Kontent qismiga oʻtish

Dizayner

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Uy dizaynini chizayotgan dizayner MUSA

Dizayner – bu biror narsaning shakli yoki tuzilishini tayyorlashdan oldin rejalashtiradigan, chizmalar yoki maketlar tayyorlash orqali amalga oshiradigan kasb egalariga beriladigan umumiy tushunchadir. Moddiy yoki nomoddiy obyektlar, mahsulotlar, oʻyinlar, grafikalarni yaratadigan har qanday shaxs dizayner deb atalishi mumkin.[1]

Umumiy tushunchalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dizayner – bu keng omma isteʼmoli uchun yangi konsepsiya, gʻoya yoki mahsulotlarning chizmalarini yaratadigan shaxsdir. Bu sanʼatkorlardan farq qiladi, chunki sanʼatkorlar faqat bir nechta odam tushunishi yoki qadrlashi uchun sanʼat asarlarini yaratadilar. Biroq, har ikkala soha ham estetikani tushunishni talab qiladi. Bugungi jamiyatning sanoat dizaynidagi murakkablikning ortishi va ommaviy ishlab chiqarish ehtiyojlari tufayli, koʻproq vaqt koʻpincha koʻproq xarajat bilan bogʻliq boʻlgani sababli, ishlab chiqarish usullari yanada murakkablashdi va ular bilan birga dizaynlar va ularning ishlab chiqarilishi ham oʻzgarib bordi. Klassik sohalar endi mahsulotning dizayniga yoki ehtimol uning ishlab chiqarish usuliga qarab, kichikroq va koʻproq ixtisoslashgan dizayn sohalariga (landshaft dizayni, shahar dizayni, ichki dizayn, sanoat dizayni, mebel dizayni, moda dizayni va boshqalar) boʻlinadi. Dizayn sanoatidagi turli ixtisoslashuvlarga qaramay, ularning barchasi yondashuv, koʻnikmalar va ish usullari jihatidan oʻxshashliklarga ega. Dizayner boʻlishning eng muhim jihatlari muammolarni hal qilish va yangi yechimlar yaratish uchun dizayn usullari va dizaynetrlik qobilyatlaridan foydalanishdir. Dizayner ishining bir qismi ular xizmat koʻrsatmoqchi boʻlgan auditoriyani bilib olishdan iboratdir. Dizaynerlarga taʼlim berish, oʻqitish usullari yoki dastur va nazariyalar maktablar va oʻrganish sohalariga qarab farqlanadi. Sanoatda, katta loyihalar uchun dizayn jamoasi odatda turli xil dizaynerlar va mutaxassislardan iborat boʻladi. Jamoa aʼzolari oʻrtasidagi munosabatlar taklif qilingan mahsulot, ishlab chiqarish jarayonlari yoki gʻoya rivojlanishi davomida olib borilgan tadqiqotlarga qarab farqlanadi, lekin odatda ular jamoaning har bir aʼzosiga yaratish jarayonida ishtirok etish imkoniyatini beradi.

Dizayn kasblari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dizaynerlarning turli xil turlari mavjud boʻlib, ular quyidagilar: [2]

Qoʻshimcha adabiyotlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]