Boʻr konturi
Boʻr konturi — bu jinoyat sodir boʻlgan joyda dalillarni koʻrsatuvchi, yerga chizilgan vaqtinchalik kontur. Kontur jinoyat joyining fotosuratlari uchun ramziy tasvirni taqdim etadi va tergovchilarga dalillarni saqlashda yordam beradi. Zamonaviy tergovchilar dalillarni ifloslantirmaslik uchun jinoyat sodir boʻlgan joyda kontur sifatida deyarli hech qachon boʻr yoki lenta ishlatmaydilar. Zamonaviy tadqiqotlarda kamdan-kam uchraydigan boʻlsa-da, boʻr kontur atamasi ommabop madaniyatda odatiy atamaga aylanib ketgan.
Shakli[tahrir | manbasini tahrirlash]
Klassik ravishda boʻr kontur sifatida oq yoki yorqin sariq boʻr ishlatiladi, biroq baʼzida boʻyoq yoki oq lentadan foydalanish holatlari ham mavjud. Tanaga kelsak, boʻr konturi jasadni olib tashlashdan oldin darhol chizilishi mumkin, ammo bu jasadni tibbiy koʻrikdan oʻtkazgandan keyingina qilinadi[1].
Amalda boʻr konturlari odatda tana holatini qoʻpol shakllarda ifoda etib, qoʻllar va oyoqlarning oʻziga xos alohida yoʻnalishlarini oʻz ichiga olmaydi (masalan, barmoqlar, tizza va boshqa qismlar ajratib koʻrsatilmaydi)[2].
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ilgari boʻr konturlari vaqti-vaqti bilan ishlatilgan boʻlsa-da, ular koʻpincha politsiya tomonidan tergov maqsadlarida emas, balki matbuot fotosuratchilari uchun chizilgan. Bu matbuotga suratga olish va sahnani hech qanday dahshatli narsasiz tasvirlash imkonini berar edi.
Baʼzi manbalarning taʼkidlashicha, rasmiy protseduraning bir qismi boʻlmasa-da, baʼzi maʼlumotga ega boʻlmagan tergovchilar vaqti-vaqti bilan, xususan, qotillik bilan bogʻliq boʻlmagan baxtsiz hodisalarning konturlarini chizishlari mumkin[3]. „Boʻr peri“ atamasi vaqti-vaqti bilan boʻr konturini chizadigan ofitserni tasvirlash uchun ishlatiladi, koʻpincha ular ruxsatsiz va beixtiyor jinoyat sahnasini ifloslantirishi kuzatiladi[1].
Boʻrdan foydalanish odatiy hol boʻlsa-da, tergovchilar muhim pozitsiyalarni koʻrsatish uchun, ayniqsa, boshqa dalillar mavjud boʻlmasa, kichikroq belgilar qoʻyishi yoki olinadigan bayroqlar, indeks kartalari yoki hatto markerlardan foydalanishi mumkin[4].
Ommaviy madaniyatda[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tananing boʻr konturlari bilan chizilishi ommaviy madaniyatda mashhur boʻlib, oʻziga xos koʻpchilikka tanish yoʻnalishdir. Koʻpincha ular sahnada noqulay joylashishni yoki sinchkovlik bilan aniqlikni tasvirlash yoki qahramonning yaqinlashib kelayotgan oʻlimini oldindan belgilab qoʻyish orqali kulgili usullarda qoʻllaniladi. "The Naked Gun" seriali boshqa bir qator komediyalar singari rekvizitdan keng foydalangan.
Umuman olganda, bu atama fojiali oʻlim bilan sinonimga aylandi va adabiyot, musiqa va tasviriy sanʼatda qoʻllanildi. Baʼzi mualliflar qoʻllanmalarida protsedurani standart sifatida sanab oʻtgan[5].
Televizion serialda birinchi marta tananing konturi 1958-yilda Perry Masonning „The Case Of The Perjured Parrot“ epizodida namoyish etilgan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 John J. Miletich, Homicide Investigation: An Introduction, Scarecrow Press, 2003, 081084625X, page 84-85.
- ↑ See, e.g., Life Magazine, „'Clean-up Week' on Docks“, May 18, 1953, page 40. Image at .
- ↑ Cecil Adams. „Do crime scene investigators really draw a chalk line around the body?“. The Straight Dope (2001-yil 13-aprel). Qaraldi: 2013-yil 29-aprel.
- ↑ „Do CSIs Really Use Chalk Outlines?“. forensics4fiction (2011-yil 24-avgust). 2013-yil 9-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 29-aprel.
- ↑ Anne Wingate, Scene of the crime: a writer’s guide to crime-scene investigations, Writer’s Digest Books, 1992, 0898795184, page 15.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
 |
Vikiomborda Boʻr konturi haqida turkum mavjud |
 | Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024) |