Argun (shahar)
Argun Орга-Гӏала, Устаргӏардойн-Эвла | |
|---|---|
| shahar | |
 .jpg)  .jpg) | |
.svg) Bayroq .svg) Gerb | |
| 43°18′0″N 45°52′0″E / 43.30000°N 45.86667°E | |
| Mamlakat | Rossiya |
| Respublika | Checheniston |
| Hukumat | |
| • Mer | Ilyos Masayev |
| Asos solingan | 1819-yil |
| Avvalgi nomlari |
1944-yil: Ustar-Gardoy 1962-yil: Kolxoznoye |
| Qachondan beri shahar | 1967-yil |
| Maydon | 2,811 km2 (1,085 kv mi) |
| Iqlim turi | moʻtadil |
| Rasmiy til(lar)i | rus va chechen |
| Milliy tarkib | chechenlar, ruslar |
| Konfessiyaviy tarkib | islom, xristianlik |
| Vaqt mintaqasi | UTC+3 |
| Telefon kodi | 87147 |
| Pochta indeks(lar)i | 366310 |
.svg)
Argun (chechencha: Устрада-ГӀала[1]) – Rossiya Federatsiyasining Checheniston Respublikasidagi shahar.
Respublika ahamiyatga ega va shahar okrugining maʼmuriy markazi.
Geografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shahar Chechen togʻoldi tekisligida, Argun daryosining ikkala sohilida (Sunja daryosining oʻng irmogʻi), Grozniydan 10 km janubi-sharqda joylashgan.
Gʻarbda va shimolda Grozniy, sharqda Gudermes va janubda Shali tumanlari bilan chegaradosh.
Shahar shartli ravishda qishloq va posyolkaga boʻlingan boʻlib, chegara markaziy koʻcha – Ahmad Xoji Qodirov hisoblanadi.
Moʻtadil kontinental iqlim hukmron. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 450 mm. Eng kam yogʻingarchilik yanvarda, oʻrtacha 22 mm ga yaqin, eng koʻp esa iyunda, oʻrtacha 71 mm ni tashkil qiladi. Iyul yilning eng issiq oyi boʻlib, oʻrtacha harorat 24,5 °C, eng sovuq oy esa yanvar oyining oʻrtacha harorati −2,3 °C.
Aholisi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2010-yildagi Butunrossiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra shahar aholisining milliy tarkibi[2] :
| Odamlar | Aholi soni | Butun aholi sonidan egallagan ulushi |
|---|---|---|
| chechenlar | 29 323 | 99,32 % |
| boshqa | 161 | 0,54 % |
| millati nomaʼlum aholi | 41 | 0,14 % |
| jami | 29 525 | 100,00 % |
Maʼmuriy boʻlinishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Shahar maʼmuriy-hududiy birlik (respublika ahamiyatga ega shahar) [3][4] va munitsipalitet boʻlib, Checheniston Respublikasining 2009-yil 20-fevraldagi 15-rz-sonli qonuni bilan shahar okrugi maqomi berilgan. „Argun shahri okrugini tashkil etish, chegaralarini belgilash va unga shahar okrugi maqomini berish toʻgʻrisida“[5][6] qonunda Argun shahar tuman shahri va Argun shahri tushunchalari tengligi tasdiqlangan[5].
2020-yil 1-yanvardan boshlab Komsomolsk (Komsomol qishlogʻi va unga tutash hududlar) va Chechen-Aul qishloq aholi punktlari (Chechen-Aul qishlogʻi)[7] hududlari Grozniy tumanidan Argun shahrining shahar okrugiga oʻtkazilgan. Shundan soʻng shahar maydoni 130 ,21km² ga yetadi[8].
Shahar meri – Masayev Ilyos Axmedovich[9].
2019-yil 30-avgustdan shahar rahbari (Argun deputatlari Kengashi raisi) – Ayubov Ibragim Zilimxonovich[10].
Ommaviy axborot vositalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Shaharda „Argun“ nomli shahar gazetasi chop etiladi.
Sanoati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bugungi kunda Argun jadal rivojlanayotgan sanoat markazidir. 2012-yil yanvar oyida shaharda „Chechenavto“ OAJning yigʻish zavodi (VAZ avtomobillarini ishlab chiqarish) ochilgan.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Поспелов Е. М.. Географические названия России. Топонимический словарь, 1500 экз, М.: Астрель, АСТ, 2008. ISBN 978-5-17-054966-5.
- Абазатов М. А.. Из истории Гражданской войны в Чечено-Ингушетии, 1500 экз, Гр.: Чечено-Ингушское книжное издательство, 1962.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ A.G. Matsiev, A. T. Karasaev — Russko-chechenskiy slovar. — Russkiy yazik, 1978. — 728 s.
- ↑ „Том 4 книга 1 "Национальный состав и владение языками, гражданство"; таблица 1 "Национальный состав населения Чечни по городским округам, муниципальным районам, городским населённым пунктам, сельским населённым пунктам с численностью населения 3000 человек и более"“. 2015-yil 29-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 3-yanvar.
- ↑ „Закон «Об административно-территориальном устройстве Чеченской Республики».“ (ru). docs.cntd.ru. 2018-yil 20-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-fevral.
- ↑ „Конституция Чеченской Республики“ (ru). docs.cntd.ru. 2018-yil 29-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-fevral.
- ↑ 5,0 5,1 „Устав муниципального образования город Аргун Чеченской Республики“ (ru). newargun.ru. 2018-yil 4-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-fevral.
- ↑ „Закон «Об образовании муниципального образования город Аргун, установлении его границы и наделении его статусом городского округа» от 20 февраля 2009 года N 15-РЗ.“ (ru). docs.cntd.ru. 2022-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-fevral.
- ↑ „Закон Чеченской Республики от 04 октября 2019 года N 41-РЗ «О преобразовании, изменении границ отдельных муниципальных образований Чеченской Республики и внесении изменений в некоторые законодательные акты Чеченской Республики»“ (ru). docs.cntd.ru. 2020-yil 28-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-fevral. („полная версия текста.pdf“ (ru). parlamentchr.ru. 2021-yil 30-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-fevral.)
- ↑ „Закон Чеченской Республики от 04 октября 2019 года N 41-РЗ «О преобразовании, изменении границ отдельных муниципальных образований Чеченской Республики и внесении изменений в некоторые законодательные акты Чеченской Республики»“ (ru). parlamentchr.ru. 2021-yil 30-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-fevral. – S. 3393
- ↑ „Мэр г. Аргун“ (ru). newargun.ru. 2021-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-fevral.
- ↑ „Глава города“ (ru). sovetargun.ru. 2021-yil 24-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-fevral.