Buger - Lambert - Ber qonuni

Buger-Lambert-Ber qonuni (shuningdek, oddiygina Buger qonuni) fizik qonun boʻlib, u yutuvchi muhitda tarqalayotgan parallel monoxromatik yorugʻlik nurlarining kuchsizlanishini belgilaydi.

Qonun quyidagi formula bilan ifodalanadi:

$I(l)=I_{o}e^{-k_{\lambda }l}$ ,

bu yerda $I(l)$ qalinligi boʻlgan materiya qatlamidan oʻtadigan yorugʻlikning intensivligi $l$, $I_{0}$ — moddaga kiradigan yorugʻlik intensivligi, $k_{\lambda }$ yutilish indeksidir (oʻlchovsiz yutilish indeksi bilan adashtirmaslik kerak $\kappa$ bilan bogʻliq $k_{\lambda }$ formula $k_{\lambda }=4\pi \kappa /\lambda$, bu yerda $\lambda$ — toʻlqin uzunligi) .

Yutilish koʻrsatkichi moddaning xususiyatlari bilan belgilanadi va umuman olganda yutilayotgan yorugʻlikning toʻlqin uzunligiga bogʻliq. Ushbu bogʻliqlik moddaning yutilish spektri deb ataladi.

Qonunning kashf etilishi tarixi

Buger-Lambert-Ber qonuni 1729-yilda fransuz olimi Pyer Buger tomonidan eksperimental ravishda ochilgan, 1760-yilda nemis olimi I. G. Lambert tomonidan batafsil oʻrganilgan va kontsentratsiyaga nisbatan 1852-yilda nemis olimi A.Ber tomonidan eksperimental tekshirilgan. .

Eritmalar tomonidan yorugʻlikni yutish

Yorugʻlikni yutmaydigan erituvchilardagi yutuvchi moddalar eritmalari uchun yutilish koʻrsatkichi quyidagicha yozilishi mumkin

$k_{\lambda }=\chi _{\lambda }C$ ,

• bu yerda $\chi _{\lambda }$ — yutuvchi erigan modda molekulasining toʻlqin uzunligi λ boʻlgan yorugʻlik bilan oʻzaro taʼsirini tavsiflovchi koeffitsient ; $C$ erigan moddaning konsentratsiyasi, mol/l.

Buni daʼvo qilish $\chi _{\lambda }$ ga $C$ bogʻliq emas, A .Ber qonuni deb ataladi. (Karl Baerning daryo vodiylarining assimetriya qonuni bilan adashtirmaslik kerak). Bu qonun molekulaning yorugʻlikni yutish qobiliyatiga eritmadagi bir moddaning atrofdagi boshqa molekulalari taʼsir qilmaydi, deb taxmin qiladi. Biroq, ushbu qonundan koʻplab ogʻishlar kuzatilib turiladi, ayniqsa, $C$ ning katta qiymatlarida .

Eslatmalar

• Mohiyati haqida qisqacha

Adabiyotlar

• Уэйн Р.. Основы и применения фотохимии, 2000 экз, М.: Мир, 1991. ISBN 5-03-002098-5. 
• Landsberg „Optika“