Kontent qismiga oʻtish

Buterbrodli tort

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Buterbrodli tort (sendvich-tort) — bu buterbrod yoki sendvichga oʻxshash turli xil masalliqqa ega nonli sovuq yegulik, lekin yumaloq yoki toʻrtburchakli tort shaklida bezatilgan, yupqa (bir qatlamli) yoki qalin (koʻp qatlamli) boʻladi[1]. Buterbrodli tort 1950-yillarda amerikalik uy bekalari tomonidan ziyofatlarda bayram dasturxonini bezash uchun ixtiro qilingan deb hisoblashadi, ammo tez orada modadan chiqib ketgan. Buterbrodli tort shved oshxonasida jiddiy taom maqomini oldi, u yerda ular „Smörgåstårta“ yoki „sörgastorte“ deb ataladi, u koʻpincha choʻqingan kun va yubileylar uchun tayyorlanadi[2]. Buterbrodli tort boshqa Skandinaviya mamlakatlari oshxonalarida ham bayramona yegulik sifatida tanilgan.

Buterbrodli tort asosi uchun unchalik yangi boʻlmagan pechkada yopilgan yoki qolipga solingan javdar yoki bugʻdoy noni tilimlari yo boʻlmasa, shoʻr qatlama, xamirturushli yoki yogʻ qoʻshilgan xamir mos keladi. Buterbrodli tort ham tegishli tartibda taxlangan alohida buterbrodlarga oʻxshaydi. Buterbrodli tort masalliqlari uchun buterbrodga solinadigan har qanday mahsulotlar mos keladi, chunki buterbrodlarda mahsulotlar (goʻsht, kolbasa, baliq, dengiz mahsulotlari, sabzavotlar) taʼbga koʻra tanlanadi. Koʻpincha buterbrod pastalari va yogʻli aralashmalar ishlatiladi (pishloq yogʻi, yashil sariyogʻ, choʻchqa yogʻi, xantalli moy, kilkali moy). Polsha oshxonasida goʻshtli buterbrodli tort uchta qatlamdan iborat boʻlishi mumkin, choʻchqa pastasi, pishirilgan goʻsht pastasi va tuxum pastasi[3], baliq mahsulotlari qoʻshilgani ham boʻladi — baliq pashtetli pastasi, dudlangan baliqli va pishloqli pasta[4]. Shvetsiyadagi eng mashhur buterbrodli tortga qisqichbaqalar, qizil ikra, omar va mayonezli tuxum solinadi[2]. Buterbrodli tort bezaklari koʻpchitilgan qalin sariyogʻ, smetana yoki mayonez qatlamiga yoyiladi, shunda u yaxshi saqlanadi. Buterbrodli tort dasturxonga tortishdan oldin oldin bezatiladi, shunda bezak qurib qolmaydi va buzilmaydi. Tort dasturxonga toʻligʻicha yumaloq idish yoki patnisda tortiladi, ammo kesib qoʻyiladi[1].

  1. 1,0 1,1 В. В. Усов 2017.
  2. 2,0 2,1 Б. Аурель 2021.
  3. А. И. Титюнник 1981.
  4. Кульзова-Гавличек/Котович 1968.
  • Бронте Аурель „Смёргасторте (бутербродный торт)“, . Север: счастливая жизнь по-скандинавски, Хюгге. Уютные книги о счастье. М.: Эксмо, 2021 — 44—45-bet. ISBN 978-5-04-114005-2. 
  • Е. Кульзова-Гавличек, С. Котович „Торты бутербродные“, . Паштеты и бутерброды. М.: Пищевая промышленность, 1968 — 87—88-bet. 
  • Титюнник А. И., Новоженов Ю. М. „Польская кухня. Торт бутербродный“, . Советская национальная и зарубежная кухня, 2-е, М.: «Высшая школа», 1981 — 320-bet. 
  • Усов В. В. „Бутербродные торты“, . Основы кулинарного мастерства: искусство приготовления закусок и основных блюд, Кулинарное искусство. От профессионалов. М.: Эксмо, 2017 — 197—200-bet. ISBN 978-5-699-80934-9.