Believe women (ayollarga ishoning)

Namoyishchilar Brett Kavanaugh ning Oliy sudya lavozimi nomzodligiga qarshi noroziliklari aks etgan bannerlarni koʻtarib turishibdi.

„Believe women“ (ayollarga ishoning) — bu #MeToo harakati tomonidan ishlab chiqilgan Amerika siyosiy shiori. Bu shior ayollarning jinsiy zoʻravonlik yoki jinsiy zoʻravonlikka aloqador daʼvolarini toʻgʻridan-toʻgʻri qabul qilishni nazarda tutadi. Elle jurnalidagi maqolada Jude Doylening taʼkidlashicha, bu ibora „ayollarni jins sifatida aldamchi yoki qasoskor deb oʻylamang va aksincha, ayollar juda kam holatlarda bunday holat toʻgʻrisida yolgʻon koʻrsatmalar berishini tan oling“ degan maʼnoni anglatadi.

Bu ibora Brett Kavanaugh Oliy sudga nomzodini qoʻyganligiga javoban mashhur boʻldi. 2018-yil 28-sentabr kuni Bumble tanishuv ilovasi The New York Times gazetasida oddiygina „Believe woman“ degan to‘liq sahifali reklamani chop etdi.

2020-yil aprel oyida bir qator siyosatchilar va sharhlovchilar „Believe women“ shiori bilan bogʻliq holda Jo Baydenning jinsiy zoʻravonlik ayblovi haqidagi soʻzlarini muhokama qilishdi. Vakil Alexandria Okasio-Cortez bu masala boʻyicha adolat yoʻq deb, quyidagicha tanqidiy fikrlarni bildirdi: „Agar biz halollikni qaytarmoqchi boʻlsak, siz aniq aytolmaysiz, bilasizmi, biz ikkalamiz ham ayollarga ishonamiz, bularning barchasini qoʻllab-quvvatlaymiz, lekin bu holat sizni bezovta qilmaguncha, bizni bezovta qilmaguncha davom etadi xolos“. The National Review, Baydenning ikkiyuzlamachiligini tanqid qildi. Chunki Kavanaugh nomzodligini olgʻa surayotgan paytida u „amerikaliklar ayollarga qatʼiy  ishonishlari shart“ degandi. Muharrirlarning taʼkidlashicha, „Umid qilamizki, bu voqea Baydenga uning jinsiy zoʻravonlik ayblovlariga oldingi yondashuvi xavfli, gʻayrioddiy va oxir-oqibatda asossiz ekanligini oʻrgatdi“. Boshqa tomondan, senator Kirsten Gillibrand Baydenning yonida turib, shunday dedi: Biz „ayollarga ishoning“ deganda, barcha ayollar oʻz haqiqatlarini gapirishlari va ularni eshitishlari uchun imkon mavjudligiga ishonch hosil qilishsin degan niyatda aytganmiz. Va Tara Rid shunday ham qildi".

The Atlantic nashrining yozishicha, Britaniyada huquq-tartibot idoralari jinsiy zo‘ravonlik haqidagi har bir xabarlarga ishonishi va shikoyatchilarni jabrlanuvchi deb hisoblashi tufayli politsiya tomonidan daʼvolarni noto‘g‘ri tekshirishga va qarama-qarshi dalillarni eʼtibordan chetda qoldirishga olib keldi. Natijada ayblanuvchiga nisbatan soxta ayblovlar koʻpaydi, sud-tergov ishlari samarasiga putur yetdi.

Tanqidlar va „Barcha ayollarga ishoning“ iborasi

Bu shior aybdorlik prezumptsiyasini ragʻbatlantirgani uchun tanqid qilingan. The Daily Signal sayti uchun maqolalar yozadigan Mishel Malkin bu shiorni yaxshi signal deb taʼkidladi. The Cut nashri xodimi Rebekka Traister bu iborani „jozibali, ammo notoʻgʻri“ deb ataydi: bu ibora koʻpincha „barcha ayollarga ishoning“ deb oʻzgartiriladi va „juda muammoli“ va „notoʻgʻri“ deb tushunishadi, bu esa „Biz ularni koʻproq gapirishga undashimiz va ular gapirganda jiddiyroq tinglashimiz kerak degan fikrni zaiflashtiradi“.

„Barcha ayollarga ishoning“ — bu munozarali ibora. The Washington nashri uchun maqola yozadigan Monika Xesse, bu shior har doim „ayollarga ishoning“ boʻlib kelganini va „barcha ayollarga ishoning“ varianti „bir oz grammatik boʻrttirilish natijasi“ boʻlib, bu variant tanqidchilar tomonidan atayin  oʻylab topilgan deb taʼkidlaydi. Biroq, Reason sayti yozuvchisi Robbi Soave ushbu talqinga qoʻshilmaydi va "Endi oʻzlari hech qachon barcha ayollarga ishoninglar demaganligini daʼvo qiladigan feministlar bizni aldashga urinishmoqda va „barcha ayollarga ishoning“ shiori xotiradan yoʻqolib bormoqda" degan fikrlarni bildiradi. Soave shuningdek, koʻplab jurnalistlar, jumladan, The New York Times gazetasi muxbiri Sara Faludi „heshtegning hamma ayollarga ishoning degan talqinini chin dildan qoʻllab-quvvatlagan baʼzi feministlar bilan uchrashishini“ tan olganini taʼkidlaydi.