Aurora (samolyot)
| Aurora | |
|---|---|
 | |
| Ishlab chiqaruvchi | Lockheed Martin |
| Milliy kelib chiqishi | AQSh |
| Birinchi parvoz | 1980-yil |
| Foydalanuvchilar | AQSH |
| Birlikning narxi | 82 mln dollar |
Aurora — mavjud deb taxmin qilinadigan Amerika strategik razvedka samolyoti boʻlib, u gipersonik tezlikda suborbital parvoz qila oladi va stels-texnologiyadan foydalanadi. Ushbu samolyotning mavjudligi tarafdorlari versiyasiga koʻra, u 1980-1990-yillarda „Avrora“ loyihasi doirasida ishlab chiqilgan, 1998-yilda foydalanishdan chiqarilgan SR-71 Blackbird oʻrniga sinovdan oʻtgan va operatsiyalarda qatnashgan. Biroq hukumat va AQSh Mudofaa vazirligi xizmatda bunday samolyot borligini rad etadi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1990-yil mart oyida Aviation Week & Space Technology jurnali „Avrora“ atamasi 1985-yilda AQSh byudjetida (1980-yillarda „maxfiy aviatsiya loyihalariga“ 455 million dollar ajratish sifatida) ishlatilganligi haqida xabar berdi [1]. Loyihani moliyalashtirish 1987-yilda 2,3 milliard dollarga yetgan (Aviation Week jurnalidan olingan 1986-yil hisobotiga koʻra). Biroq, Lockheed korporatsiyasi va Skunk Works kompaniyasining sobiq direktori Ben Richning soʻzlariga koʻra, Aurora B-2 Spiritning kod nomi boʻlgan va hech qanday gipertovushli samolyot mavjud boʻlmagan [2] .
2006-yil may oyida Buyuk Britaniya Mudofaa vazirligi AQSh havo kuchlariga gipertovushli samolyot yaratish boʻyicha qoʻshma loyihani boshlashni taklif qildi, ehtimol 1990-yillardagi loyihaning davomini.
2007-yil sentabr oyida DARPA va AQSh Harbiy-havo kuchlari Blackswift uchuvchisiz samolyoti DARPA Falcon loyihasini [3] qurish mumkin boʻlgan shartnoma imzoladilar. Dasturning nomi-Falcon (Lochin). Loyiha yetarlicha moliyalashtirilmaganligi sababli bekor qilindi. 2010-yil 23-aprelda AQSh harbiy-havo kuchlari uchuvchisiz Falcon gipertovushli planerining sinov parvozini amalga oshirdi. Baʼzi maʼlumotlarga koʻra, „Lochin“ 20 000 km/soat.gacha tezlikda ucha oladi [4] .
Taxmin qilingan koʻrinishlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Robert Lazaraning taʼkidlashicha, Nevada shtatidagi ish paytida u „Avrora“ parvoziga qisqacha guvoh boʻlgan. Uning soʻzlariga koʻra, „osmon yorilib ketgan“ga oʻxshash „dahshatli boʻkirish“ni eshitgan. Robert jismoniy tanani bir lahzaga koʻrgan boʻlsa-da, uni „juda katta“ deb taʼrifladi, „yirik dum qanotlari boʻlgan ikkita kvadrat shaklli turbinaga ega“ ham edi. Kuzatuvchining taʼkidlashicha, jismoniy tana haqiqatan ham „balandlikdagi tadqiqot samolyoti“ boʻlgan Aurora edi. Bundan tashqari, samolyot "suyuq metan " dan quvvat olgani daʼvo qilingan.
- 2006-yil mart oyida History Channel maxfiy harbiy aviatsiya dasturlari kontekstida NUJ hisobotlarini oʻrganuvchi „Yer sayyorasining xorijiy tarixi“ dasturini efirga uzatdi. Dastur davomida jurnalist Nik Kuk Nevadadan boshlangan va Atlantika okeani boʻylab choʻzilgan deb hisoblangan samolyotning yoʻnalishini aks ettiruvchi sunʼiy yoʻldosh tasvirini taqdim etdi. Samolyot qoldirgan iz gʻayrioddiy edi, chunki u sunʼiy yoʻldosh tasvirlarida koʻrilgan boshqa samolyotlarning inversion izlaridan farqli koʻrinardi. Bunday izlarni qoldirgan jismoniy tana tasvirda koʻrinmasdi. Tasvir tafsilotlariga asoslanib, mutaxassislar bu taxminan 11 265 km/soat tezlikda uchayotgan samolyot boʻlishi mumkinligini aniqlashdi. Ammo boshqalar, oʻz navbatida, bu qitʼalararo ballistik raketaning izi ekanligini daʼvo qilishdi.
- 2009-yil oktabr oyida Fox News telekanali Eron raketasining sinov parvozini efirga uzatdi, translyatsiya davomida koʻrinmas obyekt bulutni yuqori tezlikda [5] kesib oʻtgani" paydo boʻldi. Obʼekt NUJ deb eʼlon qilindi, ammo bu holat faktlari raketa ustidagi bulutni „kesib oʻtuvchi“ obyekt raketaning orqa qismidagi soyadan boshqa narsa emasligiga dalil boʻlishi mumkin. Bu shuningdek, videoda nima uchun hech qanday obyekt (raketadan tashqari) koʻrinmasligini ham tushuntiradi.[manba kerak]
1980-yillardan beri NUJ turlaridan biri, „qora uchburchaklar“ (Qora uchburchak) deb ataladigan koʻplab kuzatuvlarning baʼzilari Aurora parvozlari bilan bogʻliq.
Madaniyatda
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Kitoblar
- Aurora, shuningdek, Den Braun tomonidan Aldash nuqtasida Delta jamoasining harakat vositasi sifatida tilga olingan.
- Karl Saganning „Iblislarga toʻla dunyo, ilm qorongʻudagi shamga oʻxshaydi“ kitobida eslatib oʻtilgan.
- Filmlar
- " Singan oʻq " filmida Aurora emblemasi filmning ochilish ketma-ketliklarida kapitan Rayli Xeylning shkafida koʻrinadi va B-3 bombardimonchi samolyotining parvozi paytida qisqacha eslatib oʻtiladi.
- " Mustaqillik kuni " filmida Uill Smitning qahramoni kapitan Stiven „Stivi“ Xillerning shkaf eshigiga „Avrora“ surati yopishtirilgan.
- " Harbiy sir " (REN TV) koʻrsatuvida Aurora samolyoti borligi va u Nevada shtatining 51-hududida yaratilgani, sinovdan oʻtkazilgani va asoslanganligi haqida eslatib oʻtiladi.
- Seriallar
- Britaniya razvedka agentligi MI5 ishi haqida Arvohlar ingliz teleserialida eslatib oʻtilgan.
- Amerikaning " The X-Files " teleserialida, 1-mavsumda, 1-qismda „Deep Throat“ maxfiy samolyot sifatida tilga olingan. Shuningdek, 6-fasl, 5-qismda ham aytilgan
- „Aurora“ filmi "Koʻzgu Koʻzgu ortida 2 serialining 6-fasli, 5-qismida tasvirlangan.
- Komputer oʻyinlari
- " Command & Conquer: Generals " oʻyinlar seriyasida Amerika Qoʻshma Shtatlari rolida oʻynab, „Aurora“ tovushdan tez bombardimonchi samolyotlarini yasash mumkin, ularni juda yuqori parvoz tezligi tufayli nishonga yaqinlashayotganda urib boʻlmaydi.
- " Tom Clancy’s Ghost Recon " oʻyinida missiyalardan birida urib tushirilgan „Aurora“ maxfiy samolyoti haqida soʻz boradi (lekin u SR-71 indeksiga ega).
- Ace Combat 3: Elektrosferada oʻyinchi Aurora samolyoti bilan jang qilishi kerak (oʻyinda UI-4054 Aurora deb ataladi).
- Janeʼs Combat Simulations Fighters antologiyasida oʻyinchi tomonidan boshqariladigan Aurora samolyoti mavjud.
- Spec Ops: Stealth Patrol oʻyinida siz urib tushirilgan Aurora samolyotini topishingiz, maʼlumotlar modulini chiqarib olishingiz va kabinani yoʻq qilishingiz kerak.
Shuningdek koʻring
[tahrir | manbasini tahrirlash]- AQSh harbiy-sanoat kompleksi
- Gipertovushli uchish apparati
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Aurora Timeline (archive, archivedate=2001-10-17)
- ↑ ISBN 0-316-74300-3
- ↑ Blackswift Aircraft is Born; But Will it Survive? // Wired.com
- ↑ At Mach 20, is the Falcon Hypersonic Technology Vehicle 2 a faster 'Auroraʼ? (Wayback Machine saytida 2016-10-17 sanasida arxivlangan) // News.com.au
- ↑ video Fox News