Barcha yo'llar falsafaga olib boradi
2016 yil fevral oyida bu Vikipediyadagi barcha maqolalarning 97% ga toʻgʻri keldi, 2011-yilda bu koʻrsatkich 94,52% edi. Qolgan maqolalar chiquvchi wiki havolalari boʻlmagan maqolaga, mavjud boʻlmagan sahifalarga yoki halqada qolib ketishga olib keladi. Rus tilidagi Vikipediyada bu foiz pastroq.
Bu fenomenning bir necha tushunchalari mavjud. Eng keng ko'p tarqalgan tushuncha, Vikipediya sahifalari "klassifikatsion tizim" boyicha yuqoriga ko'tarilishiga oid, ya'ni kichikroq tushunchalardan kengroq tushunchalarga yo'l yo'q. Vikipediya Preambulida mavjud bo'lgan taqrizga muvofiq, maqolalarni mavjud bo'lgan mavzuni aniqlash orqali boshlash tavsiya etiladi. Bu usul natijasida, maqola birinchi gap odatda aniqlanish so'ziga, "nima uchun [mavzu]?" savolining to'g'ri javobi sifatida, shuningdek, umumiy tushunchaga asoslanish orqali bo'ladi.
Usulning qisqacha tavsifi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Keyingi zanjir quyidagilardan iborat:
- Qavslarsiz, kursivsiz birinchi havolani bosish
- Tashqi havolalarga, joriy sahifaga havolalar yoki qizil havolalarga (mavjud bo'lmagan sahifalarga havolalar) e'tibor bermaslik.
- "Falsafa" sahifasiga yetilish, sahifada havolalar yo'q bo'lishi yoki sahifa mavjud bo'lmasligi yoki to'xtash jarayoni tugashi yoki sikl yuzaga kelishi bilan ro'y berish holatida to'xtatiladi.
Matematik Xanna Fry bu usulni 2016-yilda BBCning " Ma'lumotlar quvonchi " hujjatli filmining "Marmelad", "paypoq" va "Bir yo'nalish" bo'limlarida namoyish etdi.
Kelib chiqishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu hodisa kamida 2008 yilning 26 mayidan beri ma'lum bo'lib, ushbu sahifaning oldingi versiyasi foydalanuvchi J.Mark [1] tomonidan yaratilgan. Ikki kundan so'ng, u Vikipediya haftalik podkastining 50-qismida tilga olingan, bu uning ommada birinchi tilga olinishi bo'lgan[2] .
O'xshash maqolalarmjjm
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Falsafa
- Kichik dunyo tarmog'i
- Erdos raqami
- Jalb qiluvchi (Attraktor)
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Daraxt ko'rinishida havolalarni grafik ko'rsatadigan veb-sahifa (sikllarni aniqlaydi va jarayonni har doim tugatish uchun ikkinchi havoladan foydalanadi)
- Wikilope buyruqlar qatori yordam dasturi va Node.js kutubxonasi boʻlib, u Vikipediya sahifalarida turli soʻrovlarni, jumladan, "Falsafa" effektini ham bajaradi.
- Falsafa bilan tanishish, bu Node.js kutubxonasi boʻlib, u har qanday Vikipediya sahifasini soʻrash va “Falsafa”da tugaydigan turli xil sahifa nomlarini olish imkonini beradi (shuningdek, ssikllardan qochadi va ikkinchi havoladan foydalanadi)
- Tasodifiy maqoladan boshlanib, Falsafa maqolasi bilan tugaydigan ushbu kuzatishni namoyish qiluvchi YouTube videosi .
- Tahlil shuni ko'rsatadiki, Vikipediyadagi maqolalarning 95% dan ortig'i falsafa bilan bog'liq.
- Xkcd -dagi muqobil multfilm matni bu hodisani qayd etadi (pastga qarang qalqib chiquvchi maslahatga )
- WikiLoopr, maqolalardagi birinchi havolani bosganingizda halqalarni topish uchun mo'ljallangan vosita.
- „The Only Way Is Essex + Wikipedia = philosophy“. The Guardian.
- Amy Lee. „All Wikipedia Ends In Philosophy, Literally“. The Huffington Post (2011-yil 14-noyabr). 2019-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 8-aprel.
- Falsafaga olib kelmaydigan Vikipediya sahifalari - falsafaga olib kelmaydigan sahifaga olib boradigan Vikipediya sahifalari sikllarining tugallanmagan (yakunlanmagan) ma'lumotlar bazasi.
- Vikipediyaning olti darajasi, maqolalar orasidagi yo'llarni topish uchun interfaol vosita.
- Birinchi havolalarning Vikipediya tarmoqlaridan olingan madaniy bilimlar tuzilmalari, ushbu tadqiqot tilga bog'liq ravishda qanday o'zgarishlar yuzaga kelishi haqida o'rganadi.
Eslatmalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Wikipedia:Getting to Philosophy“. wikipedia.org. 2019-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 28-oktyabr.
- ↑ „Wikipedia Weekly — Episode 50: Wikipedia Story“. huffduffer.com. 2021-yil 30-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 28-oktyabr.
Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024) |