Bosma varaq

Bosma varaq (shuningdek, jismoniy bosma varaq) – tipografik qogʻoz varagʻining bir tomonining maydoniga teng boʻlgan nashr hajmining oʻlchov birligi.

Nashrning bir sahifasi odatda bosma varaqning 1/8 yoki 1/16 qismini tashkil qiladi. Bosma varaqning santimetrdagi oʻlchamlari va undagi sahifalar soni anʼanaviy ravishda kitobning oxirgi sahifasi va jurnalning birinchi sahifasida koʻrsatiladi. Masalan, „Format 60 × 108 1/8“ yoki „Format 60 × 108/8“. Bitta nashrning butun tirajidagi bosma varaqlar soni sahifa deb ataladi .

Shartli bosma varaq - 60 × 90 sm formatdagi bosma varaqning bir tomoniga teng boʻlgan nashr yoki alohida nashr hajmining oʻlchov birligi. Shartli (standart) bosma varaqlar ilmiy va adabiy nashrlar hajmini koʻrsatish, koʻp formatli nashrlarning bosma jildlarini solishtirish uchun keng qoʻllanadi. Odamlar ilmiy yoki adabiy muhitda bosma varaqlar haqida gapirganda, ular koʻpincha jismoniy emas, balki shartli bosma varaqlarni nazarda tutadi. 1 ta bosma varaq A4 formatidagi 16 varaqga teng boʻlib, 14 nuqta oʻlchamda va 1,5 qator oraligʻida matn bilan toʻldirilgan boʻladi.^{[manba kerak]}

Jismoniy va shartli bosma varaqlarning nisbati

Jismoniy bosma varaqlarni shartli holatga keltirish uchun maxsus koeffitsientlar jadvali qoʻllanadi:

• 60 × 70 sm – koeffitsient 0,78
• 60 × 84 – 0,93
• 60 × 100 – 1,11
• 60 × 108 – 1,20
• 61 × 86 – 0,97
• 70 × 75 – 0,97
• 70 × 84 – 1,09
• 70 × 90 – 1,17
• 70 × 100 – 1,3
• 70 × 108 – 1,4
• 75 × 90 – 1,25
• 80 × 100 – 1,48
• 84 × 90 – 1,4
• 84 × 100 – 1,56
• 84 × 108 – 1,68
• 90 × 100 – 1,67
• A4 (21 x 29,7 sm) – 0,1155
• A5 (14,8 × 21 sm) – 0,05755

Misol: agar asl bosma varaqning formati 60 × 84 sm boʻlsa va jami 5 ta varaq boʻlsa, bu hajm 5 × 0,93 = 4,65 shartli bosma varaqlarga teng boʻladi.

Bosma varaqlar hajmi

Bosma varaqning hajmi – shu bosma varaqda, shriftga (xususan, oʻlchamiga) qarab, har bir satrdagi belgilar soni, sahifadagi satrlar soni, yon oʻlchami va boshqalarni oʻz ichiga olgan holda bosma belgilar sonini bildiradi