Avliyo Aleksandr ibodatxonasi (Chinoz)
| Avliyo Aleksandr ibodatxonasi | |
|---|---|
 | |
| Umumiy maʼlumot | |
| Tasnifi | Cherkov |
| Manzili | Toshkent viloyati, Chinoz shahri, Doʻstlik 2a-uy[1] |
| Shahar | Chinoz |
| Mamlakat |
 Oʻzbekiston |
| Qurilishi tugagan | 1890—1893 |
| Avliyo Aleksandr ibodatxonasi (Chinoz) | |
Avliyo Aleksandr ibodatxonasi – Oʻzbekistonning Chinoz shahrida joylashgan rus pravoslav cherkovi. Markaziy Osiyo mitropolitiokrugi Toshkent va Oʻzbekiston yeparxiyasining amaldagi pravoslav cherkovi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Cherkovning tarixi 1868-yil bilan bogʻliq va Chinozda Aleksandr Nevskiy nomiga muqaddas qilingan birinchi vaqtinchalik cherkov qurilgan paytdan boshlanadi. Ushbu cherkov 1869-yildan 1871-yilgacha faoliyat yuritgan. Keyinchalik jamiyat tomonidan 1883-yilda taxtadan qurilgan turar joy cherkovga aylantirilgan. Bir oz muddatdan keyin cherkov mulki Jizzax cherkoviga oʻtkazildi, dindorlar u yerga yoki Toshkentga borishga majbur boʻldilar.
1890-yilda 2-gildiyaning toshkentlik savdogari Stepanov A. V. Chinoz aholisiga imperator Aleksandr III va uning oila aʼzolarining poyezd halokatida qutqarilgani xotirasiga ibodatxona qurish uchun mablagʻ ajratdi[2]. Pishgan gʻishtdan qurilgan yangi bino uch yil ichida meʼmor Aleksey Benuaning loyihasi boʻyicha qurilgan boʻlib, uning eskizlariga koʻra Turkistonda boshqa koʻplab ibodatxonalar qurilgan[3]. Toshkent va Turkiston yepiskopi Grigoriy tomonidan cherkovda ilk bora muqaddas marosim oʻtkazilgan.
Oktyabr inqilobidan keyin Chinozda bosmachilik harakati boshlandi. 1934-yilda Sovet hukumati qarori bilan cherkov yopildi va binoning oʻzi yangi hukumat ehtiyojlariga oʻtkazildi. Natijada gumbazli va xochli chodir, vestibyuldagi uchta qoʻngʻiroq va devorlarning yuqori qismi buzildi. Yillar davomida maʼbad binosi maktab, klub, kino va diskoteka sifatida ishlatilgan.
SSSR parchalanganidan soʻng Doʻstobod, Jambul, Chinoz va Yangiyoʻl cherkovlari aʼzolari ibodatxonalarni tiklashga urinishgan. Chinoz tumanida pravoslav urf-odatlarini tiklash 1997-yilda boshlangan, aholi Toshkent va Markaziy Osiyo arxiyepiskopi Vladimirga cherkov ochish iltimosi bilan murojaat qilgan. 2007-yil 8-iyulda Mitropolit Vladimirning duosi bilan cherkovning taʼsis yigʻilishida yangi rektor tayinlandi – Ieromonk Nektary (Blinov). Maʼbadni roʻyxatdan oʻtkazish uchun hujjatlarni qayta tiklash va yigʻish ishlari boshlandi.
2008-yildan buyon rektor Mark Mazitov boʻlib, keyinchalik u Urganchga koʻchirildi. Shu bilan birga, Chinozda 75 yildan ortiq vaqt davomida oʻtkazilmagan Ilohiy liturgiya ham oʻqildi. 2012-yildan beri Aleksandr Koxanskiy rektor.
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Храм преподобного Александра, игумена Куштского“. www.yandex.uz. Qaraldi: 30-noyabr 2023-yil.
- ↑ „Храм в честь преподобного Александра, игумена Куштского в поселке Янги-Чиназ“. www.alexanderkushtskiy.ru. Qaraldi: 30-noyabr 2023-yil.
- ↑ „Янги-Чиназ (Русский Чиназ). Церковь Александра Куштского.“. www.sobory.ru. Qaraldi: 30-noyabr 2023-yil.