Kontent qismiga oʻtish

Eliza Barchus

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Eliza Barchus
Tavalludi 4-dekabr 1857-yil
Salt Lake City
Vafoti 31-dekabr 1959-yil(1959-12-31)
(102 yoshda)[1]
Portland, Oregon
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Rassom
Turmush oʻrtogʻi John V. Lansing, John H. Barchus

Eliza Barchus (1857-yil 4-dekabr1959-yil 31-dekabr) — umrining koʻp qismini Portlandda oʻtkazgan amerikalik peyzaj rassomi. Yuta shtatining Salt Lake City shahrida tugʻilgan Barchus 1880-yilda Portlandga koʻchib oʻtdi. Boshqa peyzaj rassomi Will S. Parrottdan sanʼat saboqlarini olgandan soʻng, Barchus oʻzining birinchi rasmini 1885-yilda yaratadi va sotadi. Oʻsha vaqtdan 1935-yilgacha u moyli rasmlar va reproduksiyalarni yaratdi. Xud togʻi, Yellowstone sharsharasi, Muir muzligi va San-Fransisko koʻrfazi kabi mavzular uning rasmlarida aks ettirildi.

1880-yillarning oxirida Portlanddagi Mexanika yarmarkalarida medallarni qoʻlga kiritgan Barchus 1890-yilda Nyu-Yorkdagi Milliy Dizayn Akademiyasi koʻrgazmasida Xud togʻining katta rasmlaridan birini namoyish etdi. 1901-yilda uning bir nechta asarlari Buffalodagi (Nyu-York) Panamerikan koʻrgazmasida namoyish etildi. 1905-yilda Portlanddagi Lewis va Clarkning Centennial koʻrgazmasida Tinch okeani qirgʻoqlari manzaralarining rasmlari uchun oltin medalni qoʻlga kiritdi.

1899-yilda beva qolgan Barchus oʻnlab yillar davomida oʻzini va oilasini asosan rasmlar sotish orqali boqdi. Vafot etganidan bir necha yil oʻtgach, Oregon shtati qonunchilik assambleyasi tomonidan eʼtirof etildi[2]. Portland va boshqa joylarda koʻplab sanʼat toʻplamlari uning ishidan namunalarni oʻz ichiga oladi.

Hayotining dastlabki yillari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Eliza Barchus 1857-yilda Yuta shtatining Salt Lake City shahrida tugʻilgan. Otasi erta vafot etadi va uning oʻlimidan soʻng, onasi Elizabet Esnouf sayohatchi va AQSh marshali Jack McDonaldga turmushga chiqdi va oila sharqqa Kanzas shtati Abilin shahriga koʻchib oʻtdi. McDonald’s ishi temir yoʻl qurilishi bilan bogʻliq boʻlgan. Barchus sayohatlarida uchrashgan odamlar orasida Wild Bill Hickok ham bor edi. Barchus toʻqqiz yoshdaligida Alisa ismli singlisi tugʻilgan.

Nikohi va bolalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

17 yoshida Barchus John V. Lansingga turmushga chiqdi[3]. John V. Lansing bilan nikohi koʻp davom etmadi. U bilan nikohidan Izabel (Belle) va Blansh ismli ikki farzandi bor edi. Blansh goʻdakligida vafot etdi. 1876-yilda tugʻilgan Izabel ismli farzandi Barchus va uning ikkinchi eri John H. Barchu bilan 1880-yilda Portlandga ketadi. Ularning birinchi farzandi Lillian tugʻilish paytida vafot etadi. 1891-yilda Harold ismli oʻgʻil tugʻildi, ikki yildan soʻng qizi Agnes tugʻildi. Yillar davomida sogʻligʻi yomon boʻlgan John Barchus 1899-yilda vafot etdi.

Ijodiy faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1884-yilda gʻarb landshaftlaridan hayratga tushgan Barchus Will S.Parrottdan sanʼat saboqlarini ola boshladi. Taxminan bir yil oʻtgach, u oʻzining Rainier togʻi haqidagi birinchi rasmini 1 dollarga sotdi. 1887-yilda u Portland mexanikasi yarmarkasida xud togʻining rasmi uchun oltin medalni qoʻlga kiritdi. 1890-yilda Nyu-Yorkdagi Milliy Dizayn Akademiyasi koʻrgazmasida uning 40x60 dyuym (100x150 sm) oʻlchamdagi Mount Xud rasmi tomoshabinlarni oʻziga tortdi.

1890-yillarda qishda sogʻligʻini yaxshilash uchun janubga borgan eri Los-Anjelesdagi Lichtenberger sanʼat emporiumini ayolining rasmlarini sotishga koʻndirdi. Bu yillarda oila daromadini toʻldirish uchun Barchus duradgorlar, chilangarlar va boshqa hunarmandlarning rasmlarini, shuningdek, stomatolog va shifokorlarning sur’atlarini chiza boshlaydi.

1901-yilda Barchus Nyu-Yorkning Buffalo shahridagi Pan-Amerika koʻrgazmasida bir nechta moyli rasmlarni namoyish etdi. Toʻrt yil oʻtgach, u Portlanddagi Lewis va Clarkning Centennial koʻrgazmasida „Tinch okeani qirgʻoqlari manzarasining eng yaxshi moyli rasmlari toʻplami“ uchun oltin medalni qoʻlga kiritdi. Daromadlarini koʻpaytirish uchun u toʻliq oʻlchamli rasmlardan tashqari, arzon narxlardagi rangli otkritkalar va oʻz ishining reproduktsiyasi bilan tasvirlangan broshyuralarni sotadi. Ushbu marketing usullari Barchus beva qolganidan keyin oilani qoʻllab-quvvatlashga yordam berdi.

  • Allen, Ginny, and Klevit, Jody (1999). Oregon Painters: The First Hundred Years (1859–1959). Portland, Oregon: Oregon Historical Society Press. ISBN 0-87595-271-2.
  • Barchus, Agnes (1974). Eliza R. Barchus: The Oregon Artist. Portland, Oregon: Binford & Mort. ISBN 0-8323-0245-7.
  1. Eliza Rosanna «The Oregon Artist» Lamb Barchus
  2. Allen, Ginny „Eliza Barchus (1857–1959)“. The Oregon Encyclopedia. Portland State University. 2020-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 12-fevral.
  3. Eliza Rosanna (Lamb) Barchus (1857—1959)