Inchxon

Inchxon
인천광역시
仁川廣域市
Inchxon ; 인천광역시; 仁川廣域市
	viloyat ahamiyatiga ega shahar
	; Bayroq
	37°27′50″N 126°38′55″E / 37.46389°N 126.64861°E
Mamlakat	Koreya Respublikasi
{{{tuman_turi}}}	Sudokvon
Hukumat
• Mer	Pak Nam Chun
Asos solingan	1883
Maydon	96,453 km2 (37,241 kv mi)
Markazi balandligi	250 m
Rasmiy til(lar)i	korescha
Aholisi (2015)	2 978 367
Zichligi	2689 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC+9
Telefon kodi	+82 32
	[[File:\|290px\|Inchxon ; 인천광역시; 仁川廣域市 xaritada]] Inchxon ; 인천광역시; 仁川廣域市

Inchxon(kor. 인천광역시^?, 仁川廣域市^?,qadim Chumulpo(kor. 제물포시^?, 濟物浦市^?) — Koreya Respublikasidagi shahar va yirik port. Inchxon aholi soni boʻyicha Koreyada Seul va Pusan shaharlaridan keyin ikkinchi oʻrinni band qiladi. Inchxon mamlakatning eng muhim transport markazidir, chunki shahar yarimorolning gʻarbiy qirgʻogʻida eng katta portga ega, shuningdek, mamlakatning eng katta aeroporti ham Inchxonda joylashgan.XXI asrda shahar xalqaro biznes markaziga aylandi, u mamlakatning eng baland binolaridan biri boʻlgan Shimoliy-Sharqiy Osiyo savdo binosi joylashgan New Songdo City futuristik yuqori texnologiyali loyihasi markaziga aylandi.(305m) Hang daryosining ogʻzida joylashganligi sababli Inchxon porti Pusan portidan keyin ikkinchi oʻrinda turadi. Port 1883-yilda Chemulpoxo ((koreyscha: 제물포 nomi bilan) nomi ostida tashkil etilgan va qadimgi transkripsiya Chemulpo nomi bilan atalgan boʻlib, aholisi bor-yoʻgʻi 4700 kishini tashkil qilgan. Hozir bu 2,5 milliondan ortiq aholiga ega, jadal rivojlanayotgan shahar. Shuningdek, Inchxon xorijiy investitsiyalarni jalb qilish uchun erkin iqtisodiy zona (EIZ) maqomiga ega. Hammasi boʻlib Koreyada ikkita EIZ bor (ikkinchi Pusan-Jinghe). Inchxon koʻpincha „Koreya poytaxti eshiklari“ deb nomlanadi va Buyuk Seulning bir qismi hisoblanadi. Seul va Inchxon metrosi oʻzaro bogʻliq. Lekin, Inchxon mustaqil maʼmuriy-hududiy birlik boʻlib, Koreyaning eng muhim shaharlaridan biridir.

Tarixi

Shahar joylashgan joyda aholi punktlari neolit davriga borib taqaladi. Inchxon IV asrning oxiridan boshlab va oʻrta asrlarda Koreyaning eng muhim savdo markazlaridan biri boʻlgan. Tashqi savdo uchun ochiq boʻlgan (XIX asr oxiri) Koreyaning birinchi portlaridan biri.Yapon istilosi davrida Jinsen Дзинсэн (yaponcha: 仁川^?) deb nomlangan.1981 yil 1 iyulda Inchxon toʻgʻridan-toʻgʻri davlatga boʻysunadigan shahar (hozirgi poytaxt shahar) maqomini olgunga qadar Gyeonggi provintsiyasining bir qismi edi.1950-yilda Koreyadagi urush paytida bu yerda Inchxonga qoʻnish operatsiyasi oʻtkazilgan.

Maʼmuriy boʻlinish

Pupxyongu (부평구; 富平區)
Tongu (동구; 東區)
Keyangu (계양구; 桂陽區)
Chungu (중구; 中區)
Namdongu (남동구; 南洞區)
Sogu (서구; 西區)
Yonsugu (연수구; 延壽區)
Kanxvagun (강화군; 江華郡)
Onjingun (옹진군; 甕津郡)

Iqtisodiyoti

Janubiy Koreyani sanoatlashtirish davrida butun shahar boʻylab bir nechta sanoat majmualari qurilgan va buning natijasida shahar asosan ishlab chiqarish sanoatiga qaram boʻlgan. Ammo 2003-yilda Incheon erkin iqtisodiy zonasining belgilanishi bilan shahar hozirda yangi oʻsish tarmoqlarini rivojlantirishga harakat qilmoqda. XXI asr boshida — bu 2,5 million aholiga ega boʻlgan ulkan port shahri, rivojlangan muhandislik, kemasozlik, poʻlat, neftni qayta ishlash, kimyo, elektrotexnika, toʻqimachilik, un ishlab chiqarish sanoatiga ega kuchli sanoat markaziga aylandi. Shuningdek, shaharda choyshab, chinni va fayans mahsulotlari ishlab chiqarish rivojlangan. Katta IESlar mavjud. Shuningdek, yuk tashish boʻyicha dunyoda toʻrtinchi oʻrinni egallagan Incheon aeroporti va Incheon portining kengayishi tufayli logistika sanoati ham tez oʻsishni boshdan kechirmoqda

Erkin iqtisodiy zona

Inchxon erkin iqtisodiy zonasi uch qismdan iborat.^[1]Bular Nyu-Sondo-Siti(koreyscha: 송도신도시),CHxonna(koreyscha: 청라) va Yondjon(koreyscha: 영종).Zonaning umumiy maydoni 20 938 gektarni tashkil etadi. Incheon EIZ maqsadi — ushbu uchta joyni Shimoli-sharqiy Osiyodagi xalqaro savdo, logistika, dam olish va turizm markazlariga aylantirish. Ushbu EIZ hukumat tomonidan 2003-yil avgustda eʼlon qilingan va Koreyada birinchi boʻlgan.

Demografiyasi

Aholining oʻsishi
Yil	Aholi	±% y.oʻ.s.
1950	258	—
1960	394	+4.32%
1970	627	+4.76%
1980	1,062,000	—
1990	1,785,000	—
2000	2,371,000	—
2010	2,559,000	—
2019	2,938,457	—
Manba:^[2]

2015-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, aholining 32,6% xristian diniga (23,1% protestantlik va 9,5% katoliklik) va 8,7% buddizmga ergashadi. Aholining 57,9 foizi dinsizlar. Aholining 0,8% islom, shomonizm va konfutsiylik kabi boshqa dinlarga eʼtiqod qiladi.

Sport

Inchxon Yunayted — Inchxonning futbol klubi. 2003-yilda tashkil etilgan. K-ligada — Janubiy Koreya futbolining yuqori divizionida oʻynaydi. 2014-yilda shaharda Osiyo o'yinlari boʻlib oʻtgan.

Transporti

Inchxon Koreyaning asosiy ichki va xalqaro transport markazi hisoblanadi.

Havo transporti

Inchxon xalqaro aeroporti Janubiy Koreyaning asosiy xalqaro aeroporti va mintaqaviy havo markazidir. 2015-yilda u 49 412 750 yo'lovchiga ega boʻlgan yo'lovchi tashish bo'yicha dunyodagi 22-o'rinni egalladi^[3].

2015-yilda Incheon xalqaro aeroportiga jami 305 446 reys (300 634 xalqaro, 4 812 ichki), har kuni o‘rtacha 837 ta reys (824 xalqaro, 13 ichki) amalga oshirildi. Koreyaning ikkita asosiy aviatashuvchisi - Korean Air va Asiana Airlines aviakompaniyalari parvozlarning 50,9 foiziga, qolgan 49,1 foiziga loukoster va xorijiy aviatashuvchilar xizmat ko‘rsatgan^[4].

Inchxonning panoramasi

Manbalar

↑ Visit Korea: Destinations by Region — Incheon Landing Operation Memorial Hall (Wayback Machine saytida 2016-03-06 sanasida arxivlangan)^(ingl.)
↑ „World Urbanization Prospects“. 2020-yil 19-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 20-fevral.
↑ „Year to date Passenger Traffic: December 2015“. Airports Council International (ACI). 2017-yil 29-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
↑ „ko:Airport Statistics: 인천공항“ [Airport Statistics: Incheon International Airport] (ko). 2016-yil 22-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 15-iyun.

[1] Visit Korea: Destinations by Region — Incheon Landing Operation Memorial Hall (Wayback Machine saytida 2016-03-06 sanasida arxivlangan)^(ingl.)

[2] „World Urbanization Prospects“. 2020-yil 19-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 20-fevral.

[3] „Year to date Passenger Traffic: December 2015“. Airports Council International (ACI). 2017-yil 29-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.

[4] „ko:Airport Statistics: 인천공항“ [Airport Statistics: Incheon International Airport] (ko). 2016-yil 22-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 15-iyun.

[1]

[2]

[3]

[4]