Du Shuzhen
Du Shuzhen (Xitoycha: 杜淑贞; 1924-yilda tugʻilgan), Amina nomi bilan ham tanilgan, xitoylik ayol imom. Shanxay va Xenanda imom boʻlgan amakisi va oila doʻsti yordamida u arab tilida Qur’on oʻqishni oʻrgandi. Du birinchi Hajni 1992-yilda amalga oshirdi va Xenanda buni amalga oshirgan birinchi ayolga aylandi.
Yoshlik davri
[tahrir | manbasini tahrirlash]Du 1924-yilda Xenan, Xitoyning Kayfeng shahrida tugʻilgan. Unga islomiy — Amina (埃米乃) ismi berildi. Uning otasi, Huey musulmoni, Ikkinchi Xitoy-Yaponiya urushi paytida uning antiqa doʻkoni talon-toroj qilinganidan soʻng imom boʻlgan, onasi esa Du oʻsmirligidan oldin vafot etgan.[1] Onasining vafotidan soʻng Du xolasinikiga koʻchib oʻtdi. Sakkiz yoshida Du mahalliy ayollar masjidiga kirdi va u yerda olti yilcha islom dinini oʻrgandi. Otasining xohishiga koʻra, oʻn besh yoshida Du xitoylik musulmon olimiga turmushga chiqdi. Nikohdan norozi boʻlsa-da, u eriga ergashib Shansi shahriga bordi. Biroq, eri ikki yildan keyin kasallikdan vafot etdi; Qayta turmush qurishdan bosh tortgan Du Kaifengga qaytib keldi, shundan soʻng u oʻzi imom boʻlish umidida masjidda oʻqishni davom ettirdi. Uning qarori oilasi tomonidan yaxshi qabul qilinmadi.[2]
Faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kayfengga qaytib kelgan Du ayol imom nazorati ostida fors tilida islomiy taʼlimni tugatdi. Shanxay va Xenanda imom boʻlgan amakisi yordamida u arab tilida Qurʼon oʻqishni ham oʻrgandi. 1949-yilda Du Chjenchjoudagi Shifu masjidida imom boʻldi. Keyinchalik Du Xitoy boʻylab boshqa ayollar masjidlarida, jumladan Kayfeng, Xingyang va Sian shaharlarida ishlagan. Madaniy inqilob davrida Du oʻz shahridagi Sharqiy masjiddan boshpana izlagan. 1981-yilda Chjenchjou shahridagi Beida koʻchasidagi ayollar masjidiga katta islom oʻqituvchisi etib tayinlandi. Ikki yil oʻtgach, u masjidga umrbod imom etib tayinlandi. Du oʻzining birinchi Haj ziyoratini 1992-yilda amalga oshirdi va Xenanda buni amalga oshirgan birinchi ayol boʻldi. Yana uch marta, 1994, 1999 va 2005-yillarda haj ziyoratiga bordi. Du Xitoyda islomiy boshlangʻich yetakchi sifatida juda faol boʻlgan va Henan viloyati islom uyushmasi, Chjenchjou shahri islom uyushmasi va Xitoy islom uyushmasi kabi bir qancha tashkilotlarning aʼzosi boʻlgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Lee 1998.
- ↑ „Female Imams Blaze Trail Amid China's Muslims“. NPR (21-iyul 2010-yil).