][3]. Kamroq rasmiy bo'lgan va odatda qonun bilan belgilanmagan maktabgacha ta'lim dasturlari boshlang'ich ta'limning bir qismi hisoblanmaydi. Boshlang'ich ta'limning birinchi yili odatda bolalar bog'chasi deb nomlanadi va keyingi yillarda birinchi sinf, ikkinchi sinf va boshqalar deb nomlangan. Boshlang'ich maktablar odatda oltinchi sinfgacha davom etadi[4], o'quvchilar odatda 11 yoki 12 yoshda bitiradilar. Ba'zi boshlang'ich maktablar 4 yoki 5-sinfdan keyin bitiradi va o'quvchilarni o'rta maktabga o'tkazadi.

2016-yilda Qo'shma Shtatlarda 88 665 ta boshlang'ich maktab (66 758 ta davlat va 21 907 ta xususiy) mavjud edi[5].

Maktabgacha tarbiya

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Davlat maktablari va ba`zi xususiy maktablar boshlang`ich maktabning bir qismi sifatida faoliyat yuritadi. Ta'lim komissiyasiga ko'ra, o'n ikki shtat ( Alabama, Florida, Jorjiya, Ayova, Nyu-Jersi, Nyu-Meksiko, Nyu-York, Oklaxoma, G'arbiy Virjiniya, Viskonsin va Vermont ), shuningdek Kolumbiya okrugi universal bolalar bog'chasini davlatlar taklif qiladi (ECS)[6][7].

Inson hayotining dastlabki uch-besh yilligi uning ta`lim olishi uchun eng muhim davri bo`lishi mumkin. Bu vaqt mobaynida yosh bolalarning onglari bir nechta jismoniy, intellektual va hissiy rivojlanish ustida ishlaydi, jumladan, qiziqish, xarakter, shaxsiyat, idrok, til qobiliyatlari va ijtimoiy ko'nikmalarni shakllantirish[8].

1965-yildan buyon Federal hukumat Amerika Qo'shma Shtatlar sog'liqni saqlash va insoniy xizmat ko`rsatish vazirligi boshqarmasi departamenti yonidagi Head Start dasturi kabi davlat tomonidan moliyalashtiriladigan dasturlarning o'sishiga yordam berdi. 2020-yilga kelib, 37 milliondan ortiq maktabgacha yoshdagi bolalar va ularning oilalariga xizmat ko'rsatdi, 2019-yilda moliya yil davomida 1 milliondan ortiq bolalarga xizmat ko'rsatgan. Head Start, shuningdek, kam ta'minlangan oilalarga sog'liqni saqlash va ovqatlanish xizmatlarini ko'rsatishdan tashqari, butun bolani o'qitish uchun ham ishlaydi[9].

Boshlang'ich maktab

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Boshlang'ich maktablar - bu 1 dan 4, 5 yoki 6 gacha bo'lgan maktablar. Talabalar 4,5,6,7 yillik yoki boshqa elementar maktabda o`qishlari mumkin. Ularning boshlang`ich ta`lim talabalarini muvaffaqiyatli tugatgandan so`ng, o`rta maktab deb nomlanuvchi maktabga o`tadi. Maktab hududiga qarab, ba'zi o'quvchilar alohida o'rta maktablarga boradilar. Ular 6-sinfdan boshlab, so'ngra o'rta maktabga o'tishdan oldin 8-sinfni tugatadilar. Bundan tashqari, talabalar asosiy sakkizta boshlang'ich sinfni o'z ichiga olgan maktablarga borish imkoniyatiga ega bo'lishi mumkin. Bunday holda talaba to'g'ridan-to'g'ri o'rta maktabga o'tadi.

Ko`pincha AQSH boshlang'ich maktablarida o'quvchilar sinfi va o'qituvchi sinfga butun o`quv yili uchun tayinlanadi. Ushbu o`quvchilar o`sha o`quv yilining aksariyat qismini bir sinfni o`rganish uchun har doim (tushlik va tanaffusdan tashqari) diqqat bilan nazorat qilishlari kutiladi. Yaxshi moliyalashtirilgan maktablar san'at, musiqa va fan kabi muayyan fanlar bo'yicha ta'lim berish uchun mutaxassislarni jalb qilishlari mumkin; bunday maktablarda o'qituvchi butun sinfni bunday bo'linmalar uchun mutaxassislarga topshiradi va keyin sinfni nazorat qilishni davom ettiradi. Bu o'rta maktab va kollej darajasida, ular turli sinflarda turli xil darsxonalarda ro`yxatga olingan, ular turli sinflarda qo'llaniladigan kurs modelidan farq qiladi, unda talabalar har semestrda turli sinflarda turli o'qituvchilar tomonidan o'qitiladigan turli kurslarga yoziladi va shuning uchun bir sinfdan ikkinchisiga o'tishlari kerak.

Ma'lumotnomalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Comparative Indicators of Education in the United States and Other G8 Countries: 2004“. U.S. Department of Education Institute of Education Sciences. Qaraldi: 2010-yil 5-may.
  2. ↑ „Fast Facts“. Nces.ed.gov. Qaraldi: 2013-yil 16-dekabr.
  3. ↑ „Digest of Education Statistics, 2015 - Chapter 1: All Levels of Education“. nces.ed.gov.
  4. ↑ Aud, Susan. The Condition of Education 2013. Government Printing Office, 18 November 2013. ISBN 9780160920707. 
  5. ↑ „Number of educational institutions, by level and control of institution“. Nces.ed.gov. Qaraldi: 2019-yil 10-dekabr.
  6. ↑ „Universal Pre-K: What does it mean and who provides it?“ (en-US). National Institute for Early Education Research (2016-yil 6-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 27-yanvar.
  7. ↑ Fischer, Adrienne. „Response to information request“. Education Commission of the States (2021-yil 1-aprel). Qaraldi: 2022-yil 27-yanvar.
  8. ↑ Bennett, William J.,Chester E. Finn, Jr., and John T. E. Crib, Jr., The Educated Child: A Parent’s Guide from Preschool Through Eighth Grade. New York: The Free Press, 1999
  9. ↑ „Head Start Program Facts: Fiscal Year 2019 | ECLKC“ (en). eclkc.ohs.acf.hhs.gov (2020-yil 28-aprel). Qaraldi: 2022-yil 27-yanvar. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Amerika_Qo%27shma_Shtatlarida_boshlang%27ich_ta%27lim&oldid=3651620" dan olindi