Buhriz

Buhriz arabcha: بهرز
33°42′0″N 44°40′0″E
Mamlakat	Iroq
Muhofazot	Diyala muhofazoti
Tuman	Baʼquba tumani
Aholisi  (2015)	35,400
Buhriz

Buhriz (arabcha: بهرز) taxminan 35,400 kishilik Iroq shahri, Bagʻdoddan 25 milya (40 km) shimolda va yirik Baquba shahridan 6 milya (9,5 km) janubda joylashgan.

Tarixi

Buhriz oʻrta asrlardagi Bajisra shahrining oʻrni boʻlishi mumkin. Shaharning zamonaviy nomi, ehtimol, 1140-yilda yaqin atrofdagi Nahravon kanalini taʼmirlash va qayta ochish uchun jiddiy harakat qilgan muhandis Mujohid ad-Din Buhriz sharafiga berilgan.

Buhriz shahri dehqonchilik bilan shugʻullanadi. Dehqonchilik dalalari Diyala daryosi boʻyidagi unumdor yerlarda joylashgan boʻlib, xurmo, apelsin daraxtlari va boshqa ekinlar yetishtiriladi.

Shaharda Sariah (Xurayson) daryosi yaqinida eski bozor bor. Unda barcha turdagi mahalliy meva va sabzavotlar sotiladi. Bozor yaqinida Diyala viloyatidagi eng qadimiy masjidlardan ikkitasi, Katta masjid va Abu al-Gayt masjidi joylashgan. Undan unchalik uzoq boʻlmagan joyda 3 ta mahalliy choy barlari (mahalliy aholi uni Gahva deb atashadi) mavjud.

Baquba va Bagʻdodga yaqin boʻlishiga qaramay, hudud oʻziga xosligini saqlab qolgan. Aholi asosan anʼanaviy loy kulbalarda, baʼzilari esa beton blokli uylarda yashaydi. Shahardan Saddam Husayn rejimi davrida Baʼs partiyasining koʻplab aʼzolari yetishib chiqqan. Shuningdek, anʼanaviy diniy va qabilaviy qadriyatlar ustunlik qilgan konservativ shahar. 2003-yilda AQSh boshchiligidagi koalitsiya kuchlarining Iroqqa bostirib kirishi ortidan Buhriz koalitsiya qoʻshinlari va ularning iroqlik ittifoqchilariga qarshi boʻlgan partizan jangchilari uchun tayanch nuqtasi boʻldi. Bu yerda 2004-yilning bahori va yozi davomida AQSh kuchlari va isyonchilar oʻrtasida takroriy janglar boʻlib oʻtgan va hudud asosan partizanlar nazorati ostida qolgan. Mahalliy rahbarlar 200 dan ortiq Buhrizliklarning hibsga olinishini adovat qoʻzgʻash sifatida talqin qilishgan.

2007-yil aprel oyida voqealar oʻzgarishi va shahar Al-Qoida tomonidan bosib olinganidan soʻng, shahar aholisi AQSh kuchlari bilan kelishuvga erishdi. Unga koʻra, mahalliy aholi amerikaliklarga Al-Qoida bilan aloqador boʻlganlarning barchasini oʻldirish va qoʻlga olishda yordam berishlari, evaziga AQSh kuchlari ularga Al-Qoida bosib olgan uylariga xavfsiz qaytishlariga yordam berishlari kerak edi. Bu kuchlar muvozanatidagi katta oʻzgarishlarning boshlanishi boʻlib, oxir-oqibat Diyala muhofazoti ustidan AQSh va Iroq kuchlarining toʻliq nazorati oʻrnatilishiga olib keldi.

Mashhur shaxslar

• Nur Sabriy Iroqlik darvozabon.