Kontent qismiga oʻtish

Doroti Tompson

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Doroti Ketrin Jen Tompson (1923-yil 30-oktyabr — 2011-yil 29-yanvar) — britaniyalik tarixchi, chartistlar harakati tarixi boʻyicha yetakchi mutaxassis. 1943-yilda Kembrij universiteti Girton kollejiga oʻqishga kirgan.

Doroti Tompson London janubi-sharqidagi Grinvichda tugʻilgan. 1942-yildan u Kembrijdagi Girton kollejida tarix fakultetida tahsil oldi, u yerda Kommunistik partiyada faol boʻlgan va Kommunistik partiya tarixchilari guruhi yigʻilishlarida qatnashgan[1].

1945-yilda u boʻlajak turmush oʻrtogʻi, tarixchi Edvard Palmer (Tompson) bilan uchrashdi. Ular Yugoslaviyada temir yoʻl qurishga yordam berishganidan soʻng turmush qurishdi va Gʻarbiy Yorkshirdagi Galifaksga joylashishdi[1].

Urush paytida u Shellda chizmachi boʻlib ishlagan, bu esa uning oʻqishni yakunlashiga toʻsqinlik qilgan. Biroq, u oʻz faoliyatini tarixchi sifatida davom ettirdi va siyosiy hayotda ishtirok etdi. 1948-yilda u tarixchi Edvard Tompson bilan oila qurdi va u bilan Galifaksga koʻchib oʻtdi. U uchta farzandni dunyoga keltirdi.

Eri E. P. Tompson bilan u Buyuk Britaniya Kommunistik partiyasidagi muxolif guruhning bir qismi boʻlib, u 1956-7 yillarda „New Reasoner“ sotsialistik gumanistik jurnalini yaratdi, bu yerda uning vakolati uning asosiy roli „biznes menejeri“ ekanligini anglatardi. U kommunistlar bilan aloqani uzdi va oʻzini sotsialist deb tan oldi. U yozuvchilar, rassomlar, tarixchilar va kasaba uyushmalari vakillari bilan koʻplab shaharlarda yangi chap klublarni tashkil etishda ilhomlantirdi; u Shotlandiya konchilar chempioni Lourens Deyli va Gerti Rosh kabi shaxslarni hayratda qoldirdi.

1968-yilda Doroti Tompson Birmingem universitetida oʻqituvchi boʻlib ishga kirgan va 1968-yildan 1988-yilgacha tarix fakultetida ishlagan.

1970-yilda Tompson Birmingem universitetining Tarix fakultetiga oʻqituvchi etib tayinlandi va u yerda 1988-yilgacha ishladi. Shuningdek, u AQSh, Kanada, Yaponiya, Xitoy va boshqa universitetlarda bir necha marta tashrif buyurgan olim boʻldi. Tompsonning chartizm, Irlandiya va ayollar tarixi haqidagi asarlarining ahamiyati xalqaro miqyosdagi olimlar tomonidan eʼtirof etilgan.

Eʼtirofli mehnatlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Birinchi chartistlar (1971).
  • Chartistlar harakatining bibliografiyasi: 1837-1976 (J. Xarrison bilan; 1978).
  • Uels va Irlandiyada chartizm (1987).
  • 19-asrda Britaniya ayollari (1989).
  • Renegatlar: Sinf, jins va millat (1993).
  • Autsayderlar: Sinf, jins va millat (1993).
  • Chartizm tasvirlari (Stiven Roberts bilan tahrirlangan) (1998).
  • Doroti Tompson va Keyt Tompson tomonidan tahrirlangan Frenk Tompsonning tanlangan sheʼrlari (2003).
  • Chartizm fazilati: Doroti Tompsonning insholari (Stiven Roberts bilan tahrirlangan) (2015).
  1. 1,0 1,1 Rowbotham, Sheila. „Dorothy Thompson obituary“. The Guardian (6-fevral 2011-yil). Qaraldi: 22-oktabr 2020-yil.