Enaga (taom)
Enaga — qoʻy goʻshtidan tayyorlangan qadimgi va hozir unutilgan rus xalq taomidir. Bu qoʻzichoq miyasi va goʻsht bilan toʻldirilgan, bosh va oyoqlardan olib tashlangan, grechka boʻtqasi[1] bilan aralashtirilgan qoʻzichoq shirdoni. Enagaga oʻxshash taomlar-chechen baarsh, qalmiq kur va Shotlandiya Xaggis.
Qadimgi retseptlarga koʻra, qoʻzichoq boshi va oyoqlari avval qaynatilgan, natijada olingan shoʻrvada quyuq boʻtqa pishirilgan. Bosh va oyoqlardan olingan goʻsht va miyya mayda toʻralib, piyoz va boʻtqa iliq sut bilan aralashtirilib, yuvilgan shirdon toldirilib tikilgan[2][3]. Korchagdagi enaga rus pechida bir necha soat davomida pishirish uchun qoʻyilgan.
V. V. Pokhlebkinning soʻzlariga koʻra, enaga Kiyev Rusida tanilgan, dastlab butparast slavyanlar orasida marosim vazifalarini bajargan va Rus choʻqintirishidan soʻng taqiqlangan[1]. Rossiyada dehqonlar goʻshtni oz isteʼmol qilishgan, odatda ularga soyilgan moldan, qorin, mol boshida past qiymatli goʻsht va oyoqlar qolar edi, shuning uchun XIXasrning oʻrtalarida krepostnoylikning bekor qilinishi bilan enaga boshqa ichki taomlari bilan birga ovqatlanish madaniyatidan gʻoyib boʻldi[4].
„Oʻlik jonlar“ da Sobakevich Chichikovni kechki ovqat uchun xizmat qilgan shoʻrva va enagani maqtaydi va oʻziga katta qismini soladi. N. V. Gogol bu „karam shoʻrvasiga xizmat qiladigan va karabuğday, miya va oyoq bilan toʻldirilgan qoʻzichoq oshqozonidan iborat“ mashhur taom ekanligini tushuntiradi[5]. Poshexonskaya antik „ da M. E. Saltikov-Shche“Poshexon antik dvri " M. E. Saltikov-Shchedrin Nikanor Zatrapezny xolasi Raisa Porfiryevnaga qanday tashrif buyurganini eslaydi, unga tushlikda dasturxonga tortilgan enaga juda yoqanligida u ikki marta likopchasiga solgan[6].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 В. В. Похлёбкин 2015.
- ↑ Н. И. Ковалёв 2000.
- ↑ В. А. Лёвшин 2017.
- ↑ В. В. Похлёбкин 2008.
- ↑ Гоголь Н. В. „Глава пятая“, . Мёртвые души, Школьная библиотека. М.: Государственное издательство детской литературы, 1957 — 141-bet.
- ↑ Салтыков-Щедрин М. Е. „Пошехонская старина“, . Собрание сочинений в двадцати томах. М.: Художественная литература, 1975 — 149-bet.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Ковалёв Н. И., Куткина М. Н., Карцева Н. Я. „Няня“, . Русская кухня. Учебное пособие. М.: Издательский дом «Деловая литература», 2000 — 189-bet. ISBN 5-93211-006-6.
- Лёвшин В. А. „Няня“, . Русская поварня. М.: Издательство «Э», 2017 — 39-bet. ISBN 978-5-699-91708-2.
- Poxlyobkin V. V. Nyanya // Kulinarniy slovar. — M.: Izdatelstvo „E“, 2015. — S. 260. — 456 s. — 4000 ekz. — ISBN 978-5-699-75127-3.
- Похлёбкин В. В. „Няня“, . Большая энциклопедия кулинарного искусства. М.: Центрполиграф, 2008. ISBN 978-5-9524-3563-6.