Arxitektonika

Arxitektonika (lotincha: „architektonike“ — qurilish sanʼati) — sanʼat, koʻpincha meʼmorlik asarlarining asosiy va ikkinchi darajali qismlarining oʻzaro mutanosibligi.

Arxitektonika qonunlari tizimi sifatida oʻzaro munosabatda boʻlgan qismlarning uygʻunligi, mutanosibligi va muvofiqligini ifodalaydi. Masalan, Buxorodagi Somoniylar maqbarasi (IX-X asrlar). Maqbaraning hamma qismlari (kub va gumbaz sathi) handasiy mutanosiblik qonunlariga boʻysungan. Oʻzbekiston meʼmorligida ikki xil tizimi kuzatiladi: sinchkor binolar va toku ravokli binolar. Sinchkor Ada ustun va toʻsinlar keng qoʻllanadi. Toqu ravoqli arxitektonikada asosan gʻish-in maxrbatli binolar yaratilgan.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil