Kontent qismiga oʻtish

Drisvyatsk qalʼasi

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Drisvyatsk qal’asi ( belaruscha: Дрысвяцкі замак') ― XIV-XVII asrlarda Drisvyati koʻli Qal’asi orolidagi (hozirgi Vitebsk viloyatining Braslav tumani hududida) qal’a.

Qal’a Dnepr-Dvina madaniyati va Kiyev Rusi davrida qadimgi aholi punkti oʻrnida qurilgan. Uning 75x50 metr oʻlchamdagi platformasi devor bilan oʻralgan: koʻl tomondan balandligi 1-1,5 metr, orol tomondan esa taxminan 5 metr. X-XVI asrlarda qal’aning qadimiy oʻzagi bir vaqtning oʻzida yon bagʻirlarini toshlar bilan yotqizish bilan toʻrt marta quyilgan. Qal’a qirgʻoq bilan ikkita koʻprik orqali bogʻlangan. Oroldagi qal’a yonida bozor va uchta koʻchaga ega Drisvyati degan joy boʻlgan.

XIV asr oxiri — XV asr boshlarida orolda Litva Buyuk Gertsogi Vitovtning, keyinroq Buyuk Gertsog Aleksandrning saroyi joylashgan. 1542-yildan boshlab u Yan Yuriyevich Glebovichga tegishli boʻlgan. Qal’aning 1662-yildagi tavsifi saqlanib qolgan: "Drisvyatskiy koʻli ustidagi togʻda tomsiz 3 ta minora bor, chirigan, folvark tomonidan bir nechta devorlar bor, lekin ular ham chirigan va vayron boʻlmoqda"[1].

Qal’a XVII asrning ikkinchi yarmida yoʻq boʻlgan. Yongʻindan koʻp oʻtmay, aholi bu joyni oroldan koʻlning sharqiy qirgʻogʻiga koʻchirishgan.

Bugungi kunga qadar qal’adan faqat qal’acha saqlanib qolgan. Uning arxeologik tadqiqotlari 1955-1956-yillarda Leonid Alekseyev, 1970- 1976- va 1980-yillarda Mixail Tkachev tomonidan olib borilgan.

  1. Tkachooʻ M. A. Drisvyatskі zamak // Ensiklapediya gіstoriі Belarusі / Redkal.: G. P. Pashkooʻ (galooʻni red.) i іnsh.; Mast. E. E. Jakevіch. — Mn.: BelEn, 1996. — T. 3:Gіmnazіі-Kadensiya. — S. 303. — 527 s. — 10 000 ekz. — ISBN 985-11-0041-2. (belor.)
  • Drisvyáskі zámak // Belaruskaya ensiklapediya: U 18 t. T. 6: Dadaіzm — Zastava (belor.) / Redkal.: G. P. Pashkooʻ і іnsh. — Mn.: BelEn, 1998. — S. 228. — 10 000 ekz. — ISBN 985-11-0106-0.
  • „Дрисвятский замок“, Города, местечки и замки Великого княжества Литовского: энциклопедия, 3000 экз, БелЭн, 2009 — 139-bet. ISBN 978-985-11-0432-7.