Denis Fonvizin

Denis Fonvizin
Tavalludi	3 (14) aprel 1745 va 14-aprel 1743
Vafoti	1 (12) dekabr 1792 va 12-dekabr 1792
Ijod qilgan tillari	Rus tili
Fuqaroligi	Rossiya Imperiyasi

Denis Ivanovich Fonvizin (1744.3(14).4 yoki 1745, Moskva 1792.1(12). 12, Peterburg) – rus yozuvchisi maʼrifatparvar. Rus ijtimoiy komediyasining yaratuvchisi. Moskva universiteti qoshidagi gimnaziyada oʻqigan (1755—62). Peterburg Tashqi ishlar kollegiyasida tarjimon (1762), N. I. Panin rahbarligidagi Tashqi ishlar kollegiyasida kotib (1769). Fonvizin erkin fikrlovchi yosh ofitserlar toʻgaragi bilan yaqinlashgan. Umumtaʼlim uchun kurashgan, maʼrifatparvar podshoh tarafdori boʻlgan. „Xizmatkorimga maktubim“ (1763 – 69) hajviy asari hamda „Brigadir“ satirik komediyasi (1770-yil sahnalashtirilgan)da dvoryanlar axloqi, ularning fransuzparastligi hajv qilingan. 1777— 1778 yillar Fransiyaga sayohat qilgan. Shu sayohat taassurotlari asosida yozilga „Birinchi sayohat xotiralari“ (N. Paninga xatlar, 1800) asari rus nasrining shakllanishida muhim rol oʻynagan. Fonvizin „Zaruriy davlat qonunlari haqida mulohazalar“ (1780) asarida chor Rossiyasi davlat tartiblarini tanqid qilgan. „Nodon“ („Nedorosl“, 1783) komediyasi rus realistik teatri, komediyasi taraqqiyotiga kuchli taʼsir etgan. 1784-yil „Graf Nikita Ivanovich Panin hayoti“ asarini imzosiz, fransuz tilida nashr ettirgan. „Kallisfen“ qissasi (1786, imzosiz) ham bor. 1789-yil yoza boshlagan avtobiografik qissasi tugallanmay qolgan. Ayrim asarlari oʻzbek tiliga tarjima qilingan.