Dogʻiston davlat universiteti

Dogʻiston davlat universiteti — Dogʻistondagi eng yirik oliy oʻquv yurtlaridan biri hamda yirik ilmiy va madaniy markaz hisoblanadi. 1931-yilda Dogʻiston davlat pedagogika instituti sifatida ish yurita boshlagan, budan oldin yaʼni 1957-yilgacha Dogʻiston xalq shoiri Sulaymon Stalskiy nomi bilan atalgan.

Tarixi

1931-yil 8 oktyabrda DASSR Xalq Komissialar Kengashi „Dogʻiston Agro-pedagogika Institutini ochish toʻgʻrisida“gi qaror qabul qildi. Institutning ochilish marosimi Oktabr inqilobining 14 yilligiga toʻgʻri keldi. 1931-yilning noyabr oyida pedagogika institutida darslar boshlandi. Institutning birinchi yilida 75 nafar talaba qabul qilindi, ularga 10 nafar doimiy oʻqituvchilar dars bera boshladi. 1931 yilda institutda 3 ta kafedra ochildi: ijtimoiy-adabiy, kimyoviy-biologiya jismoniy- texnik. Qiyin moddiy sharoitlarda, oʻquv joylari va yotoqxonalarning etishmasligiga qaramay, talabalarning aksariyati birinchi oʻquv yilini muvaffaqiyatli yakunladilar. Talabalar institutga yangi ishga qabul qilish boʻyicha qishloqlarda faol ish olib borish uchun aniq topshiriq bilan imtihonlarni topshirdilar va respublika tumanlariga tarqaldilar. 1935-yilda ilk bitiruvchilar institutni tamomladilar. Dogʻiston intitutiga 39 nafar oliy maʼlumotli oʻqituvchilarni qabul qildi. Keyingi yili universitetda 260 talaba tahsil ola boshladi. 1954-yilda institut 6 ming kvadrat metrdan ziyod binoga majlis va sport zallari, yengil auditoriyalar va idoralar bilan taminlandigan boʻldi. Darslar bir smenada oʻtkazila boshlandi. Eski oʻquv binosi yotoqxona sifatida ishlatila boshladi. 1957-yilda pedagogika instituti Dogʻiston davlat universitetiga aylantirildi. Statsionar boʻlimda 5 ta fakultet tasdiqlandi: tarixiy va filologik, fizik-matematik, Tabiiy fanlar fakulteti, Chet tillar fakulteti, muhandislik-texnik fakulteti. 1964 yilda fakultetlarning koʻpchiligining tarkibi oʻzgartirildi, yangi kafedralar tashkil etildi. Besh oʻrniga 8 ta fakultet mavjud edi: Talabalar kontingenti 4691 kishini tashkil etdi, 31 boʻlimda ishlagan, 287 oʻqituvchi, shu jumladan: 6 ta professor, fan doktori va 93 ta fan nomzodi, dotsent. 1967-yil viloyat partiya maktabi binosi universitet tasarrufiga oʻtkazildi, katta sport zali va yotoqxona qurilishi tugallandi. 1971-yilda universitet planetari qurilishi tugallandi. 1970-yilda Dogʻiston Politexnika Instituti Universitetining muhandislik fakultetlari asosida Dogʻistondagi tashkilot toʻgʻrisida farmon chiqarildi. 1972-yilda universitet 1973-yilda boʻlingan Iqtisodiyot va yuridik fakultetini tashkil qildi: Iqtisodiyot fakulteti va Yuridik fakulteti, 1974-yil — Sovet savdo fakulteti. Yangi bino foydalanishga topshirildi. 1980-yil universitetda 7487 nafar talaba tahsil olgan. Bu vaqtga kelib, universitet kutubxonasining kitob fondi 993,864 jildni tashkil etdi va universitetda allaqachon mavjud edi 11 fakultet va 49 ta boʻlim.