Kontent qismiga oʻtish

Ampo (taom)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Ampo (indonezcha: Ampo) — Markaziy va Sharqiy Yavaning ayrim hududlari aholisi tomonidan isteʼmol qilinadigan tuproqdan tayyorlangan taom.

Tayyorlanishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Taomni tayyorlash uchun guruch maydonlaridan yigʻilgan va toshlar va boshqa begona narsalardan tozalangan tuproq ishlatiladi. Yigʻilgan qattiq massa tayoqchalar bilan uriladi, shundan soʻng bambuk pichoq yordamida mahsulotdan ingichka tasmalar kesiladi va uzun spirallarga oʻraladi. Olingan tuproqli aylanalar 30-90 daqiqa davomida loydan yasalgan idishlarda pishiriladi va dudlanadi. Issiqlik bilan ishlov berishdan soʻng, taomni tanovul qilish mumkin[1][2][3][4][5].

Ampo tayyorlash Indoneziyaning Taban qishlogʻidagi oilalardan birining oilaviy biznesidir. Ushbu taomni mahalliy bozorda sotish orqali oila kuniga 2 dollarga yaqin daromad oladi. Ushbu taomni tayyorlovchi mahalliy aholidan biri Rasimaning aytishicha, uning taʼmi bevosita ishlatiladigan tuproq sifatiga bogʻliq[6].

Tibbiyotda qoʻllanishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amponing foydasi yoki zarari haqida rasmiy dalillar yoʻq. Biroq, mahalliy aholi uni ogʻriq qoldiruvchi vosita sifatida ishlatishadi. Ampo hatto homilador ayollar tomonidan ham isteʼmol qilinadi, chunki Taban aholisi bu taom chaqaloqning terisiga foydali taʼsir koʻrsatadi va uni sogʻlom va yorqin qilish imkonini beradi[3][6] deb hisoblaydi.

Ilmiy nuqtai nazardan qaraganda, tuproqni taom sifatida isteʼmol qilish zarurati kamqonlik va yetarli darajada yaxshi ovqatlanmaslik bilan bogʻliq boʻlishi mumkin. Shuningdek, oshqozon-ichak traktidagi muammolar tufayli ham boʻlishi mumkin[7].

  • Geofagiya
  1. Heru Asprihanto. „Indonesian village snacks on soil for better health“ (en). reuters.com (2010-yil 17-mart). 2017-yil 16-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 13-yanvar.
  2. „100 блюд, которые нужно успеть попробовать (Часть 4). Готовые блюда“ (ru). Пятница.ком. Qaraldi: 2016-yil 18-dekabr.
  3. 3,0 3,1 „Деревня Табан: место, где едят землю (Индонезия)“ (ru). ABK Tourism. Qaraldi: 2016-yil 18-dekabr.[sayt ishlamaydi]Andoza:Недоступная ссылка
  4. „Ампо, закуски из чернозема“ (ru). MADplanet. 2017-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-dekabr.
  5. „Приятного аппетита, или как приготовить... землю?“ (ru). saechka.ru. Qaraldi: 2016-yil 18-dekabr.
  6. 6,0 6,1 „Деревня, жители которой едят землю“ (ru). globalscience.ru. Qaraldi: 2016-yil 18-dekabr.
  7. „Самое необычное блюдо на Земле“ (ru). Velvet. 2019-yil 26-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-dekabr.