Dmitriy Usov

Dmitriy Sergeyevich Usov
Tavalludi	18-iyul 1896-yil Moskva, Rossiya imperiyasi
Vafoti	29-aprel 1943-yil(1943-04-29) (46 yoshda) Toshkent, SSSR
Fuqaroligi	SSSR
Sohasi	Shoir

Dmitriy Sergeyevich Usov (1896-yil 18-iyul, Moskva – 1943-yil 29-aprel, Toshkent) – rus shoiri, tarjimon.

Hayoti

Dmitriy Sergeyevich Usov 1896-yil 18-iyulda Moskvada tugʻilgan. U otasidan erta ayrilgan. 1903-yilda Dmitriyning onasiga Sergey Andreevich Usov uylandi. Sergey Andreevich Usov Moskva davlat universitetining zoologiya va qiyosiy anatomiya kafedrasi dotsenti boʻlgan.

1904-yil kuzida u Moskva gimnaziyasiga oʻqishga kirdi. U yerda A.Kirpichnikova, Mariya va Pavel Antokolskiy bilan doʻstlashdi. 1907-yil 1-sentyabrdan 1908-yil 1-avgustgacha u Germaniyada yashadi, u yerda S.A.Usov ilmiy safarda boʻldi. Maktabning soʻnggi ikki yilini (1912—1914) Birinchi Moskva gimnaziyasida oʻqidi va uni kumush medal bilan tugatdi. Bu davrda S.N.Durylin va E.I.Vasilyeva (Cherubina de Gabriak) bilan birgalikda ijod qildi.

1914-yilda u Moskva imperatorlik universitetining tarix fakultetiga oʻqishga kirdi. Shoir, tarjimon (Yosh shoirlarning birinchi toʻplamida) va tanqidchi (Rossiya futuristlarining birinchi jurnalida) sifatida bosma nashrlarda debyut qildi. U nemis tilida ham yozgan. Uning tarjimalari, maqolalari va sharhlari oʻsha yili Moskva nemis gazetasi Moskauer Deutsche Zeitungda nashr etilgan. 1915-yildan boshlab „Hosil“ nashriyotining almanaxlarida qatnashgan.

1918-yil oktyabr oyida u Astraxanga joʻnab ketadi. U Astraxan universitetida (1922-yil mart oyida yopilgunga qadar) ijtimoiy fanlar fakultetining Gʻarbiy Yevropa adabiyoti tarixi kafedrasi mudiri, ishchilar fakulteti oʻqituvchisi, nemis tili oʻqituvchisi lavozimlarida ishlagan. 1919—1920-yillarda u Volga-Kaspiy harbiy flotiliyasining siyosiy boʻlimida instruktor boʻlib ishlagan, siyosiy boʻlim tomonidan nashr etilgan „Voenmor“ gazetasida maqolalar chop etgan. 1920—1921-yillarda musiqa maktabida (Astraxan xalq konservatoriyasi) lirik sheʼriyatdan maʼruzalar oʻqigan. 1921-yilda u Yelena Aleksandrovna Kostrominaga uylandi.

1923-yil 1-sentyabrdan Rossiya Badiiy akademiyasida Oktyabr inqilobi davridagi Rossiyaning badiiy hayotini oʻrganish komissiyasining xodimi boʻlgan. F.Nansen nomidagi 10-maktabda (hozirgi M.Ernandes nomidagi 110-maktab) ijtimoiy fanlardan dars bergan, Adabiyot va sanʼat institutida nazm nazariyasidan maʼruza qilgan. 1927—1929-yillarda Xorijiy adabiyot kutubxonasi qoshidagi xorijiy tillar oliy kursida nemis tilidan badiiy tarjima nazariyasi va texnikasidan dars bergan. 1925-yilda u falsafa tarixchisi va huquqshunos M.S.Feldshteynning amakivachchasi Alisa Gugovna Leventalga uylandi. A. G. Levental tibbiyot fanlari doktori Gyugo Adolfovich Leventalning qizi va yozuvchi Raechel Xinning jiyani (va uning xolasi oilasida yashagan) edi.

1935-yil 3-fevralda u „SSSR hududidagi nemis-fashistik aksilinqilobiy tashkilot“ deb ataladigan ish boʻyicha hibsga olingan.

1940-yil fevral oyining boshida u ozodlikka chiqdi va bir necha kun Leningrad va Moskvada boʻlgandan soʻng, Belovodskdagi xotininikiga bordi. U 1943-yil 29-aprelda Toshkentda yurak yetishmovchiligidan vafot etdi. SSSR prokuraturasining 1989-yil 30-martdagi xulosasi bilan reabilitatsiya qilingan.

Adabiyotlar

• Нешумова Т. Ф. О Дмитрии Усове — поэзия и правда // «Мы сведены почти на нет…». Т. 1. С. 3—62.
• Нешумова Т. Ф. У́СОВ Дмитрий Сергеевич // Русские писатели, 1800—1917 : Биографический словарь / гл. ред. Б. Ф. Егоров. — М. : Большая российская энциклопедия ; СПб. : Нестор-История, 2019. — Т. 6 : С—Ч. — С. 379—381. — 656 с. — (Сер. биогр. словарей: Русские писатели. 11—20 вв.). — 1000 экз. — ISBN 5-85270-011-8. — ISBN 978-5-4469-1616-0 (т. 6).