Fakihe Öymen
Fakihe Öymen, (1900, Shkoder – 6-aprel 1983, Anqara[1]), turk pedagogi va siyosatchisi. Turkiya Respublikasining birinchi ayol deputatlaridan biri. V., VI., VII., VIII. U oʻz davrida Istanbul va Anqarada deputatlik qilgan.
Yoshlik davrlari va taʼlim olishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Fakihe Oymen 1900-yilda Usmonli imperiyasining Shkoder viloyatidagi Shkoder shahrida tugʻilgan. Otasi Istanbullik zobit boʻlgan Ismoil afandi onasi Azize Xonimdir. Boshlangʻich taʼlimni Istanbuldagi Koja Mustafo Posho nomidagi boshlangʻich maktabda tugatgandan soʻng Istanbul qizlar oʻqituvchilik maktabini toʻrtinchi oʻqituvchi boʻlib tugatgan[2]. Oliy taʼlimni bir muddat Inas Darülfünunu (Ayollar universiteti) adabiyot boʻlimida davom ettirdi. Biroq keyinchalik xolasining qizi Shukufe Nihal Hanim bilan geografiya boʻlimiga koʻchib oʻtdi va shu boʻlimni tugatdi.
Martaba
[tahrir | manbasini tahrirlash]1922-yili Qandilli qizlar oʻrta maktabiga geografiya oʻqituvchisi, 1923-yilda Bursa qizlar oʻqituvchilar maktabiga tarix va geografiya oʻqituvchisi etib tayinlangan. U ushbu maktabda dars berish bilan birga direktor oʻrinbosari lavozimida ham ishlagan. 1931-yilda Bursa Qizlar litseyiga direktor etib tayinlandi va siyosatga kirgunga qadar bu vazifani davom ettirdi.
U oʻz nomzodini Turkiya Buyuk Millat Majlisiga kirish uchun 1935-yilgi saylovlarda qoʻydi, oʻshanda ayollar birinchi marta ovoz berish imkoniga ega boʻlgan va saylanish huquqiga ega boʻlgan. Bursalik Ayshe Shekib Hanim ham deputatlikka nomzod boʻlgani uchun bir shahardan ikki ayol nomzod boʻlmasligi uchun Respublika Xalq partiyasidan nomzod boʻldi va Turkiya Buyuk Millat Majlisiga Istanbul deputati sifatida kirdi. V. davrida Byudjet qoʻmitasida qatnashgan. VI. va VII. Davrda Istanbul, VIII. Bu davrda u Anqara deputati sifatida parlamentdagi faoliyatini davom ettirdi. 1936-yilda chaqirilgan III Turk tili qurultoyida Grammatika-sintaksis komissiyasi raisi boʻlib ishlagan.
Mehmet Edip Beyga uylangan va Ismoil Emil Edip ismli oʻgʻil koʻrgan Fakihe Oymen 1983-yil 6-aprel kuni 83 yoshida Anqarada vafot etdi.[1] 9-aprel kuni Cebeci Asri qabristoniga dafn qilindi.[3]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 „TBMM Milletvekili Albümü, Cilt 1, Basım yılı: 2010“. 11 nisan 2015da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7 şubat 2015.
- ↑ „Bahar Baskın, II. Meşrutiyet'te Kadın Eğitimine Yönelik Bir Girişim: İnas Darülfünunu, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, No:38, Mar 2008“. 7 şubat 2015da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7 şubat 2015.
- ↑ TÜRK PARLAMENTO TARİHİ VIII. DÖNEM (1946—1950) (Türkçe). Türkiye Büyük Millet Meclisi, 2012 — 148-bet. ISBN 978975 6226988. Qaraldi: 31 mayıs 2022.
<ref> tag with name "Duroğlu" defined in <references> is not used in prior text.