Elektr izolyatsiya materiallari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Elektr izolyatsiya materiallari — elektr qarshiligi yuqori boʻlgan materiallar. Gazsimon, suyuq va qattiqxillarga boʻlinadi. Gazsimon Elektr izolyatsiya materiallari m.ga havo, freon21 (dixlorftormetan), elegaz (oltingugurt geksoftorid) kiradi. Suyuq Elektr izolyatsiya materiallari m. turli moylar va kremniyorganik suyuqliklardan iborat. Qattiq Elektr izolyatsiya materiallari m. kimyoviy tarkibiga koʻra, organik (smolalar, plastmassalar, parafinlar, toʻqimalar, karton, qogʻoz, yogʻoch va boshqalar) va anorganik (koʻp tarqalganlaridan smola, shisha, sopol) materiallardan iborat boʻladi. Sintez yoʻli bilan olinadigan organik Elektr izolyatsiya materiallari m. keng qoʻllaniladi. Bu materiallar zarur fizikkimyoviy va mexanik xususiyatli qilib ishlab chiqariladi. Oʻtkazgich (sim)lar, elektr jihozlari, radiotexnika apparatlarini himoyalashda, kondensator va elektron texnikasi elementlarida dielektrik sifatida ishlatiladi. Moddalar molekulalarining elektr xossalariga koʻra, Elektr izolyatsiya materiallari m. kugbiy (dipol) va noqutbiy (neytral) boʻlishi mumkin. Qutbiy materiallar: bakelit, sovol, galovaks, polivinilxlorid, koʻpchilik kremniyorganik materiallar; noqutbiy materiallar: yudorod, benzol, karbon (M)xlorid, polistirol, parafin va boshqalar Umuman barcha Elektr izolyatsiya materiallari m.ni tabiiy va sunʼiy (sintetik) xillarga boʻlish mumkin. Sunʼiy materiallarning tabiiy materiallardan afzalligi shundaki, amalda zarur.elektr va fizikkimyoviy xossali Elektr izolyatsiya materiallari m.ni sunʼiy ravishda tayyorlash mumkin. Elektr izolyatsiya materiallari m. kabellar va turli elektr apparatlar yasashda, elektr uzatish liniyalarida, elektr mashinasozligida, radiotexnikada, uyroʻzgʻorda va texnikaning koʻp tarmoqlarida qoʻllanadi (yana qarang Izolyator).