Ezoterizm konsepsiyasi

Ezoterizm konsepsiyasi - olamni, uning yaralishini noan’anaviy, fan tomonidan tasdiqlanmagan usullar orqali anglashga qaratilgandir.
“Ezoterizm” so‘zi yunon tilidan olingan bo‘lib, “ichki”, “botiniy” ilm, yohud “ibodatxonaga kirishning xos yo‘li” ma’nolarini anglatgan. Ilk bora qadimgi yunon faylasufi Pifagor maktabi vakillari mazkur soha bilan shug‘ullanganlari qayd etiladi.
Ezoterizm borliq qonun-qoidalarini ma’naviy psixologik bilishdir. Shuningdek, u, dunyo evolyusiyasining mohiyatini anglashdagi spesifik qarashlarning majmuidir. Bunga mistisizm konsepsiyalari, fen shuy, i-szin ta’limoti, shuningdek, inson o‘zini anglashning tajriba va yo‘llari kiradi.
Mazkur yo‘nalish tarafdorlarining fikriga ko‘ra, ezoterik dunyoqarashga hamma ham qodir bo‘lavermaydi. Bu darajaga faqatgina ma’lum pog‘onaga yetishgan va qobiliyatli (odatda ularni Yetishgan, Master, Ustoz deb atashadi) insonlargina erishishi mumkin.
Qadimgi davr ezoterizmining eng mashhur yo‘nalishi bu - germetizm edi. Qadimgi Bobil ezoterizmi tajribalari keyinchalik Gʻarb astrologiyasi uchun asos bo‘lib xizmat qilgan.
Ezoterizmga aksar dinlarda mavjud bo‘lgan sirli va qonun-qoidalar orqali ochib berilgan dixotomiya xosdir. Xristian yo‘nalishidagi ba’zi kishilar ezoterizm Injil va xristianlikka zid ekanini ta’kidlashadi. Bugungi kunda, mazkur yo‘nalish asosan Uzoq Sharq, Janubiy va Janubi sharqiy Osiyo milliy dinlariga xosdir.

Adabiyotlar

• Najmiddinov J., Karimov J., Turdiyeva D.. Dinshunoslik. Qomusiy lugʻat. Imom Buxoriy xalqaro markazi nashriyoti, 2017 — 480 bet. ISBN 978-9943-5105-3-1.